Image: Le cortège dans les rues de Jerusalem by James Tissot

Lễ Lá bắt đầu Tuần Thánh và là khởi đầu giai đoạn mới của Tin Mừng về mục vụ của Chúa Giesu ở Jerusalem trước khi Chúa chịu chết và sống lại. Lễ lá có hai phần: Phần làm phép lá và phần đọc Tin Mừng thánh Luca diễn lại cuộc khổ nạn của Chúa sau khi dân chúng tung hô Chúa là Vua lúc Người đi vào Jerusalem (Lc 19:28-40).

Dân chúng tay cầm cành lá vẫy chào, tung hô vạn tuế Chúa Giêsu ngồi trên lưng lừa đang đi vào thị trấn: “Vạn tuế đấng Vua nhân danh Thiên Chúa mà đến” (Lc 19:38). Câu tung hô này chỉ thấy trong Tin Mừng Luca. Chúa Giêsu đã đương nhiên được tặng danh hiệu này khi Người  vinh quang đi vào Jerusalem. Thánh Luca đã đưa danh hiệu này vào thánh vịnh 118:26 báo trước đoàn người hành hương đang đi vào thị trấn và đền thờ thánh.

Do đó Chúa Giêsu đã được tung hô là Vua và là Người Đến (Ml 3:1; Lc 7:19). Câu ca hoan của các môn đệ : “Bình an trên thiên đàng và vinh danh trên trời cao” giống như âm vang lời các thiên thần thông báo ngày Chúa Giêsu giáng trần (Lc 2:14). Bình an mà Chúa Giêsu mang lại ở Bethlem gắn liền với ơn cứu độ được hoàn thành ở Jerusalem hẳn có một nối kết mật thiết giữa Hài Nhi giáng trần và câu chuyện Khổ Nạn mà Luca đã kể trong Tin Mừng.

Luca đã dựa theo Marcô để viết về cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu (Lc 22:14-23,56), nhưng ngài cũng có những hiểu biết riêng về tập tục và truyền thống. Câu chuyện khổ nạn đã được Luca kể lại với những biến cố đặc biệt xẩy ra rất nhịp nhàng: -Chúa Giêsu lập phép Thánh Thể (22:15-20). -Chúa nói lời từ giã (22:21-38).-Đám đông hạch hỏi và cười nhạo Chúa (22:63-71).  Chúa đứng trước Herodê và trở lại với Philatô lần thứ hai (23:6-16).-Chúa Giêsu nói với những người đàn bà theo Người trên đường khổ nạn thánh giá (23: 27-32).-Chúa nói với tên trộm có lòng ăn năn thống hối (23:39-41). -Chúa Giêsu trút hơi thở cuối cùng (23:46, 47b-49).

BAO DUNG THA THỨ TRƯỚC MỌI LĂNG MẠ VÀ SỈ NHỤC

Thái độ hòa dịu của Chúa Giêsu vượt hẳn lên trên thái độ hung hãn thù nghịch và giận dữ của đám đông trong lúc xét xử Chúa. Chúa chính là mẫu mực của hòa giải, tha thứ, bao dung và hòa bình. Chính lúc Chúa bị xét sử và hấp hối đã giúp chúng ta nhận thức được ý nghĩa sâu xa của cuộc khổ nạn của Chúa là đoàn kết và yêu thương. Người đã nối kết Philatô và Herodê lại với nhau thành bạn bè dù trước kia họ chẳng ưa gì nhau (Lc 23:12). Qua thập giá, Luca đã cho thấy Chúa Giêsu đầy lòng khoan dung tha thứ cho những kẻ truy tố Người (23:34). Lúc hấp hối Chúa còn cho tên ăn trộm được vào hưởng nước Trời ! (Lc 23:43).

Xuyên suốt câu chuyện, Luca luôn luôn nhấn mạnh Chúa Giêsu vô tội (23:4, 14-15, 22), Người chỉ là nạn nhân của quyền lực ác quỉ (22:3,31,53). Người chịu chết để hoàn thành Ý Muốn của Cha Người (22:42,46). Luca cũng nhấn mạnh đến lòng khoan dung tha thứ, nỗi trắc ẩn cảm thông và quyền năng chữa lành của chúa Giêsu (22:51; 23:43). Người không chết cô đơn và bị bỏ rơi. Nhưng có nhiều người theo Người trên đường thập giá (23:26-31,49).

Câu chuyện Luca kể với những biến cố chuyển động từ những cành lá vạn tuế, những lời tung hô Chúa Giêsu là Vua tới Thập Giá khổ nạn không có gì là nghịch lý cả. Nó là trung tâm điểm của mầu nhiệm mà chúng ta tuyên xưng, suy niệm trong Tuần Thánh này. Chúa Giêsu đã tự nguyện hy sinh chịu nạn. Người đã không bị đè bẹp bởi quyền lực trần thế bề ngoài xem có vẻ mạnh mẽ hơn Người. Người hoàn toàn tự do chịu đóng đanh chết. Cái chết trong khải hoàn để cứu chuộc nhân loại!

VÁC THÁNH GIÁ THEO CHÚA

Đường Thánh Giá chính là mẫu mực cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Sống theo cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu là sống cuộc hành trình hướng về ngày phục sinh. Khi Chúa Giêsu bị dẫn từ dinh Tổng Trấn đến hầm đá ở bên ngoài cổng thị trấn để bị tòa án nhân dân xét sử, họ bắt một người bộ hành tên Simon đang đứng ở đó vác Thánh Giá cho Chúa Giêsu (23:26). Ông Simon vác thánh giá chính là hình ảnh người môn đệ “vác thánh giá theo chúa Giêsu” (Lc23:26).

Câu này phù hợp với lời dạy của chúa Giêsu về tình nghĩa môn đệ: “ Ai không vác thánh giá mình mà theo ta thì không thể là môn đệ của ta được” (Lc 14:27). Muốn sống theo cách sống của Chúa thì phải hy sinh mình vì tha nhân. Chuyện vác thánh giá tự nó không quan trọng. Ở đời ai cũng có những gánh nặng, cá nhân, gia đình, cộng đồng hay đất nước, mỗi hoàn cảnh đều nặng trĩu trên vai mối ưu tư sầu khổ của mình, có khi còn kinh khủng không ai tưởng tượng nổi. Tuy  nhiên dù gian nan cơ cực, dù cô đơn đau khổ, phân vân vô vọng hoặc bị phản bội đắng cay thế nào vẫn luôn luôn có Chúa hiện diện. Nhưng để đúng ý nghĩa là “vác thánh giá theo chúa Giêsu”, chúng ta phải chấp nhận những gánh nặng ấy vì Chúa Giêsu đã đau khổ cho chúng ta.

Luca cho biết đi theo Chúa trên đường khổ nạn có “rất đông dân chúng, có cả phụ nữ; họ đấm ngực khóc thương Chúa”(Lc 23:27). Chia sẻ, cảm thông, động lòng trắc ẩn và nước mắt vẫn không đủ. Chúng ta cần phải nhận thức đươc trách nhiệm của mình đối với cảnh tang thương,  nỗi đau khổ ấy của Chúa, là người công chính và vô tội. Lời Chúa trong Luca như đưa chúng ta trở về với thực tế: “Vì cây xanh tươi mà người ta còn đối sử như thế thì cây đã khô héo sẽ ra sao?” (Lc 23:31). Một người vô tội mà bị đánh dập tàn nhẫn như vậy thì hỏi rắng những kẻ gian ác, làm biết bao nhiêu điều phi nhân bất nghĩa, ức hiếp dân lành, cướp của giết người, vi phạm biết bao tội ác tầy trời thì sao?

Chúa Giêsu xuống trần không phải để tranh dành quyền lực và mong thống trị kẻ khác. Trái lại, Chúa đã từ bỏ quyền Thiên Chúa mặc lấy thân phận đấy tớ để trở nên giống như loài người và vâng theo kế hoạch của Thiên Chúa Cha chết trên thập giá (Pl 2:6-11). Để sống những biến cố Tuần Thánh, chúng ta hãy hành động, hơn là chỉ nhớ lại những đau khổ và ca ngợi vinh danh Chúa. Chúng ta tế lễ cuộc sống và chia sẻ vinh quang của Người. Sức mạnh thắng Sự Chết và Sống Lại của Người đang đi vào cuộc sống của chúng ta. Chúa Giêsu đã trở nên ánh sáng cứu độ cho mỗi cá người chúng ta và toàn thể nhân loại.

KỶ NIỆM NGÀY GIỚI TRẺ THẾ GIỚI

Chúa Nhật Lễ Lá hàng năm là kỷ niệm ngày giới trẻ thế giới năm 1985. Biển Đức XVI đã nói: “Biến cố vĩ đại này, một biến cố mà đức Gioan Phaolo II đã rất mong ước, là một khởi điểm tiên tri sẽ mang lại hoa trái dối dào, có thể kết hợp những thế hệ trẻ lại với nhau để nghe Lời Chúa, để khám phá ra vẻ đẹp của Giáo Hội và để sống những kinh nghiệm niềm tin đã dẫn dắt nhiều người tự hiến thân hoàn toàn cho Chúa Kitô.”

Ngày Giới Trẻ Thế Giới, như dự tính, đã lôi cuốn được rất nhiều người tham dự và tiếp tục giữ vững truyền thống kỷ niệm thánh Gioan Phaolo II. Ngài đã linh tính thấy rằng giới trẻ sẽ đáp ứng nồng nhiệt. Trong lời phát biểu tại buổi lễ kết thúc Ngày Giới Trẻ Thế Giới ở Úc năm 2008, Hồng Y G. Pell của Sydney trong khi cám ơn ĐTC Biển Đức XVI, đã nói Ngày Giới Trẻ Thế giới có tác dụng như thuốc giải độc chống lại những tin đồn cho rằng Công Giáo đang xuống dốc và tan vỡ vì bất đồng, thì đây Ngày Giới Trẻ Thế giới cho chúng ta thấy: “ Giáo Hội thực sự là đây, và nó đang sống với tất cả nghị lực sung mãn của Tin Mừng.”

HY Pell trong phần kết thúc bài phát biểu đã ngỏ lời cám ơn DTC Biển Đức XVI với những xác định đầy tiên tri tính: “Thưa ĐTC, Ngày Giới Trẻ Thế Giới là sáng kiến của ĐTC Gioan Phaolo II vĩ đại. Mặc dù Ngày Giới Trẻ Thế Giới ở Cologne đã được tuyên bố trước khi ngài được bầu làm Giáo Hoàng, nhưng ngài đã quyết định tiếp tục Ngày Giới Trẻ Thế Giới và giữ nó ở Sydney. Chúng con rất cám ơn ĐTC về quyết định này, chứng tỏ Ngày Giới Trẻ Thế Giới không thuộc về một Giáo Hoàng nào cả, cũng không thuộc về một thế hệ nào hết; nhưng nó đã trở thành một phần của đời sống bình thường của Giáo Hội. Thế hệ Gioan Phaolo II -già cũng như trẻ- tất cả đều hãnh diện là những đứa con trung thành của Giáo Hoàng Biển Đức.”

ĐÔI LỜI KẾT: TƯỞNG NHỚ NGÀY GIỚI TRẺ THẾ GIỚI Ở TORONTO, CANADA

Để kết luận bài suy niệm này, xin mượn lời Thánh Gioan Phaolo II trong bài giảng sau cùng vào Ngày Giới Trẻ Thế Giới 2002 tại Toronto, Canada.

Ngài nói:

“Ngay cả một tia lửa nhỏ cũng có thể làm tan đi cả một màn đêm tối dày đặc. Nếu tất cả các bạn cùng liên kết họp lại với nhau làm một trong sự hiệp thông với Giáo Hội thì các bạn sẽ làm được biết bao nhiêu là tia sáng! Nếu các bạn yêu chúa Giêsu, các bạn cũng mến Giáo Hội.

“Đừng nản chí vì tội lỗi và những thất bại của một vài thành viên của Giáo Hội. Những tổn thương gây nên cho những bạn trẻ và những ai yếu lòng do một vài linh mục hoặc nữ tu đã làm cho tất cả chúng ta đau buồn và xấu hổ vô cùng. Nhưng hãy nghĩ đến đa số những linh mục, tu sĩ nam nữ đầy lòng quảng đại và tận hiến, quyết chí chỉ một lòng muốn phục vụ và làm việc thiện!

“Có rất nhiều linh mục, chủng sinh và những vị tận hiến hiện diện ở đây hôm nay. Các bạn hãy đến gần họ và yểm trợ khuyến khích họ! Nếu, trong tận cùng thâm tâm sâu thẳm của các bạn, các bạn cảm thấy có ơn gọi trở thành linh mục hay sống đời tận hiến thì đừng sợ, đừng ngại phải đi theo Chúa Kitô trên đường khổ nạn của thập giá!

“Có những lúc đời sống Giáo Hội gặp khó khăn, việc theo đuổi thánh đức quả là cấp bách. Cuộc sống thánh đức không phải là một vấn nạn thời đại, nhưng nó là vấn đề sống trong Chúa Thánh Thần.”

Chớ gì Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II tiếp tục coi sóc chúng ta và chúc  lành cho chúng ta từ cửa sổ nhà Cha.

Fleming Island, Florida

March 16, 2016

NTC