Đây là một mẩu đối
thoại ngắn với Đức Đạt Lai Lạt Ma, nhà Thần học người Brazil, Leonardo Boff kể
lại:
Tại một cuộc hội thảo
bàn tròn về “Tôn giáo và Tự do” có Đức Đạt Lai
Lạt Ma và tôi cùng tham dự.
Lúc tạm nghỉ, tôi hỏi
ngài vừa tinh nghịch vừa tò mò:
- “Thưa ngài, Tôn giáo nào tốt nhất? ”
Tôi nghĩ ngài sẽ nói:
- “Phật giáo Tây Tạng” hoặc
“Các Tôn giáo phương Đông, lâu đời hơn Ki tô giáo nhiều”.
Đức Đạt Lai Lạt Ma
trầm ngâm giây lát, mỉm cười và nhìn vào mắt tôi.
Điều này làm tôi ngạc
nhiên vì tôi biết đây là một câu hỏi ranh mãnh.
Ngài trả lời:
- “Tôn giáo tốt nhất
là Tôn giáo đưa anh đến gần Đấng Tối Cao nhất. Là Tôn giáo biến anh thành con người tốt hơn”.
Để giấu sự bối rối của
tôi trước một câu trả lời đầy khôn ngoan như thế, tôi hỏi:
- “Cái gì làm tôi tốt
hơn? ”
Ngài trả lời: “ Tất cả những gì làm anh…
- Biết thương cảm hơn
- Biết theo lẽ phải
hơn
- Biết từ bỏ hơn
- Biết dịu dàng hơn
- Biết nhân hậu hơn
- Có trách nhiệm hơn
- Có đạo đức hơn”.
Tôn giáo nào biến anh
thành như vậy là Tôn giáo tốt nhất”.
Tôi thinh lặng giây
lát, lòng đầy thán phục, ngay cả bây giờ, khi nghĩ đến câu trả lời đầy khôn
ngoan và khó phản bác.
Ngài tiếp:
- “Anh bạn tôi ơi!
Tôi không quan tâm đến
Tôn giáo của anh hoặc anh có ngoan đạo
hay không. Điều thật sự quan trọng đối với tôi là cách cư xử của anh đối với
người đồng đẳng, gia đình, công việc, cộng đồng và đối với thế giới .
Hãy nhớ rằng vũ trụ
dội lại hành động và tư tưởng của chúng ta.
Quy luật của hành động
(Action) và phản ứng (Reaction) không chỉ dành riêng cho vật lý. Nó cũng được
áp dụng cho tương quan con người.
- Nếu tôi ở hiền, thì
tôi gặp lành.
- Nếu tôi gieo gió,
thì tôi gặt bão.
Những gì ông bà nói
với chúng ta là sự thật thuần túy. Chúng ta luôn nhận được những gì chúng ta
làm cho người khác. Hạnh phúc không phải là vấn đề số mệnh. Đó là vấn đề lựa
chọn.”
Cuối cùng Ngài nói:
- Hãy suy tư cẩn thận
vì Tư tưởng sẽ biến thành Lời nói.
- Hãy ăn nói cẩn thận
vì Lời nói sẽ biến-thành Hành động.
- Hãy hành xử cẩn thận
vì Hành động sẽ biến thành Thói quen.
- Hãy chú trọng
Thói quen vì chúng hình thành Nhân cách.
- Hãy chú trọng
Nhân cách vì nó hình thành Số mệnh.
- Số mệnh của anh sẽ là
Cuộc đời của anh.
- Và… "Không có
tôn giáo nào cao trọng hơn Sự Thật” - Nhung Nguyen sưu tầm
Cám ơn sưu tầm của bạn Nhung Nguyen nào đó đã nhắc lại giai thoại hi hữu
trên đây…để người viết có dịp nhớ lại và chia sẻ đôi ba suy nghĩ nhân giai
thoại hiếm hoi này – một giai thoại người viết đã có dịp đọc lâu lắm rồi –
nhưng viết về nó…thì là hôm nay…
Câu hỏi : “ Tôn giáo nào tốt nhất ?” của nhà thần học người
Brasil Leonardo Boff là một câu hỏi khá là nhiều người tự đặt ra cho mình hay
thỉnh thoảng nêu ra với nhau trong những cuộc vui bằng hữu trà dư tửu hậu…
Nêu lên câu hỏi này với Đức Đạt Lai
Lạt Ma – như ngài Leonardo tự thú – chỉ có chút tinh nghịch và mang tính chào
hỏi để vào chuyện thôi…Đồng thời trong đầu óc của ông cũng đã nghĩ đến một câu
trả lời thiên về Phật giáo Tây Tạng hay các Tôn giáo Đông phương – nghĩa là ,
theo ông nghĩ, Đức Đạt Lai Lạt Ma sẽ có một câu trả lời “có lợi” cho
phía Tôn giáo của Ngài…
Thế nhưng đấy lại là một câu trả lời rất nghiêm túc và rất “ĐẠO”
trong cái đời thường của mỗi người và mỗi ngày…
Tiên vàn là định nghĩa về khái niệm “ Tôn giáo tốt nhất” :
Đấy không phải là tôn giáo có nhiều người tin nhất… Cảng không phải là tôn giáo
có nhiều những nghi thức rộn ràng nhất… Không phải là tôn giáo nhiều cơ sở thờ
tự tiếng tăm nhất…Không và không – vâng, hoàn toàn không phải là những tôn giáo
với những gì người ta thích làm cho nó như thế và như vậy !!!
Đấy là Tôn giáo đưa anh đến gần Đấng Tối Cao nhất - Tôn giáo biến
anh thành con người tốt hơn từng ngày…nhờ việc anh thấm nhuần giáo
huấn của Đấng Tối Cao và làm cho những huấn giáo ấy thành những cử chỉ, lời
nói, việc làm, nụ cười và ánh mắt của anh trong mỗi ngày - hôm nay khác hôm qua
và ngày mai dĩ nhiên là khác và tốt hơn hôm nay…
Và Đức Đạt Lai Lạt Ma – một cách rất dễ thương – Ngài khai triển luôn : Tất cả những
gì làm anh biết thương cảm hơn, biết theo lẽ phải hơn, biết từ bỏ hơn,
biết dịu dàng hơn, biết nhân hậu hơn, sống có trách nhiệm hơn, sống đạo đức
hơn…thì đấy là thứ Tôn giáo tốt nhất…
Khai triển này của Đức Đạt Lai Lạt Ma làm người viết giật mình…và tự hỏi về
tất cả những cái “biết” và cái “hơn” trong khai
triển của Ngài… Giật mình bởi nó buộc người viết phải xét mình kỹ lưỡng ở mỗi
cuối ngày sống và phải có quyết tâm từng ngày để cái “biết” hôm nay “hơn”
cái “biết” hôm qua…và cái “biết” ngày mai “hơn” cái “biết”
hôm nay...Hoàn toàn không phải là chuyện dễ dàng chi…và cả cuộc đời…chỉ nỗ lực
bấy nhiêu thôi đã là một tín hữu tốt trong một Tôn giáo tốt nhất rồi…Và nếu như
chúng ta hiểu động từ “BIẾT” theo Kinh Thánh…thì cũng có nghĩa là
chúng ta “YÊU” hôm nay nhiều hơn hôm qua, và ngày mai nhiều hơn
hôm nay…
Và – một cách bất ngờ - Đức Đạt Lai Lạt Ma nói thẳng : không cần biết
anh có thuộc thành phần ngoan đạo hay không, nhưng đối với tôi, điều quan trọng
là cách cư xử của anh đối với người đồng đẳng, gia đình, công việc, cộng
đồng và thế giới…
Tiếp ngay sau đó là giáo huấn của Ngài về qui luật của muôn thủa trong
tương quan giữa HÀNH ĐỘNG và PHẢN ỨNG của đời sống con người : ở
hiền thì gặp lành – gieo gió thì gặt bão…nhằm yêu cầu chúng ta có suy
nghĩ cho thấu đáo và chọn lựa cho chín chắn…để đạt được
sự trọn vẹn nhân cách…và mang lại an bình cho đồng loại…
Những ngày này cơ quan công quyền liên tục triệt phá những đường giây giả
mạo : giả mạo thuốc, giả mạo thực phẩm chức năng, giả mạo con người này/ khác,
giả mạo tình người, giả mạo tình đồng bào, giả mạo tình đồng Đạo…làm cho người
viết có cảm tương mình như đứng giữa một bãi mìn : - bước tới : nổ ! - bước lui
: nổ ! – qua phải : nổ ! – qua trái : nổ ! Xoay sở làm sao đây ??? Đâu là tình
người ? Đâu là tình đồng bào? – Đâu là tình đồng Đạo ?
Câu hỏi vào chuyện của ngài thần học gia Leonardo Boff dành cho Đức Đạt Lai
Lạt Ma…không ngờ mà lại thành một chia sẻ nặng tính giáo huấn của một Vị Chân
Tu – nạn nhân của thời cuộc – mà người viết nghĩ rằng nó là nỗi đau đáu trong
lòng của Vị Chân Tu đứng trước bất công của quyền lực và đêm tối…
Ngài Đạt Lai Lạt Ma đã từng khẳng định : “ Tôn giáo của tôi rất đơn
giản. Tôn giáo của tôi là Tình Yêu Thương”
Và thực ra thì Tôn giáo nào cũng đề
cao và mong ước Tình Yêu Thương được trân trọng và trở thành qui luật sống cho
con người trên mặt đất ngọt ngào này…
Nhưng - tội nghiệp – con người lại cứ dắt dỉu nhau kiếm tìm
những gì ở bên ngoài Yêu Thương…
Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
