CHÚA NHẬT VB PHỤC SINH
Cv 9:26-31; 1Ga 3:18-24; Ga 15:1-8
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Tin Mừng Gioan hôm nay (Ga 15:1-8) cho chúng ta hình ảnh cây nho và cành nho. Sự
liên hệ giữa cây nho và cành nho là biểu tượng kết hợp giữa đức Kito và các môn
đệ của Người. Chẳng có gì ngạc nhiên về sự liên hệ giữa cây và cành cây, bởi vì
cành mà lìa cây thì cành sẽ chết. Nhưng cái huyền diệu, ưu tú và vẻ tươi đẹp đặc
thù của nó chính là mầu nhiệm của sự liên kết ấy.
SỰ LIÊN HỆ GIỮA CÂY VÀ CÀNH
Cành nho có một liên hệ rất mật thiết với cây nho. Cành luôn luôn phụ thuộc vào
cây, tạo thành một cơ chế sống chung. Cây nho có vẻ xa lạ đối với người Việt
Nam, vì nước ta ít trồng nho. Nhưng nho là loại cây rất quen thuộc ở Trung Đông,
gia đình nào cũng có trồng nho hay oliu ở trong vườn.
Đức Giesu nói với những người theo Chúa “Ta là cây nho, cây nho thực sự, và các
ngươi là cành nho”. Bổn phận của cành là sinh hoa trái bằng cách chia sẻ cuộc
sống của Chúa cho mọi người.
“Ta là cây nho thực sự và Cha ta là người trồng nho. Hãy ở trong ta như ta ở
trong các ngươi. Ngoài ta ra, các ngươi chẳng làm được gì. Nếu các ngươi ở trong
ta và lời ta ở trong các ngươi thì các ngươi xin gì sẽ được cái đó”
(Ga 15:1,4-5, 7).
Đức Kito từng được mô tả là vua, là chúa, là thầy dạy, là mục tử, là quan tòa
thì có những uy nghi và quan trọng riêng đối với hoàn cảnh của mỗi người chúng
ta thì làm sao có thể so sánh được với hình ảnh cây nho để liên kết các môn đệ
với đời sống của Đức Kito và Đức Kito với đời sống của các môn đệ thành một đơn
vị thiết thân nhất mà những hình ảnh khác không tài nào chuyển tải nổi.
LINH ĐẠO THEO TINH THẦN CÂY NHO / CÀNH NHO VÀ PHÉP THÁNH THỂ
Tin mừng Gioan hôm nay cũng nói lên một linh đạo thực sự và cổ điển của Kito
giáo. Hình ảnh cây nho và cành nho buộc chúng ta phải nghĩ đến linh đạo, mỗi cá
nhân chúng ta phải tìm hiểu vấn đề trong một khung cảnh rộng lớn hơn là đại gia
đình Thiên Chúa, trải rộng từ thời Abraham đến ngày nay và xa hơn nữa, xuyên
suốt từ Trung Đông ở thế kỷ I cho đến tận cùng thế giới nơi góc biển chân trời.
Nếu đức Giesu là cây nho thì chúng ta được mời gọi ở, sống và xây nhà trong
Người. Ngụ ngôn tin mừng về cây nho đòi hỏi chúng ta nhiều điều. Làm sao chúng
ta có thể bào toàn sự thân thiết với Thiên Chúa sống động khi chúng ta quyết
vâng theo ơn gọi của chúng ta là sinh hoa trái cho cả thế giới? Điều đó có ý
nghĩa gì? Phải ở, phải sống trong cây nho, phải gắn bó thiết thân với Đức Giesu?
Ở trong Đức Giesu là trở thành một phần của đời sống Giáo Hội, cam kết làm bạn
với mọi người hàng ngày và hàng tuần, yểm trợ giúp đỡ nhau, cầu nguyện cho nhau,
đọc kinh chung, thờ phượng Chúa, tôn thờ mình thánh Chúa, nghiên cứu học hỏi hay
ít nhất làm việc vì Tin Mừng Chúa giữa trần thế. Mỗi khi thờ kính Mình Thánh
Chúa là chúng ta đã kết hợp thiết thân với Chúa Giesu và với mọi người trong
cùng một bàn tiệc với Chúa.
Linh đạo thực của Kito giáo là nhận biết biết Đức Giesu Kito chết cho chúng ta,
như cây nho đem nhựa sống cho cành nho để chúng ta có thể xiển dương công việc
và tình yêu của Người, mang hoa trái của Người, ca tụng vinh danh Thiên Chúa
Cha. Đó là nguồn mạch sống động, trung tâm điểm của mầu nhiệm Mình Thánh Chúa.
XIN CHÚA TU SỬA LỖI LẦM
Khi Đức Giesu đưa ra chủ đề cây nho và cành nho thì Người cũng nói về Cha người
là Thiên Chúa Cha là người tu bổ cây nho, đòi hỏi phải có con dao. Cành nào
không sinh hoa trái thì Cha Người cắt nó đi; cành nào đâm hoa kết trái thì Người
chăm lo gọt tỉa để nó sinh thêm hoa trái.
Linh đạo / sống đạo theo tinh thần bài Tin Mừng hôm nay không phải là tự do
phóng khoáng phát triển và hoàn thành tất cả những gì mà khả năng chúng ta có
thể làm được. Khi theo đức Giesu và tìm hiểu Người một cách tường tận, chúng ta
sẵn sàng nộp dao tỉa cho Người để Người cắt bỏ hoặc ngừng lại những gì chỉ tốt
đối với chúng ta dù nó có khả năng sinh hoa trái, để cho những cành khác và khả
năng khác có thể nảy nở được. Cắt tỉa luôn luôn là một tiến trình đau đớn. Mất
mát hoặc chết chóc. Người tu sửa cây nho chỉ có thể can dự một cách tận tình và
thiết thân nhất là sử dụng con Dao tỉa.
TÌM HIỂU VÀ GẮN BÓ VỚI CHÚA
Kêu gọi ở trong cây nho là mỗi cá nhân phải tận tình tìm hiểu chính chúa Giesu,
không phải là một ý niệm, nhưng là một con người sống động. Môn đệ của Chúa
Giesu thì phụ thuộc vào sự hiện diện và hoat động của Người để canh tân và triển
nở cuộc sống của mình trong niềm tin yêu. Môn đệ thực sự chỉ có thể làm triển nở
cuộc sống của tha nhân khi nào họ “gắn
bó chặt chẽ vào Đức Giesu”,
ghép mình vào cuộc sống của Người để có cùng nhịp sống cả tâm lẫn trí.
Hình ảnh cây nho và cành nho được kết hợp với nhau tuyệt vời trong câu #6 của
Hiến chề Tín Lý về Giáo Hội-Lumen Gentium, chương I:Màu nhiệm Giáo Hội.
“Giáo
Hội là
mảnh vườn được canh tác
hay thửa đất của Thiên Chúa (1Cr 3:9). Trên mảnh đất ấy, mọc lên cây oliu xưa cũ
mà gốc rễ lành thánh là các tổ phụ, và nhờ cây này, sự hài hòa giữa dân Do Thái
và các dân ngoại đã và sẽ được thực hiện (Rm 11:13-26). Gốc cây từ giống nho đặc
tuyển, đã được người canh tác thiên quốc trồng xuống (Mt 21:33-43). Cây nho đích
thực chính là đức Kito, đấng ban sự sống và hoa trái cho các cành nho, nghĩa là
cho chúng ta đây, những người nhờ Giáo Hội mà được ở lại trong đức Kito, và nếu
không có Người, chúng ta không thể làm được gì (Ga 15:1-5).”
LỜI KẾT
Để làm sáng tỏ sự liên kết lệ thuộc này với Thiên Chúa, xin chia sẻ ít lời đặc
biệt của một nữ thánh Giáo Hội, thánh Teresa Benedicta Thánh Giá (Edith Stein)
(1891-1942), dòng Carmelite tử đạo, đồng quan thầy Au Châu và là người hiểu biết
rõ ràng và thiết thân khi kết hợp với Chúa. Trích chương 6 bài Nghị luận của
Thánh nữ Essays on Woman (ICS publications).
“Ý
niệm về Giáo Hội như là một cộng đồng các tín hữu thì ai cũng có thể hiểu dễ
dàng. Bất cứ ai tin vào Đức Kito và Tin Mừng của Người, hy vọng chu toàn lời hứa
của mình, gắn bó với Người trong yêu thương và giữ các giới răn của Người thì
phải kết hợp với tất cả những ai tâm đồng ý hợp. Những người gắn bó với Chúa
khi Người còn ở trần gian là những hạt giống sơ khởi của cộng đồng Kito giáo.
Phát triển niềm tin và cộng đồng mà họ đã làm giúp họ liên kết với nhau để cho
chúng ta ngày nay thừa hưởng .
“Nhưng, một cộng đồng nhân loại tự nhiên vẫn còn hơn là những cá nhân đơn độc
kết hợp với nhau một cách lỏng lẻo; một phong trào đang phát triển để thành một
đơn vị có tổ chức mà chúng ta có thể kiểm chứng được phải là một cộng đồng siêu
nhiên của Giáo Hội. Các linh hồn kết hợp với Chúa Kito thì khác với loài người
kết hợp với nhau ở trần gian này vì nó bắt rễ và lớn lên trong Chúa (như cây nho
và cành nho), bắt đầu bằng phép thánh tẩy và rồi liên tục lớn mạnh qua phép
Thánh Thể bằng nhiều cách thức khác nhau. Tuy nhiên, sự kết hợp thực sự với Đức
Kito còn ám chỉ sự lớn mạnh của một cộng đồng các Kito hữu thuần nhất thực sự.
Như vậy Giáo Hội là một thân thể nhiệm màu của Đức Kito. Thân thể này sống động,
và tinh thần này ban sức sống cho thân thể chính là thần linh của Đức Kito tuôn
chảy từ đầu đến mọi phần của thân thể (Ep 5:23, 30). Tinh thần mà đức Kito chiếu
tòa chính là Chúa Thánh Thần; Giáo Hội, vì vậy là đền thờ của Chúa Thánh Thần (Ep
2:21-22).”
Tuần này, chúng ta cầu nguyện để thực sự thuộc về Chúa Kito một cách xâu xa,
vượt qua mọi rối loạn hiện có trong cuộc sống của chúng ta. Chớ gì chính đời
sống của Đức Kito tuôn chảy qua chúng ta, tạo thành cơ thể chúa Kito là Giáo Hội.
Fleming Island, Florida
May 1, 2015
NTC
Fxavyy@aol.com