Trong giờ dùng bữa sáng, anh bạn “facebooker - Ba
Bông Hoa” hỏi người viết : Mùng một tháng sáu – ngày quốc tế thiếu nhi – có
bài viết gì không ? Một câu hỏi gợi ý cho đôi ba giòng suy nghĩ…
Và thế là người viết có dịp nói về câu chuyện mới
xảy ra dịp đầu tháng năm này : câu chuyện về Chú Giúp Lễ anh hùng đã hy sinh
mạng sống của mình để các bạn đồng lớp được thoát chết…
Sự việc xảy ra vào lúc 13g53 - giờ địa phương – thứ
ba ngày 7/5/2019 tại trường trung học STEM ở Highlands, Denver, Hoa Kỳ …Hai thủ
phạm đã vào trường đem theo năm khẩu súng ngắn và một khẩu tiểu liên tự
động…Nghĩa là – nếu không có sự can đảm của Chú Giúp Lễ KendrichRay Castillo, 18
tuổi, thì con số tử vong cũng như thương vong sẽ lớn hơn rất nhiều…Thế nhưng,
ngay khi lớp học bị đe dọa, Kendrich đã lao vào tên hung thủ Devon Erickson và
dồn hắn vào góc phòng để các bạn học trong lớp đủ thời gian trốn và chạy ra
ngoài…Trong lúc giằng co, Devon Erickson đã nổ súng…và Kendrich Castillo trúng
đạn…Cậu gục chết khi chỉ còn ba ngày nữa là tốt nghiệp trung học …
Ngày 9 / 5 / 2019 , các Giám Mục Hoa Kỳ đã vinh danh
Kendrich Ray Castillo, chú Giúp Lễ 18 tuổi của Nhà Thờ Notre Dame của thành phố
Denver, Hoa Kỳ…
Người viết cũng muốn nhân dịp này để “nhớ” lại một
tổ chức nho nhỏ nhưng rất ý nghĩa mà các Giáo Xứ trước đây đã khá thành công :
đấy là tổ chức Lễ Sinh – hay nôm na là các chú Giúp Lễ - với những cái tên khác
“đẹp như thiên thần” : “Thiếu Nhi Cung Thánh”, “Thiếu Nhi Bàn Thờ”… Có thể nói
không ít các vị chức sắc trong Giáo Hội cũng như các Dòng Tu vốn xuất thân từ tổ
chức nhỏ bé và tốt lành này…
Bản thân người viết khi còn ở tuổi tiểu học cũng là
một chú giúp lễ…với nhiều vui buồn của lứa tuổi dễ thương ấy…Vui vì được giữ một
vai trò đặc biệt với những cử chỉ, những cung cách lễ nghi được tập tành kỹ
lưỡng khi ở gần Bàn Thờ và giúp Chủ Tế công việc sửa soạn lễ vật…Buồn vì những
lần ham chơi, quên đi bổn phận…Nhớ rằng vào thời gian ở rạp chiếu phim thành phố
đang chiếu phim “Natra lóc thịt” kể chuyện Natra trong Phong Thần Diễn Nghĩa đã
đánh chết con trai Ngao Bính (Tam Thái Tử) của Đông Hải Long Vương…Gia đình Lý
Tịnh bị Tứ Hải Long Vương bắt, gây sức ép buộc Natra phải đền mạng…Để giữ trọn
đạo hiếu và không làm liên lụy đến gia đình, Natra đã bóc thịt trả mẹ, lóc xương
trả cha…Cái cảnh bóc thịt, lóc xương thủa ấy là thứ làm cho chú bé giúp lễ vửa
sợ, vừa thích xem…nên rủ nhau trốn…Trở về nhà xứ đã muộn…đành tìm cách chui vào
bếp ngủ…để rồi sáng hôm sau ra Bàn Thờ với lọ lem tro trấu!!!
Ngày xưa – những năm của thập niên 90 – khi còn đang
làm mục vụ Giáo Xứ, tổ chức Lễ Sinh cũng là đối tượng người viết quan tâm rất
nhiều…Ngoài việc các em được phân công giúp Lễ Chúa Nhật và ngày thường, một
tuần các em còn hai buổi tối bồi dưỡng thêm về văn hóa cũng như nhân bản…Các em
ghi bài, học và trả bài nghiêm túc…Sau này, khi các em đã lớn lên, lao vào cuộc
sống bôn ba miếng cơm manh áo, thỉnh thoảng có dịp qui tụ lại với nhau, các em
luôn tỏ ra biết ơn những bài học được bồi dưỡng thủa còn là Chú Giúp Lễ ở Giáo
Xứ…Các bài học ấy đã giúp các em biết sống với những đối tác làm ăn gây nhiều
thiện cảm…Đôi ba em thành công trong công việc học hành và biết cách điều hành
công việc làm ăn ngay chính, đáng trân trọng…
Tuy nhiên qua những năm của thập niên 2.000 trở về
sau này…thì tổ chức nhỏ bé, dễ thương ấy bị khủng hoảng…Có lẽ là do những nguyên
nhân sau đây :
- Công việc của các em ở nhà trường quá
nhiều và quá nặng…Đây là câu chuyện ngày càng có vẻ như không có hồi kết với
những lùm xùm trong nghành giáo dục…mà ai ai cũng biết là khi không thể ổn định
hệ thống giáo dục…thì đồng nghĩa với tình trạng loạn lạc trong xã hội tăng…
- Các phương tiện giải trí ngày càng
nhiều và nhiều chiêu trò được khai thác nhằm lôi kéo mọi giới – đặc biệt giới
trẻ và các em thiếu nhi…Người viết thỉnh thoảng rơi vào một chương trình nào đó
dành cho thiếu nhi trên TV và rất bất ngờ với phong cách tổ chức chương trình
cũng như những phản xạ gây cười không hề nghiêm túc chút nào của những người tổ
chức cũng như dẫn chương trình…
- Những chương trình, những mẩu phim,
những câu chuyện được dàn dựng và trình chiếu qua các màn hình lớn nhỏ - nhất là
qua điên thoại thông minh – quá nhiều…và không hề có chút ý tưởng giáo dục nào,
ngược lại chỉ là để trào lộng, gây cười…Từ đó, các bé – và thậm chí cả phụ huynh
– cũng quen dần với những kiều nói, những công thức nói vô hồn và thiếu phong
cách…
- Không gian thiên nhiên không còn
nữa…Tất cả đã được đưa vào khai thác để kiếm lợi nhuận…Do đó những khu vui chơi
giải trí được thiết kế hoành tráng và nhằm mục đích kích thích bản năng
thắng/thua của trẻ, tạo nên những đứa trẻ thích liều lĩnh, nhưng lại không có
hồn, không có tâm, và không được hưởng sự an tịnh của đất trời, của sống rộng,
của núi cao…
Trở lại với ngày “Quốc Tế Thiếu Nhi - 1 / 6” : đây
là sáng kiến có được vào năm 1949 của Liên Đoàn Phụ Nữ Dân Chủ Quốc Tế nhằm
tưởng nhớ hằng trăm trẻ em đã bị Đức Quốc Xã sát hại, đồng thời cũng là để lên
tiếng kêu gọi chính phủ các nước trên thế giới phải chịu trách nhiệm về đời sống
của các cháu thiếu nhi trong đất nước mình và trên thế giới, giảm bớt ngân sách
quân sự để tăng ngân sách giáo dục, bảo vệ và chăm sóc thiếu niên, nhi đồng…
Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á và là nước thứ
hai trên thế giới phê chuẩn Công Ước về quyền trẻ em – văn kiện pháp lý quốc tế
đầu tiên đề cập toàn diện đến quyền trẻ em dựa trên nguyên tắc trẻ em được quyền
chăm sóc, bảo vệ và giúp đỡ đặc biệt…Hầu như Việt Nam luôn có vẻ sẵn sàng tham
gia mọi hoạt động quốc tế về nhiều thứ quyền của con người…Thực tế thì các công
trình nhà hàng, khách sạn, khu vui chơi, resort…luôn luôn bề thế hơn những ngôi
trường, phòng khám bệnh…Bản thân người viết ở đây đã bốn năm, và năm nào cũng
thế : hễ nghe chiếc loa phóng thanh gắn trên một chiếc honda la làng là xóm về
một đoàn xiếc thú nào đó chuẩn bị biểu diễn…thì biết là Ngày Quốc Tế Thiếu Nhi –
ngày “tết” của các em thiếu niên, nhi đồng – sắp đến…
Chú Giúp Lễ Kendrich Ray Castillo – Chú Giúp Lễ 18
tuổi – được biết đến như một cậu thiếu niên vui tính, thích pha trò và hay giúp
đỡ những người có tuổi…Ông John – cha của Kendrich – khi chứng kiến những lần xả
súng trong trường học xảy ra ở đây, ở đó, biết tính khi của con, ông vẫn thường
khuyên cậu : “Con không phải làm người hùng” – nhưng Kendrich đã từng trả lời
cha : “ Bố nuôi dạy con để trở thành người tốt. Đó là điều con đang làm.”… Chắc
chắn một điều là những năm tháng gần gũi với Lời Chúa, siêng năng đón nhận Mình
Máu Thánh Chúa của một cậu thiếu niên Bàn Thánh cũng giúp cho Kendrich dám đương
đầu với với bạo lực để mang lại bình an cho bạn bè của mình…Nó cũng là một thôi
thúc sự nỗ lực để có một đường hướng cho các Giáo Xứ về tổ chức Lễ Sinh – Thiếu
Nhi Cung Thánh – Thiếu Nhi Bàn Thờ…của mình…
Trong buổi Tưởng Niệm chú Giúp Lễ Kendrich Ray
Castillo, một học sinh đã nói :
Tôi muốn đọc đoạn sau từ Kinh Thánh : “Ánh
sáng chiếu soi trong bóng tối, và bóng tối không diệt được ánh sáng.” (
Ga 1 , 5)…Bất kể những gì đã diễn ra, các bạn vẫn cò một ánh sáng mà Thiên
Chúa muốn các bạn chiếu soi…
Cầu nguyện cùng tôi nhé,
Lạy Chúa Cha trên trời, chúng con tạ ơn Cha vì đã
ban cho chúng con giây phút này. Lạy Chúa, trái tim chúng con tan nát. Có biết
bao chán chường, bao nhiêu tức giận, và bao nhiêu câu hỏi quay cuồng trong căn
phòng này, vào lúc này đây…Nhưng chúng con tin tưởng rằng vấn đề không phải là
chiến đấu chống lại nhau, vì điều chúng con muốn là cùng nhau đấu tranh để tạo
ra một sự khác biệt
Lạy Chúa , ánh sáng của chúng con rực rỡ hơn cái
tối tăm của thế giới này và khi chúng con thêm một tia sáng vào với nhau, nó sẽ
càng rực rỡ…và rực rỡ hơn…Và Thiên Chúa ở cùng chúng con trong thời điểm cần
thiết này. Xin Chúa ở cùng chúng con khi chúng con rất cần đến Chúa. Xin Chúa
hiện đến giữa những rối ren…Lạy Chúa , chúng con tạ ơn Chúa vì Chúa quá yêu
chúng con…Xin ở cùng chúng con hôm nay – ngày mai – và luôn mãi , vì – lạy Chúa
– chúng con cần đến Chúa . Amen.
Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp.