Chúa Nhật XXXII Thường
Niện B
1V 17:10-16. Dt 9:24-28.
Mc 12: 38-44, 12:41-44
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Image:
The Widow’s Mite by Jacques Joseph Tissot
Bà Góa Phụ ở Zarephath (1V 17:
10-16)
*Ông đã chỗi dậy và đi
Zarephath. Ông đến cửa thành thì ở đó có một góa phụ đang mót củi. Ông gọi bà ấy
và nói: “ Xin bà cho tôi ít nước trong bình để tôi uống”. Khi bà đi lấy nước thì
ông lại kêu bà và nói: “Xin bà cho tôi một mẩu bánh!” Bà nói: “Lạy Thiên Chúa
hằng sống, Chúa của ngài, tôi chẳng còn gì cả ngoài nắm bột trong vò và ít dầu
trong chóe. Nay tôi đi mót vài que củi về để nấu thức ăn cho tôi và con tôi ăn
rồi chết!” Elijah bèn nói với bà: “Đừng sợ, cứ đi và làm như lời bà nói. Nhưng
trước hết hãy làm một cái bánh nhỏ và đem ra cho tôi, rồi sau đó hãy làm cho bà
và con bà. Vì
Thiên Chúa, Chúa của Israel đã phán thế này:
Vò bột không vơi,
Chóe dầu không vợi,
Cho đến ngày Thiên Chúa ban mưa
trên mặt đất”
*Thế là bà đã làm theo lời
Elijah, và bà đã có đủ ăn cho bà, cho Elijah và cả nhà suốt cả năm. Quả thực vò
bột không vơi, chóe dầu không vợi, đúng như lời Thiên Chúa đã phán qua Elijah.
Đồng xu của người góa phụ nghèo
(Mc 12: 41-44)
*41 Đức Giêsu ngồi đối diện
với thùng tiền dân cúng đền thờ. Người quan sát xem đám đông bỏ tiền cúng ra sao.
Có nhiều người giàu có bỏ thật nhiều tiền. 42Cũng có một bà góa
nghèo đến bỏ vào đó hai đồng tiền kẽm, trị giá bằng một phần tư đồng bạc Roma.43Đức
Giêsu liền gọi các môn đệ lại và nói: “Thầy bảo thật anh em: bà góa phụ nghèo
này đã bỏ vào thùng nhiều hơn ai hết. 44Thực vậy, mọi người đều
lấy tiền dư bạc thừa của họ mà bỏ vào đó, còn bà này thì rút từ cái túng thiếu
của mình mà bỏ vào đó; bà đã bỏ tất cả tài sản, tất cả những gì bà có để sống”.
*********
Câu chuyện trong sách Các Vua
(1V 17:10-16) và bài Tin Mừng Mac cô (Mc 12: 38-44) cho chúng ta thấy sự can đảm,
lòng đại lượng và niềm tin của hai bà góa phụ.
Hành động của các bà buộc
chúng ta phải tự xét mình và hiểu cảnh đói khổ của những người nghèo túng để có
thái độ quảng đại thích ứng. Từ đó chúng ta áp dụng vào cuộc sống chúng ta qua tông
thư Bác Ái Trong Sự Thật của Biển Đức XVI.
NIỀM TIN CỦA ELIJAH
Khi đọc Elijah và Elisha trong
Sách Các Vua 1 và 2, chúng ta không thể bỏ qua chuyện bà góa ở Zarephath. Câu
chuyện Elijah và người đệ tử là Elisha đã cố gắng làm cho dân Israel nhận biết
và yêu mến Lời Chúa !
Theo đoạn sách Các Vua (1V
17:8-16) Thiên Chúa tiếp tục thử thách Elijah. Bài đọc Sách Các Vua hôm nay bắt
đầu với câu 10, nhưng cần phải đọc từ câu 8 để hiểu trọn vẹn ý nghĩa của câu
chuyện. Câu 8 nói: “Bấy giờ Giavê / Thiên Chúa đến với ông và nói:…”Nhưng
Elijah vẫn không đứng dậy đi cho đến khi nhận được sứ điệp của Chúa. Đối với
chúng ta, chúng ta cần biết Chúa và lắng nghe lời Chúa trước khi thi hành sứ vụ.
Đoạn Chúa nói với Elijah hãy
đi Zarephath (c.9) là một phần đất của Sidon. Câu 9 gồm 3 mệnh lệnh: “Hãy
chỗi dậy”, “Hãy đi” và “Hãy ở đó”. Thiên Chúa đã thử Elijah qua 3
mệnh lệnh trên bằng những đức tính Tin, Cậy, Vâng Lời, Sẵn Sàng
và Cam Kết. Khi Thiên Chúa truyền cho Elijah “chỗi dậy” không
phải chỉ có hành động chỗi dậy thể xác mà cả tinh thần nữa. Đối với Elijah, vâng
lời Chúa là kết qủa thức tỉnh của chính tâm hồn ông.
Mệnh lệnh thứ hai: “Hãy
đi Zarephath”, là một cuộc du hành cam go, nhọc nhằn và nguy hiểm.
Zarephath là một địa danh khô cằn, lại nằm trong đất Sidon thuộc Nữ Hoàng
Jezebel rất ác độc. Elijah đến đó không phải để nghỉ ngơi thư dãn!
Mệnh lệnh thứ ba: “Hãy ở
đó” là một thách đố lớn đối với sự cam kết, lòng tin cậy và tầm nhìn của
ông, là người đang tìm cách phục vụ Thiên Chúa. Lương thực của Elijah sẽ do một
góa phụ nghèo và tuyệt vọng cung cấp. Bà đang phải đối đầu với nạn đói trong một
nước dân ngoại là dân Sodon lúc đó đang kình chống Chúa của Israel.
Ân nhân của Elijah lúc đó
không phải là người giàu sang, có nhà cao cửa rộng để có thể chia sẻ đầy đủ cho
ông nơi ăn chốn ở ngon lành; trái lại bà quá nghèo phải đi kiếm củi ở cổng thành
về nấu thức ăn vì nghèo không có dầu để đốt.
Thiên Chúa đã ra lệnh cho
những con quạ đem thức ăn đến cho Elijah trong sa mạc (1V17:1-7) thì nay lại ra
lệnh cho bà góa phụ nuôi ông. Tại Zarephath, người góa phụ nghèp đó đã nghe theo
lời chỉ dẫn của Elijah như lời Chúa truyền. Bà ta biết rõ quyền năng của Thiên
Chúa nên cả hai mẹ con bà và Elijah đã có đủ thức ăn để sống.
BÀ GÓA PHỤ VÀ TIÊN TRI
ELIJAH
Bà quả phụ nghèo lại quảng đại
và tốt lành cùng với sự trung thành của Elijah nên Thiên Chúa đã làm cho niềm
tin của ông thêm vững mạnh, khuyến khích khả năng mục vụ của ông, dùng ông để an
ủi người goá phụ và con trai của bà. Với chúng ta, Thiên Chúa sẽ giúp vượt thắng
mọi yếu đuối, thất bại và lo âu sợ hãi. Thiên Chúa đã cho chúng ta quá mức tưởng
tượng.
CHỈ CÓ HAI XU THÔI !
Một bà quả phụ nghèo nữa trong
Tin Mừng Mac Cô (Mc 12:38-44) cũng cho chúng ta một bài học. Chúa Giêsu đã ca
tụng của lễ của bà và xác định giá trị của lễ đó rất rõ ràng. Nó không ở số
lượng mà ở tấm lòng mình muốn dâng cho Chúa. Bà bỏ một xu vào rổ tiền thì túi bà
trống rỗng chẳng còn gì nữa. Bà đã lấy tất cả gia sản, tất cả lòng bà mà hiến
cho Chúa. Người giàu có, dù họ cho Chúa nhiều gấp trăm nghìn lần bà này nhưng họ
vẫn còn dư thừa ở nhà, trong túi. Tiền họ cho Chúa chỉ là bạc lẻ. So sánh hai
trường hợp này thì một xu của bà góa bằng cả ngàn đồng của người giàu có, vì một
xu đó là giá mạng sống của cả gia đình bà.
Chúa Giêsu ca tụng người đàn
bà này có quá đáng không? Chúa có tiểu thuyết hóa người nghèo không? Ít ai dám
mơ ước vươn lên thành triệu phú từ sự khốn cùng, nghèo khổ, vô gia cư vô nghề
nghiệp. Chẳng có ai vui sướng vì sống nhờ vào trợ cấp chính phủ, an sinh xã hội;
cũng chẳng có ai cảm thấy hạnh phúc đi lục thùng rác và hãnh diện là mình không
có tiền trả tiền điện nước hàng tháng, tiền thuê nhà đang bấp bênh sắp bị đuổi
trong những tháng ngày mùa đông giá lạnh?
Người đàn bà trong Tin Mừng
nghèo vì là góa phụ. Bà hoàn toàn phụ thuộc vào chồng, nay chồng đã mất. Thảm
kịch chính của bà là mất người nương tựa để sống. Bà phải sống nhờ vào lòng
quảng đại của thân nhân và cộng đồng.
Hai xu của người góa phụ là
tất cả gia sản của bà. Bà chẳng hy vọng gì vươn lên thành giàu sang phú quí,
tiền dư bạc thừa. Cuộc sống của bà thật bấp bênh. Bà nghèo tiền nhưng lại giầu
niềm tin vào lòng Chúa thương xót. Bà hoàn toàn tin tưởng vào ân sủng của Thiên
Chúa.
Chúa Giesu ca tụng bà góa phụ
nghèo nhưng Chúa không kết án người giầu có. Ngài chỉ nói “họ khó có thể vào
được nước thiên đàng” (Mc 10:23). Vấn đề quan trọng không ở chỗ họ có bao
nhiêu tiền để trong ngân hàng hoặc của chìm của nổi ở đâu đó mà ở chỗ họ dành
được gì cho đời sau.
Họ có giúp đỡ những người
nghèo khổ, có làm cho thế giới trở nên tốt đẹp hơn không? Có nuôi ăn những người
đói, giúp áo quần cho người trần chuồng, có cung cấp nơi ăn chốn ở cho người vô
gia cư không? Có dùng tiền của mình có để xây đắp văn hóa sự sống không? Cuộc
sống của chúng ta có quay cuồng chung quanh tiền bạc hay dựa vào Thiên Chúa là
đấng có thể làm cho chúng ta trở nên giàu có? Chúng ta có sống như những chủ
nhân ông hay sử sự như người quản gia? (Mt18:23-35).
Người góa phụ quyết định bỏ
một xu vào rổ tiền là sạch túi, nhưng bà vẫn tin tưởng vào Chúa, vào sự giúp đỡ
của tha nhân. Gương sáng của bà là tuyệt đối tin tưởng vào tình thương của Thiên
Chúa: Bà Yêu Chúa và Chúa thương mến bà. Bà là quản gia không phải là chủ nhân
cái gia sản thanh bần của bà. Người góa phụ nghèo này đã dạy chúng ta biết phụ
thuộc vào Thiên Chúa.
THAY LỜI KẾT: BÁC ÁI TRONG SỰ
THẬT
Chúng tôi dùng bốn đoạn ngắn gọn
của tông thư Bác Aí Trong Sự Thật / Caritas in Veritate của Biển Đức XVI làm kết
luận cho bài suy niệm Tin Mừng hôm nay.
1- “Việc tìm kiếm tình yêu và sự
thật đã được Chúa Giêsu Kitô làm cho trở nên tinh khiết và hết vẻ nghèo nàn mà
loài người chúng ta đã tạo ra, và Ngài tỏ cho chúng ta biết một cách trọn vẹn
mối tình tiên khởi và kế hoạch để có một đời sống thực mà Thiên Chúa đã sửa soạn
cho chúng ta. Trong Chúa Kitô, bác ái trong sự thật đã trở thành Khuôn Mặt Con
Người của Ngài, kêu gọi chúng ta phải yêu thương những người anh chị em huynh đệ
của chúng ta trong sự thật của kế hoạch của Người. Thực vậy, Người chính là Sự
Thật (Ga 14:6).”
23-“Một sự kiện đơn thuần phát
sinh ra từ vấn đề thụt lùi kinh tế, mặc dù tự nócó tính tích cực, cũng không thể
giải quyết được những vấn đề phức tạp về tiến bộ của loài người, ngay cả ở những
quốc gia phát triển tiền tiến, những quốc gia đã có nền kinh tế phát triển rồi
hay những quốc gia còn nghèo đói đang khốn khổ không phải do sự bóc lột cổ điển,
nhưng vì những hậu quả tiêu cực về phát triển do tính bất thường và thiếu cân
bằng của nó.”
42-“ Từ lâu người ta thường nghĩ rằng dân nghèo thì phải dậm chân tại chỗ
ở một thời kỳ cố định nào đó về phát triển, và vui vẻ chấp nhận sự trợ giúp từ
thiện của các quốc gia phát triển. Đức Phaolo VI đã cực lực chống đối ý nghĩ đó
trong tông thư Sự Phát Triển Muôn dân / Populorum Progressio. “ Ngày nay những
tài nguyên vật chất có sẵn để cứu giúp những dân tộc
nghèo khổ đó khỏi cảnh khó nghèo đang có tiềm năng to lớn hơn xưa, nhưng phần
lớn lại nằm trong tay của những dân tộc ở những quốc gia phát triển, là những
người được hưởng lợi nhiều hơn nhờ sự giải phóng biến đổi về vốn và lao công. Do
đó những hình thức thịnh vượng đang lan tràn trên toàn thê giới không thể bị kìm
hãm lại bởi những kế hoạch có tính cục bộ của những kẻ chỉ muốn bảo vệ phe nhóm
hay để phục vụ cho lợi ích riêng tư.”
75-“Trong khi những người nghèo
trên thế giới vẫn tiếp tục gõ cửa nhà những người giầu có, thì thế giới giàu
sang lại không biết lắng nghe những tiếng gõ cửa ấy, bởi vì lương tâm họ không
còn phân biệt được thế nào là con người. Thiên Chúa đã tỏ lộ cho con người tự
biết mình. Lý trí và niềm tin cùng làm việc với nhau để chứng minh cho chúng ta
biết cái gì là tốt nếu chúng ta muốn được biết nó. Theo luật tự nhiên thì lý trí
sáng tạo sẽ chiếu rọi trước, để chúng ta nhận ra vẻ cao cả vĩ đại của chúng ta,
đồng thời cũng cho biết cả cái cùng khổ của con người đến độ chúng ta không còn
nhận ra được tiếng gọi của sự thật luân lý.”
Fleming Island, Florida
Nov. 2018