Thuở ban đầu, tình Chúa – tình người thật dễ thương. Thế nhưng, từ giây phút con người đánh mất tình Chúa ta lại bắt gặp con người cũng lại đánh mất luôn cả tình người. Bằng chứng hết sức sống động đó chính là việc Cain đã sát hại Abel – người em yêu dấu của mình.

Chắc có lẽ ta còn nhớ câu chuyện bi đát đánh mất tình người của Cain và Abel trong chương 4 của trình thuật sách Sáng Thế.

Sách Sáng Thế kể lại cho ta nghe rất rõ về tâm tính của Cain. Cain tức tối vì Thiên Chúa đã nhận lễ vật của Abel chứ không nhận lễ vật của mình. Thiên Chúa thấy như thế v à hỏi thẳng Cain : "Hà cớ chi ngươi phải tức tối? Hà cớ chi ngươi phải sầm mặt xuống? Há không phải là, nếu ngươi ở tốt lành, ngửng lên ; nếu ngươi ở không tốt lành, tội mai phục, trên ngươi sự hăm he của nó, và ngươi sẽ khống chế nó”.

Như dầu cho thêm vào lửa đang cháy, lòng hận thù của Cain tăn lên ngùn ngụt và rồi Cain rủ em mình ra đồng để “xử lý” Abel.

Sau khi giết Abel, Cain đã bị Thiên Chúa lật mặt nhưng Cain vẫn chối bây bẩy và rồi Thiên Chúa cũng đã nói với Cain : “Ngươi đã làm gì? Tiếng máu của em ngươi từ đất kêu oán lên Ta. Bấy giờ, ngươi hãy là đồ chúc dữ và bật khỏi mặt đất màu mỡ đã há miệng hớp lấy từ tay ngươi máu, em ngươi. Ngươi có canh tác đất đai, đất đai sẽ chẳng còn cho ngươi sức lực của nó. Ngươi sẽ vất vơ vất vưởng rong chạy trên đất”.

Ta thấy Cain thưa với Thiên Chúa : “Tội vạ tôi quá lớn làm sao mang nổi. 14Này hôm nay Người đuổi tôi khỏi mặt đất màu mỡ và khuất khỏi nhan Người, nên kẻ vất vơ vất vưởng chạy rong trên đất. Và có ai bắt gặp tôi tất sẽ giết tôi”.

Sau tội ác tày đình đó, Cain đã ra khỏi nhan Thiên Chúa và cư ngụ ở phía đông Êđen.

Rõ ràng, đang được hưởng hạnh phúc, đang được hưởng nhan Thiên Chúa là Chúa, là Chủ cuộc đời của mình nhưng đáng tiếc thay Cain đã khước từ những ơn huệ mà Thiên Chúa đã ban một cách nhưng không cho Cain.

Sự bất an đã lan tràn vào mặt đất, sự bất an đã len lỏi vào đời sống của con người. Chính vì thế, sự bình an là niềm khao khát của con người bởi lẽ cũng dễ hiểu khi tâm hồn bất an con người sẽ không cảm thấy thoải mái và lúc nào trong lòng cũng sôi sục điều gì đó mà không thể nào diễn tả được.

Chúng ta đã, đang và sẽ bước vào năm mới Ất Mùi. Một năm mới với biết bao nguyện ước dâng lên Thiên Chúa. Nhưng, trong tất cả mọi niềm ước ao của con người không có ước ao nào lớn cho bằng ước ao được sự bình an. Vì thế, ngày hôm nay, ngày đầu năm mọi người hân hoan đi vào năm mới và đồng thời cũng trao phó cuộc đời, trao phó tất cả những gì dính bén đến mình vào lòng bàn tay của Chúa để xin sự bình an.

Sự bất an đến với con người khi con người cảm thấy mình chưa đủ, mình thua kém người khác. Chính khi mình thấy mình chưa đủ, mình không bằng người khác đó lòng mình sẽ trỗi lên sự căm hờn và hơn thua như Cain là bài học, là mẫu gương cho ta học về sự bình an trong cuộc đời.

Cain cứ nghĩ tương rằng sau khi giết Abel là lòng mình được thảnh thơi vì đã khử được một đối thủ và từ nay trở đi Cain chiếm trọng vẹn Thiên Chúa của mình. Khởi đi từ cái suy nghĩ lệch lạc là khử chính đứa em của mình đi mình sẽ được hưởng phúc, hưởng nhan Thiên Chúa nhưng ngược lại.

Dừng lại một chút để ta thấy cuộc đời này, vòm trời này … tất cả đều được sấp xếp rất trật tự do bàn tay quan phòng của Thiên Chúa.

Bài đọc thứ nhất trích trong sách Sáng Thế nhắc nhớ chúng ta về Thiên Chúa mới chính là chủ công trình tay Ngài sáng tạo : “Thiên Chúa còn phán: "Hãy có những vật sáng trên vòm trời và hãy phân chia ngày và đêm, và trở thành dấu chỉ thời gian, ngày và năm tháng, để soi sáng trên vòm trời và giãi sáng mặt đất". Và đã xảy ra như vậy. Thiên Chúa đã làm nên hai vầng sáng lớn: Vầng sáng lớn hơn làm chủ ban ngày, và vầng sáng nhỏ hơn làm chủ ban đêm. Và Ngài cũng làm nên các tinh tú. Thiên Chúa đặt chúng trên vòm trời để soi sáng trên mặt đất, và làm chủ ngày đêm, và phân chia ánh sáng với tối tăm. Thiên Chúa thấy nó tốt đẹp”.

Chắc có lẽ, con người ngày nay cũng như nhiều thế hệ trước đều mắc phải sai lầm là khước từ sự quan phòng của Thiên Chúa để rồi con người mang lấy sự bất an vào đời mình.

Chuyện ở đời, rất đơn sơ và bình dị mà ông bà mình vẫn thường dạy cho chúng ta nhất là trên các bàn thờ mà gia đình bày biện vào dịp Tết và nhất là người miền Nam đó chính là mâm hoa quả. 

Trên cái mâm hoa quả, với ý niệm đơn sơ, người ta vẫn thường chưng những loại quả có cái tên ghép lại thật dễ thương : “cầu (mãng cầu) vừa (quả dừa) đủ (quả đu đủ) xài (quả xoài)”. Có người đùa : “Nhà tui, tui thêm quả sung nữa để thành cầu vừa đủ xài sung”. Cũng có người thêm vào nữa là tui thêm cái líp xe đạp và cái baga nữa để thành cầu xài líp baga !

Đó là những câu đùa vui nhưng cũng gói ghém tâm tình của năm mới.

Có lẽ trong cái mâm hoa quả đó, quả đu đủ phải chăng là quả “đinh”.

Cuộc đời, hơn nhau ở quan niệm rằng cuộc sống mình có đủ hay không ? Nếu mình biết đủ mình sẽ bình an, nếu không biết đủ sẽ bất an và có khi cái bất an đó dẫn đến chuyện sát hại người đồng loại như Cain.

Trang Tin Mừng mà chúng ta nghe trong Thánh Lễ cầu bình an cho năm mới được Thánh Matthêu thuật lại rất hay. Trang Tin Mừng gói ghém thân phận của con người. Tất cả cái phận người đó đều nằm trong lòng bàn tay Thiên Chúa : “Vậy các con chớ áy náy lo lắng về ngày mai. Vì ngày mai sẽ lo cho ngày mai. Ngày nào có sự khốn khổ của ngày ấy".

Quả thật ! Cuộc đời chúng ta, hơn một lần chúng ta có cái cảm nghiệm hay nói đúng hơn là cái kinh nghiệm về sự lo lắng của cuộc đời. Cũng chính vì lo lắng quá nhiều, cố gắng quá nhiều mà không đặt tất cả mọi sự trong lòng bàn tay Thiên Chúa để rồi càng lo càng thấy thiếu, càng lo càng bực mình vì ngoài tầm tay với.

Trang Tin Mừng hôm nay ngẫu nhiêng trùng với ước nguyện của người Việt chúng ta trong lời nguyện đầu năm mới.

Chúng ta thấy, ngày hôm nay, bài học hơn thua ganh ghét và đấu đá của Cain dù đã lâu nhưng vẫn còn rất mới và rất mới. Chuyện quan trọng là ta xin với Chúa cho ta được sự bình an thật sự trong tâm hồn. Sự bình an đó đến với ta nếu như ta biết thấy mình đủ và nhất là biết rằng có Chúa là đủ cho cuộc đời ta.

Kim chỉ Nam mà Thánh Phaolô gửi tín hữu Phillip cũng như gửi mỗi người chúng ta thật hay trong năm mới này : Anh em thân mến, anh em hãy vui luôn trong Chúa! Tôi nhắc lại một lần nữa: anh em hãy vui lên! Đức ôn hoà của anh em phải sáng tỏ trước mặt mọi người, vì Chúa đã gần đến. Anh em đừng lo lắng gì hết, nhưng trong khi cầu nguyện, anh em hãy trình bày những ước vọng lên cùng Chúa, bằng kinh nguyện và lời cầu xin đi đôi với lời cảm tạ. Và bình an của Thiên Chúa vượt mọi trí hiểu, sẽ giữ gìn lòng trí anh em trong Chúa Giêsu Kitô. Vả lại, hỡi anh em, những gì là chân thật, trong sạch, công chính, là thánh thiện, đáng yêu chuộng, danh thơm tiếng tốt, là nhân đức, là luật pháp đáng khen, thì anh em hãy tưởng nghĩ những sự ấy. 

Và như thế, trong mọi ngày sống, phút sống, giây sống trong năm mới này chúng ta hãy trình bày ước nguyện cũng như lời cảm tạ của ta lên Thiên Chúa. Có như thế, sự bình an của Thiên Chúa sẽ ở lại trong chúng ta. Khi chúng ta bình an thật sự trong tâm hồn chúng ta mới có thể chia sẻ cho người khác được.

Nguyện xin Chúa Xuân đến, ở lại và ban bình an cho mỗi người chúng ta, cho gia đình chúng ta, cho xứ đạo chúng ta trong năm mới Ất Mùi này.

Huệ Minh