Chúa Nhật Lễ Lá
(Isaiah 50:4-7;
Philippians 2:6-11; Luke 22:14-23:56 hay 23:1-49)
Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Chúa Nhật Lễ Lá có
hai phần: Phần làm phép lá và phần đọc Tin Mừng thánh Luca diễn lại cuộc khổ nạn
của chúa Giêsu. Tiêp theo việc dân chúng tung hô Chúa Giêsu
là vua lúc Người đi vào Jerusalem (19:28-21:38) là khởi đầu một giai đoạn mới của
Tin Mừng về mục vụ chúa Giêsu làm ở
Jerusalem trước khi Chúa chịu chết và sống lại.
Dân chúng reo hò, tay
cầm cành lá vẫy chào, tung hô vạn tuế Chúa Giêsu ngồi trên lưng lừa đang đi vào
thị trấn: “Vạn tuế đấng Vua nhân danh
Thiên Chúa mà đến” (c.38). Câu tung hô này chỉ thấy ở trong Tin Mừng thánh
Luca và Chúa Giêsu đã đương nhiên được tặng danh hiệu này khi Người khải hoàn đi
vào thành Jerusalem. Thánh Luca đã cài danh hiệu này vào những lời thánh vịnh
118:26 báo trước đoàn người hành hương sẽ đến và đi vào đền thờ ở thị trấn thánh.
Do đó Chúa Giêsu đã được
tung hô, vinh danh là Vua và là Người Đến (Malachi 3:1; Lc 7:19). Câu ca hoan của
các môn đệ : “Bình an trên thiên đàng và
vinh danh trên trời cao”như âm vang lời các thiên thần thông báo ngày Chúa
Giêsu giáng trần (Lc 2:14). Bình an mà
Chúa Giêsu mang lại thì gắn liền với ơn cứu độ được hoàn thành ở Jerusalem. Phải
chăng có một liên hợp nội tại giữa Hài Nhi và câu chuyện Khổ Nạn mà thánh sử
Luca đã kể trong Tin Mừng.
Thánh Luca đã dựa vào
thánh Marcô để viết câu chuyện khổ nạn của Chúa Giêsu (22:14-23:56), nhưng ngài
cũng có nhiều kiến thức riêng của ngài về tập tục và truyền thống. Câu chuyện
khổ nạn của Chúa Giêsu được thánh Luca kể lại với những biến cố đặc biệt xẩy ra
rất nhịp nhàng như sau: 1-Chúa Giêsu lập phép Thánh Thể (22:15-20). 2-Chúa nói lời
từ giã mọi người (22:21-38). 3-Đám đông hạch hỏi và cười nhạo Chúa (22:63-71).
4- Chúa đứng trước Herodê và trở lại với Philatô lần thứ hai (23:6-16). 5- Chúa
Giêsu nói với những người đàn bà theo Người trên đường thánh giá (23: 27-32).
6- Chúa nói với tên trộm có lòng ăn năn thống hối (23:39-41). 7- Chúa Giêsu trút
hơi thở sau cùng (23:46, 47b-49).
BAO DUNG THA THỨ VÀ LỜI SỈ NHỤC
Cung cách hòa dịu của
Chúa Giêsu vượt hẳn lên trên mọi thái độ hung hăng, thù
nghịch và giận dữ của
đám đông trong lúc xét xử Chúa. Chúa Giêsu chính là mẫu mực thực sự của sự hòa
giải, tha thứ và bao dung hòa bình. Chính lúc Chúa bị xét sử và hấp hối đã giúp
chúng ta nhận ra được ý nghĩa sâu xa của cuộc khổ nạn của Chúa là đoàn kết và yêu
thương. Người đã nối kết Philatô và Herodê lại với nhau thành bạn bè dù trước
kia họ chẳng ưa gì nhau (Lc 23:12). Từ thập giá, thánh Luca đã cho thấy Chúa Giêsu
đầy lòng khoan dung tha thứ cho những kẻ truy tố Người (23:34), và lúc hấp hối Chúa
còn cho tên ăn trộm vào hưởng nước Trời ! (23:43).
Xuyên suốt câu chuyện,
thánh Luca luôn luôn nhấn mạnh đến việc Chúa Giêsu vô tội (23:4, 14-15, 22), Người
chỉ là nạn nhân của quyền lực ác quỉ (22:3, 31, 53) và, Người chịu chết để hoàn
thành Ý Muốn của Cha Người (22:42, 46). Thánh Luca cũng nhấn mạnh đến lòng
khoan dung tha thứ, nỗi trắc ẩn cảm thông và quyền năng chữa lành của chúa Giêsu
(22:51; 23:43). Người không chết cô đơn và bị bỏ rơi mà có nhiều người theo Người
trên đường thập giá (23:26-31,49).
Câu chuyện thánh Luca
kể với những biến cố chuyển động từ những cành lá vạn tuế, những lời tung hô Chúa
Giêsu là Vua tới Thập Giá khổ nạn không có gì là nghịch lý cả. Nó là trung tâm điểm
của mầu nhiệm mà chúng ta tuyên xưng, suy niệm trong Tuần Thánh này. Chúa Giêsu
đã tự nguyện hy sinh chịu nạn. Người đã không bị đè bẹp bởi những quyền lực trần
thế xem ra có vẻ mạnh mẽ hơn Người. Người hoàn toàn tự do chịu đóng đanh chết.
Nhưng là cái chết trong khải hoàn để cứu chuộc nhân loại!
BỔN PHẬN MẪU MỰC
Đường Thánh Giá chính
là biểu tượng mẫu mực cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta, một cách sống theo
cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu như là cuộc hành trình hướng về ngày sống lại. Trong
khi họ dẫn Chúa Giêsu từ dinh Tổng Trấn đến hầm đá ở bên ngoài cổng thị trấn là
nơi sẽ diễn ra tòa án nhân dân, họ đã bắt một người bộ hành tên Simon chực sẵn ở
đó để vác Thánh Giá cho Chúa Giêsu (23:26). Ông Simon vác thánh giá, -theo thánh
Luca- chính là hình ảnh người môn đệ “vác thánh giá theo chúa Giêsu”.
Câu này cũng không khác
gì lời giáo huấn của chúa Giêsu về tình nghĩa môn đệ: “Bất cứ ai không vác thánh giá mình mà theo ta thì không thể là môn đệ
ta được” (Lc 14:27). Những ai muốn sống theo cách sống của Chúa thì phải biết
hy sinh mình vì tha nhân. Chuyện vác thánh giá tự nó không phải là điều quan trọng.
Ở đời ai cũng có những gánh nặng, cá nhân hay gia đình, mỗi hoàn cảnh đều nặng
chĩu trên vai mối ưu tư đau khổ của mình, có khi còn kinh khủng ít ai tưởng tượng
nổi. Nhưng để có ý nghĩa là “vác thánh giá theo chúa Giêsu”, cuộc hành trình của
chúng ta, dù gian nan cơ cực, dù cô đơn đau khổ, phân vân vô vọng hoặc bị phản
bội đắng cay vẫn luôn luôn được chống đỡ và nuôi dưỡng bởi sự hiện diện của Thiên
Chúa, nghĩa là chúng ta chấp nhận những gánh nặng ấy vì Chúa Giêsu đã đau khổ
cho chúng ta.
Thánh Luca tả cảnh những
người đi theo Chúa trên đường khổ nạn: “Dân
chúng đi theo Người đông lắm, có cả những phụ nữ, họ đấm ngực than khóc Chúa”(Lc
23:27). Chia sẻ, tỏ tình cảm thông, lòng trắc ẩn và nước mắt vẫn không đủ.
Mỗi người chúng ta phải nhận thức đươc trách nhiệm của mình đối với cảnh tang
thương ấy, nhất là nỗi đau khổ của Chúa, của một người công chính và vô tội. Lời
Chúa trong Luca 23: 31 như mời gọi chúng ta trở về với thực tế của lich sử cá
nhân và cộng đồng: “Vì cây xanh tươi mà
người ta còn đốii sử như vậy thì thử hỏi cây đã khô héo thì sẽ ra sao đây?”
Tương tự như vậy, nếu một người vô tội mà bị đánh gục tàn nhẫn như vậy thì hỏi
rắng những kẻ gian ác, làm biết bao nhiêu điều phi nhân bất nghĩa, ức hiếp dân
lành, giết người cướp của, vi phạm biết bao tội ác đối với cá nhân, cộng đồng và quốc gia thì sẽ phải làm sao?
Chúa Giêsu xuống trần
không phải để tranh dành quyền lực, để đạt thành công và mong thống trị kẻ khác.
Trái lại, như chúng ta thấy trong bài đọc 2 thư thánh Phaolo gửi tin hữu
Philiphê, Chúa Giêsu đã từ bỏ quyền Thiên Chúa mặc lấy thân phận đấy tớ để trở
nên giống như loài người và vâng phục theo kế hoạch của Chúa Cha là chết trên
thập giá (Pl 2:6-11). Để nhớ lại những biến cố trong Tuần Thánh, chúng ta hãy hành
động nhiều, thật nhiều, hơn là chỉ nhớ lại những đau khổ và vinh quang của Chúa
Giêsu. Chúng ta vui mừng, tế lễ cuộc sống của Người và chia sẻ vinh quang Người.
Quyền lực thắng sự chết và sống lại của Người đang đi vào cuộc sống của chúng
ta. Chúc Giêsu đã trở nên ánh sáng và cứu
độ cho mỗi cá nhân chúng ta và toàn thể nhân loại.
KỶ NIỆM NĂM THỨ 25 NGÀY GIỚI TRẺ THẾ GIỚI
Năm nay là năm thứ
25, kỷ niệm Ngày Giới Trẻ Thế Giới. Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã nói: “Biến cố vĩ đại này, một biến cố mà Đức Chân
Phước Gioan Phaolo II đã rất mong ước, là một sáng kiến cho biết trước là sẽ
mang lại hoa trái dối dào, đã có thể kết hợp những thế hệ trẻ lại với nhau để
nghe Lời Chúa, để khám phá ra vẻ đẹp của Giáo Hội và để sống những kinh nghiệm
niềm tin, đã dẫn dắt nhiều người hiến thân
hoàn toàn cho Chúa Kitô.”
Ngày Giới Trẻ Thế Giới,
do dự tính, đã lôi cuốn được rất nhiều người tham dự và tiếp tục giữ vững truyền
thống kỷ niệm đến cuối thời Đức Gioan Phaolo II, ngài đã linh tính thấy rằng
giới trẻ sẽ đáp ứng nồng nhiệt. Trong lời phát biểu tại buổi lễ kết thúc Ngày
Giới Trẻ ở Úc, Đức Hồng Y G. Pell của Sydney trong khi cám ơn ĐTC Biển Đức XVI,
đã nói Ngày Giới Trẻ Thế giới có tác dụng như thuốc giải độc chống lại những
tin đồn cho rằng Công Giáo đang xuống dốc và tan vỡ, thì đây Ngày Giới Trẻ Thế
giới cho chúng ta thấy: “ Giáo Hội đang
sống với tất cả nghị lực sung mãn của nó thực sự là thế này đây.”
HY Pell kết luận bài
phát biểu của ngài với ĐTC bằng lời lẽ đầy tính tiên tri và quả quyết như sau:
“Thưa ĐTC, Ngày Giới Trẻ Thế Giới đã là
sáng kiến của ĐTC Gioan Phaolo II vĩ đại. Mặc dù Ngày Giới Trẻ Thế Giới ở
Cologne đã được tuyên bố trước khi ngài được bầu làm Giáo Hoàng, nhưng ngài đã
quyết định tiếp tục Ngày Giới Trẻ Thế Giới và giữ nó ở Sydney. Chúng con rất cám ơn ĐTC về quyết định này, chứng tỏ
Ngày Giới Trẻ Thế Giới không thuộc về một Giáo Hoàng nào cả, cũng không thuộc
về một thế hệ nào hết; nhưng bây giờ nó đã trở thành một phần của đời sống bình
thường của Giáo Hội. Thế hệ Gioan Phaolo II -già cũng như trẻ- tất cả đều hãnh
diện là những đứa con trung thành của Giáo Hoàng Biển Đức.”
LỜI KẾT: TƯỞNG NHỚ NGÀY GIỚI TRẺ Ở TORONTO,
CANADA
Để kết luận bài suy
niệm này, xin mượn lời Đức Gioan Phaolo II trong bài giảng sau cùng vào Ngày Giới
Trẻ Thế Giới tại Toronto, Canada.
Ngài nói:
“Một tia lửa nhỏ cũng có thể làm ta đi cái nặng nề của đêm tối. Nếu tất
cả các bạn họp lại và liên kết với nhau làm một trong sự hiệp thông với Giáo Hội
thì các bạn làm được biết bao nhiêu là tia sáng! Nếu các bạn yêu chúa Giêsu,
các bạn cũng mến Giáo Hội.
“Đừng nhụt chí vì tội lỗi và những thất bại của một vài
thành viên của Giáo Hội. Những tổn thương gây nên cho những bạn trẻ và những ai
yếu lòng do một vài linh mục hoặc nữ tu đã làm cho tất cả chúng ta đau buồn và
xấu hổ vô cùng. Nhưng hãy nghĩ đến đa số những linh mục, tu sĩ nam nữ đầy lòng
quảng đại và tận hiến, quyết chí chỉ một lòng muốn phục vụ và làm việc thiện!
“Có rất nhiều linh mục, chủng sinh và những vị tận hiến
hiện diện ở đây hôm nay. Các bạn hãy đến gần họ và yểm trợ khuyến khích họ!
Nếu, trong tận cùng thâm tâm sâu thẳm của các bạn, các bạn cảm thấy có ơn gọi
trở thành linh mục hay sống đời tận hiến thì đừng sợ, đừng ngại phải đi theo Chúa
Kitô trên hoàng gia lộ của thập giá!
“Có những lúc đời sống Giáo Hội gặp khó khăn, việc theo
đuổi thánh đức quả là cấp bách. Cuộc sống thánh đức không phải là một vấn nạn
thời đại, nhưng nó là vấn đề sống trong Chúa Thánh Thần.”
Chớ gì Chân Phước Giáo
Hoàng Gioan Phaolo II tiếp tục coi sóc chúng ta và chúc lành cho chúng ta từ cửa sổ nhà Cha.
Fleming Island,
Florida
March 23, 2013
NTC