Bạn trẻ mến,

Vậy là chúng ta đã qua cái TẾT nhiều mùi vị của những ngày cuối năm Canh Tý – đầu năm Tân Sửu trong bối cảnh đại Dịch vẫn hoành hành…và chuyện “về quê ăn Tết” cũng trở thành nỗi trăn trở cho nhiều người trẻ ở nhiều hoàn cảnh khác nhau, nhưng – với người trẻ Việt Nam – thì chuyện sum họp gia đình dịp đầu năm vẫn luôn là một ước mong…Xin lỗi bạn trẻ cho phép người viết được có đôi lời tạ ơn Thiên Chúa…vì – nhờ những khó khăn trong việc sum họp gia đình dịp đầu năm – mà nhiều nhiều người trẻ chợt nhận ra và thấy nuối tiếc, đồng thời sẽ trân trọng hơn bầu khí gia đình cũng như làng quê thân thương của mình…

Dợm bước chân thứ XII của mình, người trẻ sẽ cùng với Đức Thánh Cha có một cái nhìn về sự đa dạng của người trẻ trên thế giới với những khác biệt về văn hóa, tôn giáo, chủng tộc…

Đức Thánh Cha bảo rằng không phải chỉ có “giới trẻ”, nhưng là “nhiều giới trẻ khác nhau” ở nhóm tuổi được Thượng Hội Đồng gọi là giới trẻ - tức từ 16 đến 29 tuổi…

Dĩ nhiên là vậy rồi : chỉ ở Việt Nam chúng ta thôi…thì cũng đã có “giới trẻ thành phố” – “ giới trẻ nhà quê” ; “giới trẻ công nhân” ; “giới trẻ sinh viên và học sinh” ; “giới trẻ dạng cô chiêu cậu ấm” – “giới trẻ đường phố”…Mỗi “giới trẻ” có những đặc thù, ở trong những hoàn cảnh sống, với những phong cách và lề thói sống khác nhau…

Về phần Đức Thánh Cha, Người cho thấy : - có những giới trẻ trong các tôn giáo khác nhau…và có những môi trường sống mà người trẻ chịu ảnh hưởng sâu đậm của Ki-tô giáo dù nhiều khi họ không quan tâm đến, nhưng cũng có những môi trường mà Ki-tô giáo chỉ là thiều số và người trẻ tin Chúa bị săn lùng hoặc kỳ thị… - có những người trẻ có được “thuận lợi nhờ vào toàn cầu hóa”…và cũng không ít những người trẻ phải “sống bên lề xã hội” hoặc “phải gánh chịu nhiều hình thức loại trừ và hất hủi”…

Tuy nhiên - ở số 71 – Đức Thánh Cha kêu gọi chúng ta đừng rắc rối phân tích “tuổi trẻ” cách trừu tượng, ngược lại hãy nói đến “người trẻ” với “cuộc đời cụ thể” của họ - nghĩa là “họ - người trẻ” đứng trước và đối mặt với đau khổ và bị lợi dụng cũng như lạm dụng !!!

Và từ số 72 đến số 74, Đức Thánh Cha nêu lên những thách đố cùng cạm bẫy người trẻ vấp đụng từng ngày khi họ đang sống trong một thế giới khủng hoảng :

-Những người trẻ đang sống trong bối cảnh chiến tranh và phải gánh chịu không ít những hình thức bạo lực như bắt cóc, tống tiền, buộc tham gia những tội phạm có tổ chức, buôn bán người, nô lệ tình dục và khai thác tình dục, hãm hiếp trong chiến tranh…

-Những người trẻ - vì đức tin của mình – khó tìm được một công việc làm trong xã hội mình đang sống, đôi khi còn phải gánh chịu nhiều hình thức bách hại…và có thể bị đưa đến cái chết…

-Những người trẻ - bị ép buộc hoặc vì không còn chọn lựa nào khác – đành sống trong tình trạng phạm tội ác và gây bạo lực như các binh lính trẻ em, băng đảng tội phạm có vũ trang, buôn lậu ma túy, khủng bố…Tình  trạng bị lạm dụng, nghiện ngập, bạo lực cũng như những hành vi lệch lạc…đưa đến tù tội…Khá nhiều những nhóm sắc tộc hay xã hội rơi vào hoàn cảnh này…

-Những người trẻ bị tuyên truyền, bị biến thành công cụ và bị sử dụng làm bia đỡ đạn hay lực lượng xung kích để tiêu diệt, đe dọa hay chế diễu người khác…

-Những ngưởi trẻ trở thành những con người theo chủ nghĩa cá nhân, thù địch và nghi ngờ mọi người…đến độ bản thân họ trở thành miếng mồi ngon cho những trao đổi phi nhân và các kế hoạch hủy diệt của các tập đoàn chính trị hay thế lực kinh tế…

-Những người trẻ bị gạt ra bên lề và  - cách này hay cách khác - bị loại trừ khỏi xã hội mình đang sống vì lý do tôn giáo, sắc tộc hay kinh tế…Những thanh niên nam nữ vị thành niên hay đã trưởng thành bị nhiễm HIV, những cô gái mang thai ngoài ý muốn hoặc bị ép buộc phải phá thai…cùng với vết thương tâm hồn sâu đậm và ray rứt…

Bức tranh toàn cảnh  và toàn cầu ấy của người trẻ đây đó trên khắp mặt đất này là nỗi đau của Đức Thánh Cha, của Giáo Hội và của tất cả những tấm lòng chân thành – dĩ nhiên và đặc biệt là của Thiên Chúa – Đấng là Cha vô cùng nhân hậu và đầy lòng thương xót đối với con người nói chung và không phân biệt chủng tộc hay niềm tin…

Người viết muốn có một cái nhìn thoáng về người trẻ Việt Nam…

Cảm tạ ơn Chúa là người trẻ Việt Nam không còn phải nhốn nháo vì chiến tranh hay khủng bố như nhiều nơi nhiều chốn khác trên thế giới…

Và theo báo Trí Thức Trẻ…thì chỉ cần mở Instagram lên là biết “có gì hay ho” nơi ngưởi trẻ Việt… hôm nay:

-Nhờ Instagram mà người trẻ biết được quán xá nào mới, địa điểm nào chuẩn bị “hot”, “background” nào sống ảo cực đỉnh…và bạn mình đang đi đâu, đang ở chỗ nào…

-Nhờ Instargram mà biết được “gu” thẩm mỹ của bạn trẻ…Ngày xưa chụp ảnh chỉ là để cho có ảnh mà kỷ niệm, nhưng ngày nay…thì khác : người trẻ “kỹ thuật” hơn nhiều…Một khi đã cầm điện thoại lên là phải nắm vững ngay ba nguyên tắc : - nguyên tắc đường chân trời ; - chụp sao để không mất đầu, mất chân ; - chụp sao để không dính “rác”, dính người… Các “preset”, các công thức chỉnh ảnh được quan tâm : không còn tình trạng màu sắc lộn xộn, nhưng phải hài hòa, “feed” đẹp, không chỏi…

-Nhờ Instargram, người trẻ Việt cho thấy đã thực sự hòa mình với cộng đồng bạn bè quốc tế, đã có ý thức hơn về hình ảnh cá nhân trên mạng cũng như tất cả những gì được gắn mác “made by me”…

-Nhờ Intargram, người trẻ Việt tìm thấy đam mê và cơ hội…đồng thời có điều kiện để biến những đam mê, những cơ hội ấy thành những việc làm, thành “tiền tươi thóc thật”…Mỗi bức ảnh và bài viết chia sẻ, mỗi “review” món ăn hay quán xá… đều có thể mang lại cho các “foodblogger” cả đống tiền…Công việc “travel blogger” cũng thế : không những không tốn đồng nào mà còn được các hãng du lịch, hàng không hay những đơn vị lớn bỏ ra hàng đống tiền để các bạn trẻ có “gu” thỏa thích “phượt”, thỏa thích chụp hình…nhằm quảng cáo và quảng bá cho “thương hiệu” của họ…

-Và – cuối cùng – có thể nói Instargram là “sân chơi mới” cho các IT Girl / IT Boy – nghĩa là “cô gái hay chàng trai có cái gì đó nổi bật” nhờ MXH...

Còn ngòi bút Diễm Trang thì cho biết:

-Người trẻ bây giờ “biết sống” hơn…

-Người trẻ bây giờ liên tục cập nhật những khuynh hướng mới – không phải là từng ngày…mà là từng phút, từng giây…Chỉ trong chuyện ẩm thực thôi thì đã thấy có sự đổi thay liên tục : hôm nay mê trà sữa, kimbap, sushi, matcha, khúc bạch…nhưng chỉ ngày mai thôi thì đã là quán mì cay, bánh mì muối ớt, tô mì bay hay ly sữa tươi trân châu đường đen…Bổ dưỡng hay nguồn gốc an toàn không là tiêu chí quan trọng, nhưng là họ được ăn trong và theo “trào lưu”…

-Người trẻ hôm nay không còn “một tâm một ý”…với các bậc phu huynh về nhiều chuyện: cha mẹ thì thích “trệt”… còn người trẻ lại cho rằng “căn hộ trên không” mới đúng chuẩn phong lưu; cha mẹ mong ước có sự sum họp nhiều thế hệ, nhưng người trẻ lại rất ngán cảnh “tam, tứ đại đồng đường”…Cha mẹ thì chủ trương “tích cốc phòng cơ, tích y phòng hàn”….nhưng người trẻ lại sống kiểu “đời cua,  cua máy - đời cáy, cáy đào”…

-Người trẻ ngày nay ra đường là phải xúng xính xe đời mới, điện thoại thông minh, máy tính xách tay, thời trang hàng hiệu hoặc nếu là hàng may nội địa…thì phải được “mix” và có phong cách…dù sau những hào nhoáng ấy là các hóa đơn trả góp…

-Người trẻ hôm nay quan niệm  khả năng “biết thi thố” cũng như “tự thể hiện”…là cơ hội của thành công…thay vì sự khiêm tốn, nói ít nghe nhiều như thời của cha ông…

-Người trẻ hôm nay hướng ngoại nhiều hơn…và chuyện đi lại trên thế giới này…là ở trong tầm tay…Đối với họ chỉ cần xách ba-lô lên và đi…Đấy cũng là cách “xả hơi” của người trẻ…

-Người trẻ quan niệm cứ sành điệu, cứ dại khờ và trải nghiệm…miễn là giữ được trái tim không ngừng nâng cấp chất lượng và giàu có lên mỗi ngày…

Còn theo ngòi bút Aug  Trần Cao Khải…thì : Bên cạnh những người trẻ sống đức tin và siêng năng tham gia các sinh hoạt tôn giáo tại các Giáo Xứ…thì một số bạn trẻ Công Giáo khác không còn đến Nhà Thờ, không còn dâng Thánh Lễ hoặc có đi…thì cũng là miễn cưỡng vì cha mẹ nhắc hoặc sợ tội…Khá nhiều bạn trẻ bỏ kinh kệ hằng ngày, vốn liếng giáo lý hạn chế…và – dù mang tiếng Đạo gốc – nhưng nguội lạnh, hình thức…

Đôi ba chi tiết để hiểu chút ít về người trẻ Việt Nam trong hôm nay…và dĩ nhiên là để giúp các bạn trẻ cách hiệu quả hơn trong “nếp sống trẻ” thực ra là rất đẹp của họ và dĩ nhiên là hoàn toàn khác với nếp sống của các thế hệ cha anh ngày nào…Ở những bước tiếp là lời mời gọi của Đức Thánh Cha để Giáo Hội có những quan tâm sát sườn hơn đến Giới Trẻ…Ủy Ban Giới Trẻ và Thiếu Nhi thuộc HĐGM.VN có một lời kinh mong các bạn trẻ dành dăm ba phút mỗi ngày để thân thưa với Chúa – nhất là khi chúng ta cùng với Giáo Hội vào Mùa Chay mới – Mùa của những giây phút ngưng đọng để thấy rõ mình hơn và để sống tuổi trẻ đẹp và tươi hơn…với những bước đời trẻ trung trong hành trình “tìm và trở về” với Thiên Chúa Cha – Con – và Thánh Thần như Đức Thánh Cha chia sẻ trong bài giảng ngày Thứ Tư Lễ Tro vừa qua :

 Lạy Chúa Giê-su Ki-tô là Thầy và là Bạn của giới trẻ chúng con, Chúa đã xuống thế làm người, chịu đau khổ, chịu chết vì chúng con. Sau khi sống lại, Chúa đã đồng hành với hai môn đệ trên đường Em-mau và soi trí mở lòng cho họ hiểu biết Lời Chúa. Chúa đã “Bẻ Bánh” cho họ tham dự sự sống của Chúa, và làm cho mắt họ sáng ra để nhận biết Chúa. Nhờ ơn Chúa giúp, họ trở thành những chứng nhân trung tín của Chúa cho mọi người.

Chúng con cảm tạ Chúa, vì Chúa ở lại với chúng con cho đến tận thế. Xin cho chúng con ngày càng hiểu biết và yêu mến Lời Chúa hơn, để Lời Chúa luôn là ‘ngọn đèn soi cho con bước, là ánh sáng chỉ đường con đi ‘. Xin cho chúng con siêng năng đến với Bí Tích Thánh Thể, để chúng con được tham dự vào sự sống đời đời của Chúa ngay trong hành trình trần thế này. Xin cho chúng con hăng say loan báo Tin Mừng Bình An của Chúa trong môi trường sống của chúng con.

Xin cho chúng con luôn cảm nghiệm được lòng Chúa xót thương, và dấn thân giữa dòng đời bằng tình yêu và hành động. Xin cho chúng con biết đi theo Con Đường Trái Tim Chúa để đến với mọi người, nhất là những người nghèo khổ và thiếu vắng tình thương. Xin cho chúng con biết yêu mến muôn vật muôn loài Chúa đã dựng nên, và cộng tác với Chúa trong công trình sáng tạo.

Lạy Chúa Giê-su Ki-tô là Thầy và là Bạn của giới trẻ chúng con, xin cho chúng con luôn là những môn đệ và tông đồ trung tín của Chúa trong hành trình trần thế này cho đến ngày được ở cùng Chúa trên Quê Trời. Amen.

Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp