Hôm nay ngày 8 tháng 9 năm 2016, lễ mừng Sinh Nhật Đức Mẹ, anh vịnh viễn ra đi, sau 20 năm can cường chống chọi với cơn bịnh ngặt nghèo bám lấy anh.

Tôi còn nhớ, khi nghe tin anh gặp phải cơn bịnh ngặt nghèo đó, Đức Tổng Giám Mục Phanxicô Xavie Nguyễn Văn Thuận, người mà anh thương mến, nhắn chúng ta cố hoàn thành việc dịch và phổ biến cuốn sách của Hồng Y Suenens viết về Vua Baudouin,  một người chứng đức tin trong thời đại mới. Và vị giám mục đó còn tâm sự với anh : rán lên, hãy tin là vị vua mới tạ thế nầy sẽ cầu bàu cho anh vượt qua được nguy cơ nầy.

Và đúng như thế. Từ dạo đó, như quên căn bịnh còn bám bên mình, anh đã dấn thân hơn bất kỳ ai cho các sinh hoạt phục vụ cộng đồng, đoàn thể, quê hương đồng bào và giáo hội.  

Đồng hành với các anh chị trong Phong Trào Giáo Dân Việt Nam Hải Ngoại, Trung Tâm Văn Hóa Nguyễn-Trường-Tộ, Tập San Định Hướng, mà anh là một trong những thành viên sáng lập, anh đã thực hiện phần kỹ thuật cho hơn 70 % những sách viết, sách dịch về đủ mọi bộ môn : văn kiện giáo hội, văn hóa, tài liệu học hỏi, cổ võ nhân quyền. Anh còn là đại diện phát hành cho Tập san Diễn Đàn Giáo Dân tại Âu Châu.

Không tháng nào trong năm mà anh không đi vận động các cơ quan từ thiện ở Đức cũng như các ân nhân người việt hải ngoại để giúp các họ đạo, các địa phận, các dòng tu thực hiện những công tác phục vụ những kể khổ đau trong nước, đặc biệt những người trong các trại phong. Anh biến nhà anh thành nơi gặp gỡ, trú ngụ thường xuyên cho những người trong và ngoài nước đang dấn thân cho những sứ mệnh yêu thương nầy.

Nhưng, nếu gia đình, bè bạn và người anh tiếp cận, không ai không biết đến một Phan-Đức-Thông phục vụ không ngơi nghỉ cho những kẻ đang gặp cảnh khốn cùng, thì dường như mọi người ai cũng biết đến cung cách « Trương Phi » và lối « nói thẳng» của anh. Lối « nói thẳng » e rằng chói tai mà anh cho rằng chỉ còn cách đó mới lột hết « những bất cập, sợ hãi », đặc biệt nơi những vị mang trọng trách dẫn dắt các tổ chức, cộng đoàn… ; lối nói đó không thể không làm cho nhiều người chung quanh anh lo ngại ; nhưng kỳ thực, nhiều lúc  anh nói lên được điều mà chúng tôi muốn nói nhưng không đủ sức « mạnh miệng » như anh.

Dẫu sao, bên cạnh nỗi lo ngại về cung cách « Trương Phi » và  lối « nói thẳng » ấy, còn có lòng khoan hòa và tình cảm  chân thật anh đối xử với mọi người, người trong gia đình, bè bạn và ngay cả những người anh từng « trực diện nói thẳng ».  Lòng khoan hòa và tình cảm  chân thật đó là nét ấm áp đặc biệt lôi kéo mọi người đến với anh. Bạn bè đến với anh không ai không cảm nhận được anh như  là người anh em ruột thịt, người nhà của anh.

Vĩnh biệt anh Phan-Đức-Thông, một chiến sĩ của lòng yêu thương đặc biệt dành cho những kẻ khốn cùng, một người bạn trung kiên cùng sát cánh trong mấy chục năm qua trong mọi sinh hoạt văn hóa và tông đồ giáo dân.

Nguyễn Đăng Trúc