Hỏi : xin cha giải thích rõ tội phạm điểu răn Thứ Hai của Chúa

Trả lời : Là người tín hữu Công giáo, ai cũng thuộc lòng điều răn thứ hai cấm kêu tên Chúa vô cớ. Tại sao như vậy ?

Câu trả lời là chính  Thiên Chúa đã truyền cho dân Do Thái qua miêng ông Mô-sê  mệnh lệnh sau đây:

“Ngươi không được dùng danh Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi một cách bất xứng, vì  Thiên Chúa không dung tha kẻ dùng danh Người cách bất xứng.” ( x Xh 20: 7  ; Đnl 5: 11)

Nhưng thế nào là dùng Danh Chúa cách bất xứng ?

Trước khi trả lời câu hỏi này, chúng ta cần nhớ lại sự kiện Thiên Chúa tỏ mình cho ông Mô-Sê từ bụi cây bốc cháy  và truyền cho ông sứ mạng dẫn đưa dân Do Thái từ  Ai Cập trở về quê hương sau bao năm sống nô lệ và thống khổ trên đất Ai Cập. Ông Mô Sê , trước hết, đã ngần ngại, không dám nhận làm việc đó, nên đã  hỏi tên Chúa để có cớ nói với dân và Chúa đã trả lời  ông như sau:

  “ Ta là Đấng Tự Hữu. Ngươi hãy nói với con cái Ỉsrael thế này: “ Đức Chúa, Thiên Chúa của cha ông anh  em, Thiên Chúa của Ap-ra ham, Thiên Chúa của I xa-ac, Thiên Chúa của Gia-cóp sai tôi đến với anh  em. Đó là Danh Ta cho đến muôn thủa. Đó là Danh hiệu các ngươi sẽ dùng mà kêu cầu Ta từ đời này đến đời kia.” ( x.Xh 3 : 14-15)

Như thế, Danh của Thiên Chúa là Đức Chúa, Đấng Tự hữu đã mặc khải cho ông Mô-Sê để nói lại cho dân Do Thái trước tiên và cho hết mọi người , mọi dân trên trần thế này được biết để tôn thờ, tôn kính đến muôn đời.

Tác giả Thánh Vinh 29 và 113 đã ca tụng Danh Thánh Chúa như sau :

“ Hãy  dâng Chúa vinh quang xứng Danh Người

Và thờ lậy Chúa uy nghiêm thánh thiện.” ( Tv 29: 2)

Hoặc :

“ Ha-lê-luia !

Hởi tôi tớ Chúa, hãy dâng lời  ca ngợi’

Nào ca ngợi Danh thánh Chúa đi

Chúc tụng Danh thánh Chúa.

Do đó, tôn kinh Thánh Danh Chúa cũng thuộc về nhân đức thờ phượng Chúa trên hết mọi sự như nội dung điều răn Thứ Nhất dạy ta.

Giáo lý của Giáo Hội dạy như sau về việc kính Thánh danh Chúa:

“ Trong số các lời của Mặc Khải, có một lời rất đặc biệt : đó là lời Mặc khải Danh Thánh của Thiên Chúa qua đó Thiên Chúa cho con người biết Danh của Ngài.Nghĩa là Thiên Chúa tự mặc khải mình cho  những ai tin Người  trong mầu nhiệm riêng tư về Người. Danh thánh của Thiên Chúa là một quà tặng tin cẩn và mật thiết. Danh của Người là thánh,  vì thế con người không được lạm dụng Thánh Danh của Thiên Chúa, mà phải yêu mến tôn thờ trong tâm hồn, và chỉ nhắc đến Danh Thánh Chúa để cảm tạ, ngợi khen và tôn vinh Thánh danh đó mà thôi.”( x SGLGHCG số 2143)

Cũng cần nói thêm nữa  là Thánh Danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần đều phải được tôn thờ  tôn kính như nhau, vì cùng là Một Thiên Chúa duy nhất mặc dù với Ba Ngôi Vị. Thêm vào đó, cũng  phải kinh danh thánh của Đức Mẹ và các thánh Nam nữ , vì các ngài là vinh quang của Thiên Chúa, Đấng đã tạo dựng ,  thánh hóa và nâng đỡ để các ngài được bước lên bậc hiển thánh trên Nước Trời để cùng với  các đạo binh Thiên Quốc ngày đêm chúc tụng, ngợi khen Thiên Chúa đến muôn đời.

Do đó,  những hành động hay việc làm sau đây được coi là xúc phạm đến Thánh Danh Chúa :

1-  Trước hết là phải có can đảm xưng danh Chúa trước mặt người đời và nhất là trước những kẻ muốn bách hại đức tin của chúng ta vào Thiên Chúa, vào Chúa Kitô,  Đấng đã đến trong trần gian làm Con Người để “cứu chuộc cho muôn người”. Nghĩa là nếu không dám xưng mình là người tin có Thiên Chúa thì cũng được coi là chối Chúa và xúc phạm đến Danh Thánh của Người trước mặt người khác.Khi được rửa tội, chúng ta được rửa “nhân danh chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần” ( Mt 28: 19) Do đó,  Người tín hữu Chúa Kitô chân chính mang danh Chúa Ba Ngôi  không thể nói ba phải là “ Lậy Chúa, lậy Phật, lậy Đấng Mohammed…để muốn làm vui lòng người khác tín ngưỡng với mình. Ta tôn trọng niềm tin của họ nhưng phải có can đảm và hãnh diện tuyên xưng Thiên Chúa là Cha duy nhất của mình trong mọi hoàn cảnh.

2-  Nếu nhân danh Chúa để thề hứa với ai điều gì thì phải tôn trọng và thi hành lời hứa đó vì đã lấy Danh Chúa mà hứa với họ. Nếu không tôn trọng lời  hứa vì Danh Chúa thì đã coi Chúa là Người nói dối như Thánh Gioan đã dạy như sau :

“ Nếu chúng ta nói là chúng ta đã không phạm tội

Thì chúng ta coi Người ( Thiên Chúa) là kẻ nói dối

Và lời của Người không ở trong chúng ta.” ( 1 Ga 1 :10)  

3-  Nói phạm thánh ( blasphemy) là trực tiếp phạm điều răn thứ hai.Tội phạm thánh bao gồm những tư tưởng và lời nói xúc phạm đến Danh Thánh Chúa như những lời giận dữ , oán trách Chúa –hoặc ghê gớm hơn nữa- là nguyền rủa Thiên Chúa chỉ vì một bất mãn, hay tai họa chẳng may gặp phải , khiến mất niềm tin và kính trọng đối với Chúa, như Thánh Gia-cô-bê Tông Đồ đã nói như sau: ‘

“ Chẳng phải họ nói xúc phạm đến Danh Thánh cao đẹp mà anh  em được mang đó  sao?” ( Gc 2: 7)

Đó là những kẻ  mang danh Chúa, tự nhận mình là người có Đạo của Chúa Kitô nhưng lại  làm hoặc  tham gia vào những việc tỗi lỗi như ức hiếp, bóc lột tra tấn người khác, buôn bán dâm ô, cần sa  ma túy, làm chứng gian cho người khác thay vợ đổi chồng, lường gạt trộm cướp…Người  Kitô-hữu Công giáo mà làm những việc vô luân vô đạo này thì chắc chắn sẽ khiến cho người khác thù hận tôn giáo của mình và căm thù cả Đấng mà mình mang Danh Thánh là Chúa Kitô. Đây là tội phạm thánh rất nghiêm trọng phải tránh cho được xứng đáng là người tin yêu Chúa Kitô sống giữa những người không chia sẻ cùng niềm tin với mình, giữa những kẻ gian ác vì không có niềm tin vào Thiên Chúa là Đấng trọn tốt trọn lành, công bình và đầy yêu thương.

 Cũng được kể là tội phạm thánh khi nói hay có hành động xúc phạm đến Đức Mẹ và các thánh như quăng ảnh tượng Đức Mẹ và thánh nam nữ  nào vào thùng rác hay lấy chân đạp lên các thánh tượng đó.Đặc biệt  ai  lấy Mình Thánh Chúa đem về nhà để làm chuyện mê tín nào đó thì cũng là hành động phạm thánh nghiêm trọng.

4-   Tội bội thệ ( perjury) là tội xúc phạm đến Thanh Danh Chúa vì cố ý tuyên thệ để làm chứng một việc gian dối hay phủ nhận một lỗi nặng của chính mình trước luật pháp xã hội. Bội thệ cũng cố ý  hứa với ai điều gì nhưng cố ý không thi hành lời đã thề  hứa nhân danh Chúa.Do đó, người “bội thệ” không những có lỗi nặng đối với luật pháp xã hội mà còn lỗi phạm đến Thiên Chúa là Đấng công bình và  chân thật tuyệt đối nữa .

Chúa Giêsu đã ngăn cấm việc bội thệ như sau :

“ Anh  em còn nghe Luật dạy người xưa rằng: chớ bội thệ, nhưng hãy giữ trọn

Lời thề với Thiên Chúa. Còn Thầy, Thầy bảo cho anh  em biết : đừng thề chi cả.

….hễ có thì nói “có”,không thì phải nói “ không”.Thêm thắt điều gì là do ác quỷ.” ( Mt 5 : 33,37)

Như thế đủ cho thấy  bội thệ là một tội trọng đối với người tín hữu Chúa Kitô vì đã lạm dụng Thánh  danh Chúa để làm chứng cho việc gian dối, lỗi đức công bằng và bảo vệ chân lý mà mình phải tuân giữ để xứng đáng là người mang Thánh Danh Chúa như Thánh Chúa Kitô   đã dạy

5- Thề gian (false oaths) cũng là một hình thức bội thệ vì đã cố ý che dấu sự thật về        việc mình hay kẻ khác đã làm để mong tránh hình phạt của xã hội . Người tín hữu Chúa Kitô ,khi giơ tay thề gian với ai, đã mang Thánh Danh Chúa ra làm chứng cho sự gian dối, hay tội đã phạm, cho nên đã xúc phạm đến Thánh Danh Chúa cách nghiêm trọng. Nhưng ngược lại, nếu lấy Danh Chúa mà thề để bênh vực cho sự thật , sự ngay chính của mình trước kẻ tố cáo gian vì tư lợi, tư thù  thì đã nhân danh Chúa để bênh vực cho sự thật và lẽ phải , nên không có lỗi gì liên quan đến Điều răn thứ hai, cấm kêu tên Chúa vô cớ.

Nói khác đi, lời thề  chính đáng là sự kêu cầu danh  Chúa để làm chứng cho sự thật. Nghĩa là chỉ được thề khi phải bênh vực cho lẽ phải và sự công chính mà mình muốn nhằm tới qua lời  thề mà thôi.

Tóm lại, Danh Chúa là thánh.Danh Đức Mẹ và các Thánh cũng là thánh.Danh xưng là tín hữu Chúa Kitô, kể cả tên Thánh bổn mạng lãnh nhận khi được rủa tội cũng là thánh.

Do đó, khi xử dụng Danh Thánh của Chúa hay của Đức Mẹ và các Thánh kể cả danh xưng mình là tín hữu Chúa Kitô vào những mục đích bất xứng như đã kể trên đây thì đều lỗi phạm điều răn thứ hai cấm dùng Danh Thánh cách bất xứng.

Ước mong giải đáp này thỏa mãn câu hỏi được đặt ra.

Lm Phanxicô Xaviê  Ngô Tôn Huấn