CHÚA
NHẬT XVI THƯỜNG NIÊN B
Gr
23:1-6; Ep 2: 13-18; Mc 6:30-34
Bác
sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Image: “Jesus the Good
Shepherd” by James Tissot
Chủ đề chiên và chăn chiên
trải dài trong suốt các bài đọc Chúa Nhật này. Câu chuyện Tin Mừng khá linh
động này nói về lòng trắc ẩn của chúa Giesu đối với đám đông giống như “chiên
mà không có người chăn” gợi cho chúng ta nhớ tới sứ vụ giảng dạy, hòa giải và
dẫn dắt của chúa Kito.
Theo văn chương Cựu Ước,
người chăn chiên hay mục tử là người có trách nhiệm hướng dẫn một cộng đồng.
Tương tự như vậy, Cựu Ước thường diễn tả Chúa là “mục tử của dân Người”. Từng cá nhân thì gọi người là “mục tử của tôi” (Tv 23:1) và cả cộng
đồng cầu xin Người thì xưng là “Mục Tử
của Israel” (Tv 80:1).
Trong Tân Ước, Mục Tử là
hình ảnh một quyền lực vĩ đại và trách nhiệm lớn lao. Chăn dắt đàn chiên nghĩa
là người mục tử phải bảo vệ chiên khỏi đi lạc đường, sẵn sàng che chở chúng
khỏi trộm cướp. Thánh Gioan nói chính chúa Giesu đã tuyên bố Người hoàn thành
hy vọng của Israel, tức là mục tử, là chúa chiên lành: “Ta là Chúa chiên
lành, hy sinh mạng sống mình vì chiên” (Ga 10:11).
Khi chúa Giesu cùng với các
môn đệ đi vào nơi vắng vẻ để nghỉ ngơi thì rất đông dân chúng đi theo họ đã
khiến Chúa rất cảm động, chạnh lòng thương cảm tội nghiệp cho họ. Người thỏa
mãn lòng thèm khát đời sống thiêng liêng của họ bằng cách giảng dạy cho họ
nhiều điều, rồi từ từ Chúa làm cho họ hiểu rằng chính Chúa là mục tử trung
thành của một Tân Israel.
Kinh Thánh diễn tả Chúa Giesu động lòng
thương xót đàn chiên của người vì chiên không có người chăn (Mc 6:30-34). Hình
ảnh này lấy từ Ezekiel 34, lúc mà Thiên Chúa nổi cơn thịnh nộ với các mục tử
của Israel là những kẻ chỉ biết hưởng thụ, ăn cho no béo trên đau khổ và cơ cực
của dân thay vì chăm sóc nuôi nấng giúp đỡ họ (Ez 34:10-12).
CHIÊN
KHÔNG CÓ MỤC TỬ
Tình thương và lòng trắc ẩn
của Chúa Giesu còn xâu đậm hơn cả những gì gọi là cảm giác tiếc nuối, thương
hại hay phiền muộn nhất thời. Đúng hơn là một đau đớn ghê gớm, một loại
băn khoăn, lo lắng, buồn phiền đến đứt ruột về điều kiện của dân chúng lúc bấy
giờ. Chúa Giesu nói đến đời sống thiêng liêng của những người sống ngoài ơn cứu
độ dù Chúa luôn luôn sẵn sàng ban phát đầy đủ cho họ. Người cảm thấy đau đớn vô
cùng cho những linh hồn đang trong tình trạng đói khát của ăn tinh thần mà
không có người nuôi dưỡng, dạy dỗ và dẫn đưa họ đến nơi có thức ăn thiêng liêng
thực sự. Họ đang trong tình trạng nguy hiểm mà không có mục tử che chở giúp họ
thoát khỏi những học thuyết sai lầm. Giông như chiên không có chúa chiên, chúng
trở thành cô đơn và khốn đốn khi bị ma quỉ quấy phá.
Câu “Giống như chiên không có mục tử”
diễn tả rất chính xác về đời sống thiêng liêng của nhiều Kito hữu ở thế kỷ 21
này. Kiểu nói này ám chỉ những người hiện sống không định hướng, không người
giúp đỡ nên rất khốn đốn khi bị ma quỉ tấn công. “Chiên không có mục tử”
còn ghê gớm hơn là một mất mát vật chất nào đó. Họ đang đứng trước ngã ba đường
đầy nguy hiểm và chết chóc.
LÒNG
TRẮC ẨN CỦA CHÚA GIESU
Xuyên suốt Phúc Âm, chúng ta
thấy chúa Giesu thường xuyên biểu lộ lòng trắc ẩn của Chúa với những kẻ khốn cùng.
Thấy kẻ đau ốm, lòng trắc ẩn của Chúa chữa lành họ. Thấy kẻ bị ma quỉ ám, lòng
trắc ẩn của Chúa cứu thoát họ khỏi cảnh nguy nan.
Ông chủ nợ bắt con nợ và cả gia
đình phải làm nô lệ để thế nợ. Nhưng khi hắn kêu cầu lòng thương xót của ông
thì ông động lòng thương và tha cho khỏi phải trả món nợ lớn đó.
Chúa kể chuyện một người đi
từ Jerusalem về
Jerincho, dọc đường bị cướp lột sạch tiền bạc lại bị đánh thương tích đầy người
rồi vất bỏ nằm giữa đường chờ chết. Các chức sắc tôn giáo cao cấp đi qua, trông
thấy nhưng lạnh lùng bỏ đi. Một người Samaritano, động lòng trắc ẩn, ngừng lại
hỏi han, săn sóc các vết thương cho ông ta rồi mang đến một quán trọ tiếp tục
chăm lo suốt đêm cho đến khi người đó tỉnh lại. Sáng hôm sau, sau khi trả tiền
chủ quán, ông còn xin chủ quán tiếp tục chăm sóc dùm cho đến khi nạn nhân bình
phục hẳn và không quên để lại một số tiền và nói: “Nếu cần xin cứ gửi phiếu
tiền cho tôi, tôi sẽ hoàn trả lại”.
Hẳn ai cũng biết chuyện đứa
con hoang đàng. Sau khi ăn chơi đàng điếm, tiêu hết phần gia tài cha mẹ chia
cho thì đói rách thân tàn ma dại. Hắn bèn trở về mong xin được làm đầy tớ trong
nhà để có ăn mà sống. Chưa dám mở miệng tỏ lòng ăn năn thống hối thì người cha
đã hiểu, động lòng trắc ẩn, bảo gia nhân lấy áo mới mặc cho cậu, giày mới cho
cậu đi, đeo nhẫn cho cậu….rồi mở tiệc linh đình ăn mừng đứa con lạc đường trở
về!
Lòng trắc ẩn của Chúa Giesu
đã chữa lành bệnh cho người đau ốm, nuôi ăn người đói khát, tha những món nợ kếch
xù, chăm lo săn sóc những vết thương thể xác, đón chào những kẻ tội lỗi và đặt
họ vào những chỗ danh dự. Chúa Giesu không giữ lòng trắc ẩn của Chúa cho riêng
Chúa hay cất kỹ ở trên thiêng đàng. Người truyền dạy chúng ta: “Hãy thương mến,
động lòng trắc ẩn như Cha các Ngươi động lòng trắc ẩn. Đừng vô cảm”.
Chúa Giesu thực sự đã làm nhiều điều vì
lòng trắc ẩn hơn là những điều được nói trong Tin Mừng Marco hôm nay. Sự cảm
động mãnh liệt của Chúa đã thôi thúc Chúa hành động vượt quá những gì mà một
mục tử bình thường có thể làm được cho chiên của mình. Mục tử đích thực thì
phải yêu mến tha nhân, tin tưởng vào Chúa, bắt chước Chúa và sống theo gương
Chúa.
TÌM
LÒNG TRẮC ẨN Ở ĐÂU?
Đôi khi, chúng ta cảm thấy chúng ta cần quá
nhiều nhu cầu, mà lại là chiên không có chủ. Chúng ta tự hỏi: “Chúng ta có thể
tìm kiếm lòng trắc ẩn này ở đâu để chia sẻ với người khác? Bình thường khi
cảm thấy cô đơn trước mặt Thiên Chúa, với chính mình, chúng ta mới hiểu được
lòng trắc ẩn của Thiên Chúa. Không phải tình cờ mà Chúa bảo các tông đồ cùng
với Người đi kiếm chỗ nào vắng vẻ yên tịnh để nghỉ ngơi một chút sau nhiều giờ
làm việc cực nhọc. “Hãy đi vào nơi yên tĩnh để nghỉ ngơi một chút.” Việc này
không giống trường hợp của chúng ta tránh xa nơi ồn ào, bận rộn, hấp tấp hàng
ngày để thư dãn thể xác. Tĩnh tâm của chúng ta là kiếm nơi yên tịnh để lòng
được sáng suốt hầu phấn đấu với lòng trí mình trước mặt Thiên Chúa. Lúc đó
chúng ta mới có thể suy gẫm, học hỏi được lòng Chúa thương xót chúng ta và trở
thành kẻ có lòng trắc ẩn của Chúa Kito trong tiếp xúc hàng ngày của chúng ta
với những nghịch cảnh của đời.
LỜI
KẾT: HƯỚNG DẪN MỌI NGƯỜI RA KHỎI SA MẠC
Xin mượn lời của Biển Đức
XVI để kết thúc bài viết này. Đây là một trong những suy tư mạnh mẽ và sống
động nhất về chủ đề chăn chiên với lòng trắc ẩn trong bải giảng của ngài
ở lễ khánh thành sứ vụ Thánh Phero của ngài ngày 24-4-2005.
“Mục tử / cha xứ cần phải
được linh hứng bởi lòng nhiệt tình thánh của chúa Kito: Đối với Chúa, có nhiều
người tĩnh tâm trong sa mạc không quan trọng. Nhưng hãy để ý đến những loại sa
mạc: Sa mạc nghèo khổ, sa mạc đói khát, sa mạc bỏ quên, sa mạc cô đơn, sa mạc
tình yêu bị hủy hoại.
“Có loại sa mạc đen tối của
Thiên Chúa, những tâm hồn trống rỗng không còn biết đến nhân phẩm hay mục đích
của đời người. Loại sa mạc ngoại tại ở trên thế giới này đang lớn mạnh, bởi vì
sa mạc nội tại phát triển quá nhiều. Do đó những kho tàng ở trên mặt đất này
không còn dùng để tạo lập vườn Thiên Chúa cho tất cả mọi người sống nhưng dùng
để phụng sự quyền lực, lợi dụng, bóc lột và phá hoại.
“Giáo Hội như một tổng thể
cũng như các mục tử / cha xứ -giống như chúa Kito- phải xuất thế để hướng dẫn
muôn dân thoát khỏi sa mạc, đi về nơi có sự sống, nơi tình bạn với Con Thiên
Chúa, đấng ban sự sống –sự sống dồi dào- cho chúng ta.”
Tuần này chúng ta hãy cầu
xin để có được ý thức, lòng trắc ẩn và can đảm. Hãy nguyện cầu Thiên Chúa cho
chúng ta ý thức hơn nữa về những sa mạc đang phát triển lớn rộng mà ở đó chúng
ta đang sống. Hãy cầu xin Chúa ban cho chúng ta lòng trắc ẩn của Chúa vì những
người thực sự là chiên mà không có người chăn. Hãy cầu nguyện xin lòng can đảm
để hướng dẫn bạn bè ra khỏi sa mạc đi về hướng sự sống và tình bạn với chúa
Kito là Chúa Chiên lành. Chúa của chúng ta, của cả nhân loại.
Fleming Island, Florida
July 2021