Chúa nhật 2 mùa vọng C
Lc 3, 1-6
Tin mừng Chúa nhật thứ 2 mùa vọng được đặt trong bối cảnh thật rộng lớn, bao gồm bối cảnh lịch sử thế giới cũng như bối cảnh lịch sử của dân Thiên Chúa. Cũng chính từ trong bối cảnh rộng lớn này, Gioan Tẩy giả xuất hiện để thực thi sứ mệnh mà Thiên Chúa trao phó: Tiền hô cho Đấng Cứu Thế.
Thật ngắn gọn và xúc tích, thánh Luca cho chúng ta thấy rõ bối cảnh lịch sử lúc bấy giờ. Đặc biệt, nếu để ý, chúng ta thấy thánh Luca đã tỉ mỉ liệt kê sáu nhân vật cốt cán vừa đạo lẫn đời có ảnh hưởng ít nhiều đến Gioan Tẩy giả cũng như Chúa Giêsu sau này.
Đứng đầu là hoàng đế của đế quốc Rôma. Sau khi hoàng đế Augustô băng hà vào năm 14 sau công nguyên, Tibêriô lên nối ngôi và tại vị từ đó cho đến năm 37. Như vậy, năm thứ 15 của triều đại Tibêriô vào khoảng năm 29.
Ponxiô Philatô làm tổng trấn xứ Giuđê lẫn miền Iđumê và Samari từ năm 26-36. Đây là vị quan toà xét xử và kết án Chúa Giêsu mặc dù ông biết rõ Chúa vô tội.
Vua Hêrôđê Antipa con của vua Hêrôđê Cả- người đã ra lệnh giết các hài nhi từ hai tuổi trở xuống ở Bêlem cũng như vùng lân cận vì cho rằng mình đã bị các nhà chiêm tinh đánh lừa (x. Mt 2, 16-18)- trị vì miền Galilê và Pêrê từ năm 4 trước công nguyên cho đến năm 39. Đây là ông vua loạn luân, lấy chị dâu mình. Chính ông đã ra lệnh chém đầu Gioan Tẩy giả trong ngục. Đồng thời ông còn tham gia vụ án của Chúa, cho Chúa mặc chiếc áo “cẩm bào giấy” để làm trò cười cho thiên hạ nhằm trả thù cho việc không được Chúa làm phép lạ cho ông xem chơi (x. Lc 23, 8-11).
Vua của miền đất dân ngoại là Philipphê – anh em cùng cha khác mẹ với Hêrôđê Antipa- coi sóc một số vùng như Gaulanít, Batanê, Trakhonít và Auranít thuộc miền đông bắc hồ Tibêria từ năm 4 tcn cho đến năm 34.
Vị vua cuối cùng được Luca nhắc đến là Lyxania, coi sóc miền Abilên. Ông được nhắc đến có lẽ do vì miền đất nơi ông coi sóc là miền dân ngoại và thuộc quyền vua Hêrôđê Ácríppa II. Sở dĩ Luca lưu ý đến vùng đất dân ngoại là bởi vì theo thánh sử, Tin mừng không chỉ được rao giảng cho dân tộc Israel mà thôi, nhưng còn được rao giảng cho cả dân ngoại.
Đó là phía chính quyền, về phía tôn giáo chúng ta thấy có vị thượng tế Dothái lúc bấy giờ là Caipha, giữ chức thượng tế từ năm 18 cho đến năm 36 sau công nguyên. Chính ông cùng với thượng hội đồng Dothái đã “biến tội” của Chúa từ tội danh phạm thượng chỉ thuần túy mang tính tôn giáo, chuyển sang tòa án Rôma và chụp mũ Chúa Giêsu với ba tội danh “chết người” liên quan đến chính trị để chính quyền Rôma kết án tử hình.
Chính từ trong bối cảnh lịch sử ấy, Gioan xuất hiện để đi khắp miền ven sông Giođan để rao giảng và kêu gọi dân chúng lãnh nhận phép rửa, ăn năn sám hối để được ơn tha thứ.
Thánh Luca cũng như các tác giả Tin mừng Nhất lãm đã trích dẫn Ngôn sứ Isai (trong bản LXX) để nói đến sứ mạng Tiền hô của Gioan Tẩy giả; đồng thời cũng cho thấy chính Đấng Thiên sai mà ông đang loan báo sẽ là nguồn ơn cứu rỗi cho hết mọi dân tộc.
Lời kêu gọi dân chúng trở về với Thiên Chúa để được hưởng ơn cứu độ mà Gioan Tẩy giả rao giảng thật quyết liệt, rõ ràng, không úp mở. Theo đó việc chuẩn bị đón Đấng Cứu thế không chỉ dành riêng cho mỗi một cá nhân nào, nó còn là việc của toàn thể nhân loại. Chính vì thế, những gì là “quanh co, uốn khúc, gồ ghề, hố sâu,…” nơi tâm hồn, nơi hành vi của mỗi cá nhân cũng như trong mối tương quan giữa đồng loại với nhau, với vạn vật vũ trụ, tất cả đều phải “uốn cho thẳng, bạt cho thấp, lấp cho đầy,…”. Như thế, sám hối không là hành vi có tính ước lệ, làm cho có cho xong, nhưng phải là một biểu hiện của sự trở về, một cuộc bức phá ra khỏi trận cuồng phong tội lỗi nơi tâm hồn để trở nên một con người hoàn toàn đổi mới trong ân sủng của Chúa.
Mùa vọng là thời gian thuận tiện nhất để con người đổi mới tâm hồn, chỉnh sửa lại lối sống. Chúa cần chúng ta cộng tác nhiều hơn nữa hầu có thể lãnh nhận muôn ơn lành từ nơi Thiên Chúa.