(Mc 12-28-34)
Bài
Tin Mừng hôm nay tường thuật cho chúng ta biết việc một kinh sư - người trước
đây đã lắng nghe Chúa Giêsu và đánh giá cao sự khôn ngoan của Ngài, ông đến và
hỏi: “Thưa Thầy, trong mọi điều răn, điều
răn nào đứng đầu?" (Mc 12,28).
Câu
hỏi này được đặt ra từ thực tế rằng, vị kinh sư muốn có một tổng hợp chính
xác để biết trọng tâm của tất cả các điều răn, bởi vì theo luật Do Thái
thời Cựu Ước có tới 613 giới luật, được chia thành giới luật dễ và giới luật
khó, trong đó có 365 điều cấm không được làm và 248 Luật buộc phải
làm.
Chúa
Giêsu đã đáp lại câu hỏi của vị kinh sư bằng cách trích dẫn điều khoản đã được
đề cập trong các Giới Răn: “Nghe đây, hỡi
Ítraen, Đức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, là Đức Chúa duy nhất. Ngươi phải yêu mến
Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức
lực ngươi”. Đây chính là lời tuyên xưng đức tin được các tín đồ Do Thái lặp
lại ba lần mỗi ngày, lời tuyên xưng ấy bắt đầu bằng: “Shema’ Isra’el”, nghe đây hỡi Ítraen. Lời cầu nguyện này nói lên rằng,
việc lắng nghe là điều đầu tiên phải thực hiện, bởi vì sự lắng nghe và vâng lời
là nền tảng của tình yêu. Các từ được nhắc đến như “trái tim”, “linh hồn”, “tâm trí”, “sức lực” dường như có sự chuyển biến tiệm tiến: từ việc lắng nghe đến
đức tin (Đức Chúa là Thiên Chúa chúng ta), từ đức tin đến tri thức (Ngài là
Thiên Chúa duy nhất), và từ tri thức đến tình yêu (ngươi phải yêu mến Đức
Chúa). Động từ “yêu” được đặt ở thì tương lai để ám chỉ rằng, đó là hành động
chưa bao giờ kết thúc, bời vì nó phải kéo dài chừng nào chúng ta còn sống trên
cõi dương gian này.
Tuy
nhiên, khi đề cập đến việc yêu mến Đức Chúa, Chúa Giêsu còn thêm: “Ngươi phải yêu người thân cận như chính
mình”. Người thông luật đặt câu hỏi về một điều răn, Chúa Giêsu đáp lại bằng
hai điều, và đề xuất ba đối tượng của tình yêu và ba chiều hướng của trái tim:
Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Ngươi phải yêu người thân cận như ngươi yêu chính
mình. Bởi lẽ, nếu chúng ta không yêu chính mình, chúng ta sẽ chẳng yêu ai được.
Bằng cách so sánh tình yêu dành cho Chúa và tình yêu dành cho tha nhân, Chúa
Giêsu đã đưa ra một phát hiện tuyệt vời: Ngài dạy chúng ta rằng, Yêu Chúa và
yêu người là một.
Thập
giá được tạo nên bởi hai phần: phần thứ nhất theo chiều dọc ám chỉ tình yêu
dành cho Chúa; phần hai theo chiều ngang, ám chỉ tình yêu dành cho tha nhân. Nếu
thiếu một trong hai phần thì thập giá không còn là thập giá nữa, tức là không
còn tình yêu nữa. Chúng ta trải nghiệm điều đó hằng ngày: cuộc sống sẽ trống rỗng
nếu chúng ta không có tình yêu, không nói về tình yêu, và không nghĩ về tình
yêu. Chúng ta sống là để yêu. Nói cách khác, tình yêu là lý do, là động lực để
ta vui sống. Trong tình yêu có bí mật của cuộc sống và trong cuộc sống có sức mạnh
của tình yêu. Chúng ta tin tưởng vào tình yêu và sức mạnh của tình yêu.
Như
vậy, tình yêu đối với Thiên Chúa và đối với tha nhân là trọng tâm của cuộc sống.
Chính tình yêu thương cụ thể hằng ngày dành cho anh chị em chúng ta là dấu hiệu
để muôn dân nhận biết chúng ta là môn đệ của Chúa như chính Ngài đã nói: “mọi
người sẽ nhận biết anh em là môn đệ của Thầy ở điểm này: là anh em có lòng yêu
thương nhau” (Ga 13,35).
Bài
suy niệm của Giám mục Angelo Spina
Jos.
Đồng Đăng phỏng dịch