ĐỨC PHANXICO NÓI CHUYỆN VỚI ỦY BAN ĐIỀU HỢP HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC CHÂU MỸ LATINH CELAM [1]
Dưới đây là bài viết tóm tắt, cô đọng lại bài nói chuyện của Đức Phanxico với Ủy Ban Điều Hợp HĐGM Châu Mỹ Latinh và Carebean hôm 28-7-2013. (Nguyên bản bài nói chuyện của ĐTC Zenit.org July 29, 2013) Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Chiều Chúa Nhật 28-7-2013 Đức Phanxico đã gặp Ủy Ban Điều Hợp của Hội Đồng Giám Mục Châu Mỹ LaTinh (CELAM) với sự hiện diện của 45 Giám Mục. ĐTC chú trọng đến những dư âm của cuộc họp thứ 5 của CELAM/HĐGM Châu Mỹ Latinh và Caribean được tổ chức tại Aparecida tháng 5 năm 2007. Mở đầu bài nói chuyện, ĐTC nhắc lại 4 điểm chính của Hội nghị Aparecida. Thứ nhất là sự tham dự của những Giáo Hội đặc biệt như là tiến trình chuẩn bị một tài liệu tổng hợp dùng để tham khảo trong suốt hội nghị 5, nhưng đã không được dùng ngay từ lúc đầu khởi đầu. Bộ kinh cùng với những bài hát và lời cầu nguyện của giáo dân. Hội nghị Aparecida đã kết thúc mà không để lại tài liệu nhưng lại tiếp tục đi vào việc truyền giáo lục địa. Sau cùng thì lại là Hội nghị 1 của HĐGM Châu Mỹ La Tinh và Caribean được họp ở Đền Thánh Đức Mẹ Maria. ĐTC nói về 2 chiều kích của công tác truyền giáo lục địa: 1/ Chương trình: gồm những hoạt động truyền giáo 2/ Kiểu mẫu, sắp đặt bí quyết truyền giáo với những sinh hoạt hàng ngày của các giáo hội đặc biệt. ĐTC cắt nghĩa: “Việc này đem đến toàn thể tiến trình cải tổ cơ cấu của Giáo Hội. Sự ‘thay đổi cơ cấu này’ (từ cũ đến mới)…sẽ phát sinh ra do chính tính năng động của việc truyền giáo. Điều làm cho cái cũ bị loại đi, điều làm cho con tim của người Kito hữu thay đổi, chính là tinh thần truyền giáo”. Đức Phanxico nhắc đến 2 thách đố hiện nay của tinh thần môn đệ truyền giáo: “Canh tân ngay bên trong Giáo Hội và đối thoại với thế giới chung quanh”. ĐTC tiếp tục nêu lên những “cám dỗ của người môn đệ truyền giáo” là biến đổi sứ điệp của Tin Mừng thành một lý tưởng: “Cố gắng cắt nghĩa Phúc Âm xa rời khỏi chính Phúc Âm và Giáo Hội”; như là chế độ hành chánh, làm “giảm giá trị thực tế của Giáo Hội, biến Giáo Hội thành cơ cấu của một tổ chức ngoài chính phủ (NGO)” và áp dụng loại ‘Thần học phồn vinh’ vào tổ chức công tác mục vụ”; và sau cùng, chủ nghĩa giáo sĩ hay là thái độ của giáo sĩ, là “một cám dỗ rất hiện thực ở Châu Mỹ LaTinh ngày nay” cho thấy “đa số giáo dân ở Châu Mỹ La Tinh chưa đủ trưởng thành và có tự do Kito giáo”. Sau đó ĐTC gợi ý một vài hướng dẫn của Giáo Hội: 1* Thứ nhất, “người môn đệ truyền giáo mà hội nghị Aparecida đề nghị cho các giáo hội Châu Mỹ LaTinh và Caribean, là cuộc hành trình mà Thiên Chúa ước mong dành cho thời đại ‘ngày nay’….Cho thời đại ‘ngày nay’, nhưng cũng ‘căng lắm’. Không có những loại môn đệ truyền giáo bất động, ù lì như vậy, chẳng liên hệ với quá khứ mà cũng chẳng nhắm tới tương lai. 2* Thứ đến, “Giáo Hội là một định chế, nhưng khi nó tự biến thành ‘trung tâm điểm’, thì nó trở thành một cơ chế hành chánh, và chắc chắn từ từ rồi nó sẽ biến thành một tổ chức ngoài chính phủ (NGO)…Từ một ‘định chế’ nó biến thành một ‘xí nghiệp’. Nó dừng lại, không còn là vị hôn thê để rồi cuối cùng trở thành một quản trị viên. Từ một đầy tớ trở thành một người ‘giám sát’. Aparecida muốn Giáo Hội là vị hôn thê, là mẹ và là đầy tớ, một người dễ dãi với đức tin chứ không phải một giám sát viên đức tin”. 3* Thứ ba, “Ở Aparecida -Đức Phanxico nói- có hai loại mục vụ nhất định phải thực hiện. Nó phát khởi từ tính độc nhất của Phúc Âm, chúng ta có thể dùng nó làm tiêu chuẩn để xác định xem chúng ta sống tinh thần môn đệ truyền giáo trong Giáo Hội như thế nào: sống gần gũi và tiếp cận với giáo dân. Hai loại mục vụ này chẳng có gì là mới lạ, mà thực ra là cách mà chính chúa Giêsu đã biểu lộ cho chúng ta trong lịch sử”; ngài tiếp tục nhắc lại: những kế hoạch mục vụ mà không đếm xỉa đến những chiều kích ấy thì tốt nhất cũng chỉ “có thể tạo ra một kiểu chinh phục tân tòng, nhưng nó chẳng bao giờ có thể truyền hứng cho người dân cảm thấy mình là một phần tử hay thuộc về Giáo Hội”; ngài còn thêm “một thử thách để đo lường xem một kế hoạch mục vụ có áp dụng cách sống gần gũi với dân không và khả năng tiếp cận với họ có phải là bài giảng trong thánh lễ không”. 4* Thứ tư và sau cùng, ĐTC phê bình “Giám mục phải là người dẫn đầu nhưng không phải là người hống hách, quan liêu, không muốn ai trái ý mình”, đồng thời ngài đưa ra một số hướng dẫn làm tiêu chuẩn “ Giám mục phải là những mục tử gần gũi với dân, là cha, là anh em, phải nhẹ nhàng dịu hiền, nhẫn nại và nhân hậu. Là những người biết yêu mến khó nghèo, cả bên trong như tự do trước mặt Chúa, lẫn bên ngoài như sống đơn giản và khắc khổ. Là những người không có tư tưởng và hành động như những ‘ông hoàng bà chúa’. Là những người không có tham vọng, đã kết hôn với giáo hội nhưng không để mắt nhìn đến một giáo hội khác. Là những người có khả năng coi sóc đoàn chiên đã được trao phó cho họ, bảo vệ tất cả mọi sự hầu giữ chiên kết hợp với nhau: Để ý coi sóc giáo dân khỏi mọi hiểm nguy có thể hãm hại chúng, nhưng trên hết phải cho họ niềm hy vọng để ánh sáng sẽ chiếu rọi vào tâm trí mọi người. Là những người có khả năng yểm trợ những chia sẻ của Thiên Chúa với dân Người với tình thương yêu và nhẫn nại. Giám mục phải ở với dân theo 3 cách: Đứng trước dân để chỉ đường đi cho dân; ở trong dân để giữ họ liên kết với nhau và phòng ngừa họ bị phân tán; ở đằng sau dân để bảo đảm không có ai bị bỏ lại phía sau, nhưng tiên khởi cũng để đoàn chiên khỏi tách ra đi theo những đường lối mới”. Để kết luận Đức Phanxico thêm: “Chúng ta đang kéo lê sứ vụ của chúng ta, một cuộc cải đổi mục vụ cần phải có. Chúng ta cần giúp đỡ nhau hơn nữa để cùng bước theo những bước mà Chúa đã đòi hỏi chúng ta trong Giáo Hội Châu Mỹ Latinh và Caribean của ngày nay. Đây là nơi thuận tiện và tốt để khởi sự.” Fleming Island, Florida July 29, 2013 NTC
CELAM: The Consejo Episcopal LatinoAmericano (Tiếng Anh là Latin American Episcopal Conference) là một Hội Đồng các Giám Mục Công Giáo thuộc Châu Mỹ Latinh được thành lập năm 1955 tại Rio de Janeiro, Ba Tây / Brazil. Gốc ở Bogotá (Colombia), CELAM thúc đẩy thực thi Công đồng Vatican II (1962-1965) một cách rất hăng say. Trong 4 năm sau đó, CELAM đã chuẩn bị Hội Nghị Medellin 1968 ở Colombia, chính thức yểm trợ “những cộng đồng giáo hội căn bản” và Thần Học Giải Phóng do Gustavo Gutiérrez đưa ra năm 1972 qua bản luận án A Theology of Liberation: History, Politics and Salvation. Năm 1968 Giám mục Samuel Ruiz của Chiapas, Mexico được cử làm chủ tịch Ủy ban Truyền giáo của CELAM. Việc CELAM yểm trợ Thần Học Giải Phóng đã bị Vatican, Đức Phaolo VI cau mày, khiến phong trào khựng lại sau công đồng 1962-1965. Hồng y Antonio Samore, đặc trách liên lạc giữa giáo triều Roma và CELAM lúc đó là thủ lãnh của Ủy ban Giáo Hoàng đặc trách Châu Mỹ Latinh, đa được lệnh cho một kỳ hạn để định hướng. Với Alphonso Lopez Trujilo được chon làm tổng thư ký CELAM trong kỳ bầu cử năm 1972, phe bảo thủ nắm quyền điều khiển tổ chức này, đồng thời họ cũng bắt đầu lấy lại được quyền điều khiển cho giáo triều Roma. Cho đến năm 1984 Lopez Trujillo vẫn còn là tổng thư ký CELAM và, trong kỳ bầu giáo hoàng năm 2005, ngài vẫn được coi là ứng viên giáo hoàng và cử tri bầu giáo hoàng. Tuy nhiên, tại Hội nghị CELAM năm 1979 ở Puebla phe tái định hướng bảo thủ vẫn bị chống đối mãnh liệt từ phía một số giáo sĩ cấp tiến coi “chọn lựa ưu tiên phải là cho người nghèo”. Nhưng với Tân giáo hoàng Gioan Phaolo II vào năm 1978, phe bảo thủ nắm quyền kiểm soát cả ở giáo triều Roma lẫn CELAM. Hồng y Joseph Ratzinger, sau này là giáo hoàng Biển Đức XVI, đặc trách việc lấy lại quyền bính về cho Vatican nơi thế giới thứ 3. Năm 1984 và 1986 Tòa Thánh đã 2 lần kết án những thành tố của Thần Học Giải Phóng, nhất là thành tố Marxist. Trong cuộc du hành Nicaragua, Đức Gioan Phaolo II đã gay gắt kết án cái mà ngài gọi là “Giáo Hội nhân dân” ( i.e.“những cộng đồng giáo hội căn bản” được CELAM yểm trợ) và những khuynh hướng của giáo sĩ Nicaragua ủng hộ phe kháng chiến Sandinistas. Ngài cũng nhấn mạnh rằng quyền bính của Vatican là nền tảng và duy nhất. Ban Chấp Hành hiện nay của CELAM (2011-2015) - Chủ Tịch: TGM Carlos Aguiar Retes, TGM / Giáo trưởng Tlalnepantla, Mexico - Đệ I Phó Chủ Tịch: HY Ruben Salazar Gomez, TGM/Giáo trưởng Bogota, Colombia - Đệ II Phó Chủ Tịch: TGM Dimas Lara Barbosa, TGM/Giáo trưởng Campo Grande, Ba Tây/Brazil - Tổng Thư Ký: GM Santiago Silva Retamales, GM Phụ Tá Valparaiso, Chile.
Tác giả:
Bác sĩ Ng Tiến Cảnh, MD.
|
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
