Image: Saint Monica and Saint Augustine by Ary Scheffer

    Đọc bài Phúc Âm hôm nay (Lc 13:22-30), vì kiểu nói của Chúa nên nhiều người hiểu lầm nhiều cách khác nhau, nhưng nói gọn lại “Ai là người sẽ được cứu rỗi” thì ta thấy ý Chúa Giêsu đã rõ ràng và chúng ta không thể hiểu cách nào khác.

    Chúa đòi hỏi chúng ta phải cố gắng chiến đấu (13:24) và phải nắm lấy cơ hội là những điều kiện để được vào nước Trời bởi vì cửa trời thì “hẹp” và không phải “lúc nào cũng mở” (13:25). 

    Qua câu chuyện ẩn dụ về bàn tiệc, Chúa Giêsu muốn gửi một sứ điệp cho dân Do Thái lúc đó (13:26) là chỗ của họ trong bàn tiệc nước trời đã bị dân ngoại, những người xa lạ đến từ muôn phương chiếm mất (13:29). Những người ở cuối chót (tức dân ngoại) sẽ được đưa lên trên thế chỗ của những người được mời trước đã bị loại ra (người Do Thái).

 AI LÀ NGƯỜI ĐƯỢC CỨU RỖI ? 

    Nguyên văn câu người ta hỏi chúa Giêsu thực ra là “Có phải chỉ một số ít người được cứu rỗi phải không?” Chúa đã không trả lời trực tiếp câu hỏi, nhưng nói rằng cửa vào nước trời thì hẹp và đòi hỏi nhiều điều khác thường. Chúa kết luận “Cửa Cơ Hội” không phải lúc nào cũng mở, nhưng ‘một khi cửa đã đóng thì đóng luôn và không mở ra nữa’.  

    Cửa sẽ không mở trở lại cho những người thưa với Chúa là  ‘chúng tôi đã từng thấy Chúa đến thị trấn và làng mạc của chúng tôi, đã giảng dạy trên những đường phố, chúng tôi đã thấy Chúa, đám đông và các môn đệ của Chúa. Những lời biện minh như thế đã không có giá trị mà còn tự tố cáo mình đã không nắm lấy những cơ hội tốt đó như những điều kiện buộc phải có. 

    Thêm vào nỗi đau khổ phải đứng chờ trước cánh cửa đã đóng, họ lại thấy rất nhiều người được nhận vào không phải là dân Israel cũ mà là dân ngoại xa xôi, là những người đã nghe và tin Chúa, một cơ hội tốt mà chúng ta và những người Do Thái đã có nhưng lại để vuột mất.

 THẾ NÀO LÀ CỨU RỖI ?

    Để được cứu rỗi với tư cách là Kito hữu, chúng ta phải nhận biết chúa Giêsu là Thầy ngay từ bây giờ. Theo bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta thấy có lẽ chúa Giesu không nhận tất cả mọi người mang danh là Kito hữu, nhưng Người biết tất cả những ai có cuộc sống mang dấu ấn “Kito hữu”. Chúng ta nên suy nghĩ lại xem chúng ta đã quan niệm vương quốc Thiên Chúa thế nào, và ai sẽ được cứu rỗi. Những người mà chúng ta nghĩ là rất khó có thể vào đó được thì có thể lại là những người đầu tiên được vào hoặc ngược lại. 

    Cứu rỗi là cả một hành trình dài mà xuyên suốt đoạn đường đó Thiên Chúa đã tìm kiếm và chọn chúng ta. Trên hành trình đó chúng ta đã trở thành bạn đường với Chúa và với nhau, để rồi chìm sâu hơn nữa vào mầu nhiệm thánh của Thiên Chúa.  Ngoài ra, toàn thể cuộc hành trình cải đổi đó đều được xây dựng trong tình thương yêu.

CỨU RỖI QUA CHÚA GIÊSU KITÔ.

    Cái khác lạ chúng ta gặp trong khi loan truyền Tin Mừng Chúa là ở chỗ ơn cứu chuộc của những người bề ngoài xem ra không thuộc về Giáo Hội. Trong tông thư lừng danh “Redemptoris Missio / Sứ Mệnh Cứu Chuộc”, đức Gioan Phaolo II đã viết: “Tặng phẩm cứu chuộc không chỉ giới hạn cho “những người rõ ràng đã tin vào Chúa Kito và ở trong Giáo Hội. Vì ơn cứu chuộc được ban cho tất cả mọi người thì nó phải được sẵn sàng cho tất cả mọi người một cách cụ thể”. Và, cũng để công nhận rằng có nhiều người không thể tiếp cận được với sứ điệp Tin Mừng, Ngài đã nói: “Họ là những người không có cơ hội để biết và đón nhận mạc khải Phúc Âm hoặc gia nhập Giáo Hội. Những điều kiện văn hóa xã hội mà họ sống không cho phép họ, và thường thì họ lại được đưa đẩy đến những truyền thống tôn giáo khác” (Số 10). 

    Chúng ta không nên và không bao giờ được chấp nhận thuyết tương đối cho rằng ơn cứu chuộc có thể thấy ở bất cứ tôn giáo nào khác như ta thường nói “đạo nào cũng tốt, miễn là ăn ngay ở lành là được”, ngay cả ở những tôn giáo tin vào Chúa Kito là đấng cứu chuộc theo cách thức riêng và độc lập của họ, và rằng đối thoại liên tôn phải được đặt căn bản trên ý tưởng tương đối mơ hồ này. Giải quyết vấn đề cứu chuộc cho những ai không tin vào Chúa Kito như tuyên xưng trong kinh tin kính thì không thích hợp với Tin Mừng Phúc Âm. Chúng ta phải giữ vững lập trường cứu chuộc là phải qua Chúa Kito. Do đó Giáo Hội và những nhà truyền giáo của Giáo Hội có bổn phận làm cho mọi người nhận biết Chúa và yêu mến Chúa ở mọi thời mọi lúc và mọi văn hóa. Tách biệt khỏi Chúa Kito thì “không có ơn cứu độ”. 

    Thánh Phêro cũng đã tuyên bố trước Đại Công Nghị/Tòa án tối cao của người Do Thái là “Không có danh xưng nào khác dưới bầu trời này được ban cho nhân loại lại có thể cứu rỗi” (cv 4:12).     

 BẠN CÓ ĐƯỢC CỨU RỖI KHÔNG ? 

    Nếu có ai hỏi, bạn có được cứu rỗi không thì bạn nghĩ sao? Trong một buổi học hỏi kinh thánh ở xứ đạo của tôi, một học viên trẻ đã hỏi vị linh mục giảng viên là cha có được cứu rỗi không? Ngay lúc đó cha đã không trả lời và tiếp tục giảng…., rồi sau đó chừng mươi phút cha nói tôi không thể trả lời câu hỏi của bạn được. Cha có vẻ đăm chiêu suy nghĩ. Nhưng một bạn trẻ khác trong đám học viên đã trả lời: “Cha là linh mục và là công giáo, cha không được cứu rỗi vì cha không biết điều đó ý nghĩa thế nào!”  

    Đối với cá nhân tôi, câu hỏi đó đã đè nặng đầu tôi lâu ngày, vì thực sự tôi chưa bao giờ nghĩ tới một câu hỏi như vậy. Nếu người ta hỏi tôi câu hỏi đó ở một góc phố ồn ào xô bồ nào đó hay ở lối vào một khu thương mại lớn ở Los Angeles hay Jacksonville, Florida thì tôi nghĩ những người này hoặc thiếu giáo dục hoặc quá chất phác hay là những người chủ trương thuyết cơ bản cố ý phá vỡ bầu khí yên tịnh trong đầu tôi bằng những câu hỏi xấc xược như vậy ? 

    Nhưng, đây là một câu hỏi quan trọng chúng ta cần phải suy nghĩ và đặt thành vấn đề, nhất là những người công giáo chúng ta lại ít hiểu biết nhiều về danh từ cứu chuộc trong kinh thánh và cũng không thường gặp những câu hỏi đặc biệt thế này. Nếu sau này có ai hỏi chúng ta câu hỏi này thì chúng ta có thể đã có ít nhiều tư tưởng trong đầu rồi, và chúng ta sẽ vui mừng và ngạc nhiên về kết quả của những suy nghĩ của chúng ta.

 KIẾN TRÚC SƯ CỦA NIỀM TIN KITO GIÁO 

    Theo bài đọc 2 thư gửi tín hữu Do Thái (Dt 12:5-7,11-13), đời sống người Kito hữu đã được truyền hứng không những bởi đức tin gương mẫu của các tổ phụ trong cựu ước (12:1) mà trên hết nữa còn bởi Chúa Giesu. Là kiến trúc sư của niềm tin Kito giáo, chính Chúa Giesu đã phải chịu cực hình trên thập giá trước khi khải hoàn vinh quang (12:2). Suy niệm về sự đau khổ của Người sẽ giúp chúng ta có can đảm để tiếp tục chiến đấu, nếu cần cũng phải đổ máu (12:3-4). Người Kito hữu nên để ý đến chính những đau khổ của mình như những sửa đổi dễ thương của Chúa là đấng yêu thương chúng ta như cha yêu thương con cái vậy.

 CẦU NGUYÊN CHO PHẦN RỖI CỦA THA NHÂN 

    Ngày 27 tháng 8 Giáo Hội mừng nhớ thánh Monica, mẹ thánh Augustine. Nếu ai muốn cầu nguyện cho người nhà hay người mình yêu thì nên cầu xin thánh Monica. Khi tiếp chuyện với các bậc cha mẹ rất lo lắng cho con cái, tôi thường nói với họ về thánh Monica, một vị thánh rất hay cứu giúp các cha mẹ và con cái trong những lúc buồn phiền chán nản, bởi vì chính thánh nhân đã từng thắc măc đặt câu hỏi: “Khi nào và làm sao để con tôi được cứu rỗi?”. Thánh Monica đã phải nhẫn nại chờ đợi rất lâu để con mình là Augustine trở lại Kito giáo.

    Monica có nhiều lý do để lo buồn áy náy về cậu quí tử này. Lúc 18 tuổi, Augustine có bồ và có một đứa con, anh lại gia nhập đạo Manichees, một lạc giáo được giảng dạy từ thế kỷ 3 đến thế kỷ 7 do Manichacus, người Ba Tư khởi xướng, kết hợp giữa các yếu tố bái hóa giáo (Zoroastrianism), ngộ đạo thuyết (Gnosticism) và Kito giáo. Đạo này chủ trương nhị nguyên – thiện và ác song hành - ảnh hưởng rất mạnh đến các chi nhánh của giáo phái Cathari…Khuyên răn thế nào cũng không được, trái lại chỉ làm cho anh chàng càng bướng bỉnh xa lánh đường ngay nẻo chính. Bà Monica đã phải đi gặp giám mục để xin giúp đỡ, nhưng ngài cũng chẳng làm gì khác là khuyên bà: “Đừng đụng đến hắn nữa, cứ cầu nguyện đi”. Bà đã cầu nguyện, và hình như Chúa cũng có vẻ không muốn nghe lời cầu của bà. Bất thần Augustine căng buồm đi Rome dù bà cầu khẩn Chúa ngăn cản anh chàng. Nhưng Thiên Chúa đã hiểu ý muốn chân thành của bà và ở Rome, Augustine đã học hỏi đủ, suy nghĩ và từ bỏ Manichees. Nhưng anh ta vẫn chưa phải là Kito hữu, cho đến khi ....

ĐÔI LỜI KẾT: NHẪN NẠI, TRUNG THÀNH VÀ HY VỌNG 

    Thánh Monica là một thánh khá phổ thông được nhiều người biết đến. Thánh nhân có nhiều đức tính đặc biệt: Trước tiên là tính Nhẫn Nại. Bà nhẫn nại với chồng và với con, đứa con trai tính tình có thể nói là bất trị. Chỉ đến năm cuối đời của Monica, Augustine mới trở lại Kito Giáo. Monica là mẫu mực của lòng Trung Thành. Bà tin tưởng vào đấng quan phòng trong khi sống trong đen tối và mơ hồ. Bà là gương mẫu của Hy Vọng. Trong khi nói chuyện với con trai ở Ostia / Rome, cả hai cùng đăm chiêu nhìn ra biển cả và suy nghĩ về vấn đề Sống và Chết. Chúng ta hãy nghe những lời thú tội của Augustine về đức tin bền bỉ của mẹ mình: 

“Ngày mẹ con lìa đời đang đến gần. Lạy Chúa! Chúa biết ngày đó nhưng con không biết…Mẹ con nói: ‘Con ơi, đối với mẹ, đời này chẳng có gì làm cho mẹ hạnh phúc cả. Mẹ không hiểu tại sao mẹ còn hiện diện ở đây, bởi vì mẹ chẳng còn hy vọng gì ở trần gian này nữa. Mẹ chỉ có một lý do muốn sống lâu hơn một chút là để nhìn thấy con trở thành người Kito hữu Công giáo trước khi mẹ chết. Thiên Chúa đã không tiếc cho mẹ đủ thứ quà tặng, vì mẹ biết rằng con cũng từ chối hạnh phúc trần gian để làm tôi tớ Người.’” 

    Những lời cầu khẩn Chúa và sự chứng giám bền bỉ, dễ thương trong thầm lặng này của thánh Monica đã mang lại kết quả cho toàn thể Giáo Hội. Augustine đã chịu phép rửa tội năm 387 và gần 10 năm sau đó ngài trở thành giám mục của Hippo ở Bắc Phi Châu. Chỉ vào năm cuối đời của bà Monica, Augustine mới trở lại Kito giáo. Như vậy là mất 33 năm trời, nhưng Thiên Chúa đã đáp ứng lời cầu khẩn của Monica một cách mà bà không thể ngờ được. Augustine đã trở thành thánh và là một thánh tiến sĩ của Giáo Hội. 

    Khi chúng ta mừng kỷ niệm kính nhớ thánh Monica, chúng ta hãy cám ơn cha mẹ, anh chị em, bạn bè chúng ta vì niềm tin bình thường của họ. Họ là những mẫu mực của niềm tin vĩ đại, lòng trung thành, nhẫn nại và hy vọng của chúng ta. Những người này đã giúp chúng ta biết ước mong và tận hưởng  ơn cứu độ bây giờ và mãi mãi về sau. 

Fleming Island, Florida

August 18, 2016

NTC