[Is 40,1-5.9-11; 2 Pr 3,8-14; Mc 1,1-8]

I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ

Ai trong chúng ta cũng có kinh nghiệm về việc chuẩn bị đón tiếp một ai đó hay một sự kiện quan trọng nào đó. Thường thì việc chuẩn bị mất nhiều công sức và thời gian của chúng ta hơn chính việc đón tiếp. Việc chuẩn bị quan trọng chẳng những đối với người hay những người được đón tiếp mà còn quan trọng đối với cả người hay những người đón tiếp nữa. 

Chúng ta nên áp dụng điều nói trên vào lãnh vực tôn giáo và đời sống tâm linh như Mùa Vọng vừa bắt đầu. Việc chuẩn bị đón mừng Thiên Chúa đến trần gian là một hành động thánh thiêng và có ý nghĩa rất quan trọng đối với mọi Kitô hữu.  Chúng ta hãy lắng nghe Gioan Tẩy Giả lớn tiếng hô hào “hãy đọn đường cho Thiên Chúa”. Dọn đường cho Thiên Chúa bằng cách thay đổi đời sống cho phù hợp với kế hoạch và thánh ý của Thiên Chúa. Đời sống của dân Israel thời Gioan Baotixita và đời sống Giáo hội và xã hội Việt Nam hiện nay đầy dẫy những “núi đồi, thung lũng, hố sâu, lồi lõm, quanh co” cần được san phẳng và sửa sang cho thẳng để Thiên Chúa đến với mọi người.

II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH

2.1 Trong bài đọc 1 (Is 40,1-5.9-11): Hãy dọn đường Chúa" Chúa ngươi phán: Hỡi dân Ta, hãy an tâm, hãy an tâm! Hãy nói với Giêrusalem, và kêu gọi rằng: Thời nô lệ đã chấm dứt, tội lỗi đã được ân xá, Chúa đã ban ơn nhiều gấp hai lần tội lỗi.

Và có tiếng kêu trong hoang địa rằng: "Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa chúng ta trong hoang địa cho ngay thẳng. Hãy lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong queo hãy làm cho ngay thẳng, con đường gồ ghề hãy san cho bằng. Và vinh hiển Chúa sẽ xuất hiện, mọi người sẽ được thấy vinh quang Thiên Chúa, vì Ngài đã phán.

Hỡi ngươi là kẻ đưa tin mừng cho Sion, hãy trèo lên núi cao. Hỡi ngươi là kẻ đưa tin mừng cho Giêrusalem, hãy mạnh dạn cất tiếng. Hãy cất tiếng cao, đừng sợ! Hãy nói cho các dân thành thuộc chi họ Giuđa rằng: Đây Thiên Chúa các ngươi, đây Chúa là Thiên Chúa các ngươi sẽ đến trong quyền lực; cánh tay Người sẽ thống trị. Người mang theo những phần thưởng chiến thắng và đưa đi trước những chiến lợi phẩm. Người chăn dắt đoàn chiên Người như mục tử. Người ẵm chiên con trên cánh tay, ôm ấp chúng vào lòng, và nhẹ tay dẫn dắt những chiên mẹ.

2.2 Trong bài đọc 2 (2 Pr 3, 8-14): "Chúng ta mong đợi trời mới đất mới". Anh em thân mến, có một điều anh em không thể không biết là một ngày đối với Chúa như ngàn năm, và ngàn năm như một ngày. Không phải Chúa chậm trễ thi hành lời hứa của Người, như có vài người lầm tưởng, nhưng vì anh em, Người hành động nhẫn nại, Người không muốn ai phải hư mất, nhưng muốn mọi người ăn năn sám hối. Ngày của Chúa sẽ đến như kẻ trộm. Trong ngày đó, các tầng trời qua đi trong những tiếng rung chuyển mạnh, ngũ hành đều cháy tiêu tan, trái đất cùng mọi công trình kiến tạo đều bị thiêu huỷ.

Vì mọi vật ấy tiêu tan đi, nên anh em càng phải sống thánh thiện và đạo đức biết bao, khi anh em mong chờ và thôi thúc ngày Chúa đến, ngày mà các tầng trời bốc cháy tiêu tan, và ngũ hành bị thiêu rụi. Nhưng theo lời Người hứa, chúng ta mong đợi trời mới đất mới, trong đó công lý sẽ ngự trị.

2.3 Trong bài Tin Mừng (Mc 1,1-8): "Hãy dọn đường Chúa cho ngay thẳng".

Khởi đầu Phúc Âm của Đức Giêsu Kitô Con Thiên Chúa. Như có lời Tiên tri Isaia chép rằng: Đây Ta sai Thiên Thần của Ta đến trước mặt ngươi để dọn đường cho ngươi. Có tiếng kêu trong hoang địa rằng: "Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng".

Gioan Tẩy Giả xuất hiện trong hoang địa, rao giảng phép rửa sám hối cầu ơn tha tội. Dân cả miền Giuđêa và Giêrusalem tuôn đến với người, thú tội và chịu phép rửa trong sông Giođan.

Lúc đó Gioan mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da thú, ăn châu chấu và uống mật ong rừng. Người rao giảng rằng: "Đấng đến sau tôi, quyền năng hơn tôi, tôi không đáng cúi xuống cởi dây giày Người. Phần tôi, tôi lấy nước mà rửa các ngươi, còn Ngài, Ngài sẽ rửa các ngươi trong Chúa Thánh Thần".

III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP CỦA THIÊN CHÚA TRONG BA BÀI SÁCH THÁNH

3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Thiên Chúa là Đấng nào?): Trong 3 Bài Sách Thánh hôm nay chúng ta khám phá ra Thiên Chúa qua/nhờ ngôn sứ Isaia, Thánh Phêrô Tông Đồ Trưởng và Thánh Gioan Tiền Hô:  

3.1.1 Thiên Chúa mà ngôn sứ Isaia loan báo là Đấng Thiên Chúa sẽ đến trong vinh quang. Người đến bởi vì Người luôn trung tín với Giao Ước: Thiên Chúa là Chúa của dân và dân là dân của Chúa! Người đến để đem hạnh phúc, bình an và thịnh vượng cho dân, vì thế, Người xứng đáng được dân ngóng chờ và chuẩn bị tiếp đón.

3.1.2 Thiên Chúa mà Tông đồ Trưởng Phêrô cảm nghiệm là Thiên Chúa trung tín với lời hứa là sẽ thực hiện cho những ai tin vào Người và cho cả nhân loại một công trình vĩ đại là TRỜI MỚI ĐẤT MỚI. Người không muốn ai phải chết, nhưng muốn mọi người sống đạo đức tinh tuyền và lớn lên trong ân sủng và sự hiểu biết về Chúa Giêsu Kitô, Con Một của Người.  

3.1.3 Thiên Chúa mà Gioan Tiền Hô loan báo và dọn đường là Thiên Chúa sẽ (thực sự là Người đã) đến nơi Con Một là Đức Giêsu Nadarét. Gioan có sứ mạng loan báo và dọn đường cho Người là Đấng vô cùng cao trọng đến ngay cả một ngôn sứ lớn và quan trọng như Gioan cũng không đáng cởi dép cho Người! Đấng ấy sẽ làm phép rửa trong Thánh Thần trong khi Gioan chỉ làm phép rửa bằng nước.

3.2 Giáo Huấn của Thiên Chúa (Thiên Chúa dậy gì hay muốn chúng ta làm gì?) 

Sứ điệp của Lời Chúa hôm nay là “hãy dọn sẵn con đường của Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi".  Cũng có nghĩa là hãy “trở nên tinh tuyền và không có gì đáng trách”  và “lớn lên trong ân sủng và sự hiểu biết về Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta.”

IV. SỐNG VỚI THIÊN CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI

4.1 Sống với Thiên Chúa như con cái sống với cha mẹ, như kẻ thụ ơn sống với Đấng ban ơn, như tạo vật sống với Đấng Tạo Hóa, như những người công chính trong dân Do-thái ngóng đợi Chúa Cứu Thế, như môn đệ sống với Thầy.

4.2 Thực thi sứ điệp (hay giáo huấn) của Lời Chúa

4.2.1 Tại sao phải dọn đường đón Chúa?   

Có hai lý do: con người cần Chúa và Thiên Chúa muốn đến & ở với con người:

(1o) Nhìn vào thế giới loài người nói chung và xã hội Việt Nam nói riêng, chúng ta thấy con người và xã hội đang rất cần đến Thiên Chúa. Bên cạnh những mảng "sáng" là các điều tốt lành phù hợp với Ý Chúa, còn hiện rõ nhiều mảng "tối" đáng báo động. Nào là chiến tranh, khủng bố, hận thù, tranh giành quyền lực, nghèo đói, bệnh tật (nhất là hiv-aids và covit-19), áp bức bóc lột, buôn bán (ma túy, phụ nữ trẻ em và vũ khí). Nào là các tệ nạn tham nhũng, hối lộ, biển thủ công quĩ, chuyên quyền, bao che, dối trá, đồng lõa với tội ác, thiên tai đủ loại (động và lở đất, sóng thần, mưa bão, lụt lội).

Con người đang khát khao cuộc sống an bình, hài hòa, trong lành, yêu thương và hạnh phúc mà chỉ có Thiên Chúa mới có thể ban cho. Nhưng điều mâu thuẫn là Thiên Chúa lại đang bị con người loại trừ một cách quyết liệt bằng ý thức hệ chính trị, chủ nghĩa duy vật vô thần, trào lưu văn hóa sự chết đề cao tiền bạc, khoa học, kỹ thuật và thân xác con người. Tất cả những thứ ấy tựu trung đều phản lại các giá trị đích thực của con người cũng là các giá trị cơ bản của Kitô giáo: công bình, bác ái, sự sống, giá trị tâm linh và siêu nhiên.

Riêng với các Kitô hữu thì chúng ta càng cần đến Chúa Giêsu Kitô vì: "Không có Thầy anh em không thể làm được gì"  và "Chính Thầy là Con Đường, là Sự Thật và là Sự Sống. Không ai đến được với Chúa Cha mà không qua Thầy" (Ga 14,6).  

(2o) Cả mạc khải Kitô giáo là một biểu lộ ý định và ước muốn của Thiên Chúa là đến và ở với loài người. Danh xưng cao quí và được Thiên Chúa mến chuộng nhất là “Em-ma-nu-en: Thiên Chúa ở cùng chúng ta! Thiên Chúa ở với con người!”

4.2.2 Chúng ta dọn đường đón Chúa bằng cách nào?

Ít nhiều chúng ta hiểu nghĩa bóng của các từ thung lũng, núi đồi, khúc quanh co, đường lồi lõm. Những từ này ám chỉ những tình trạng, những cách sống không phù hợp hoặc đối nghịch với Phúc Âm:

Thung lũng là những đam mê của cải, danh vọng, chức quyền và lạc thú,

Núi đồi là những lối sống kiêu căng, ngạo mạn, tự mãn,

Khúc quanh co là những tâm địa không trung thực, giả hình, gian manh, xảo quyệt…,

Đường lồi lõm là cuộc sống đầy thiếu sót, yếu hèn, lỗi phạm, thiếu tin-cậy-mến đối với Thiên Chúa, thiếu bác-ái-yêu-thương đối với tha nhân.

Vậy để dọn đường đón Chúa, thì chúng ta

- trước hết phải nài xin Thiên Chúa ban cho chúng ta một tâm hồn khó nghèo, siêu thoát, trong sạch, khiêm hạ, chân thật và sốt mến,

- kế đến là không ngừng rèn luyện bản thân để có được một tâm hồn như thế,

- và sau cùng là luôn lấy Phúc Am làm chuẩn mực để kiểm điểm và điều chỉnh đời sống của mình mỗi ngày.

V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH 

[Ghi chú: Lời cầu nguyện giáo dân thường có 4 ý:  ý thứ nhất cầu cho thế giới, ý thứ hai cầu cho Hội Thánh toàn cầu, ý thứ ba cầu cho giáo dân của giáo xứ, ý thứ bốn cầu cho một hạng người đặc biệt nào đó]

5.1 «Trong sa mạc hãy mở một con đường cho Đức Chúa, giữa đồng hoang, hãy vạch một con lộ thẳng băng cho Thiên Chúa chúng ta» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu: cho các quốc gia và các dân tộc đang sống thờ ơ với Thiên Chúa, để các quốc gia và các dân tộc ấy sớm nhận thức được việc Thiên Chúa muốn đến với mọi người và muốn mọi người được hạnh phúc.

X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.

5.2 «Anh em phải cố gắng sao cho Người thấy anh em tinh tuyền, không chi đáng trách và sống bình an» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu: cho mọi thành phần Dân Chúa, nhất là cho các vị lãnh đạo trong hàng giáo phẩm và giáo sĩ, để mọi Ki-tô hữu cố gắng thể hiện một đời sống tinh tuyền, trọn hảo trước mặt Chúa cũng như trước mặt mọi người.

X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.

5.3 «Có tiếng người hô trong hoang địa: hãy dọn sẵn con đường của Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu: cho các tín hữu và gia đình thuộc giáo xứ chúng ta để mọi người, mọi nhà trở thành những người dọn đường cho Chúa đến.

X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa.  Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.

5.4 «Kỳ thực Người kiên nhẫn đối với anh em, vì Người không muốn cho ai phải diệt vong, nhưng muốn cho mọi người đi tới chỗ ăn năn hối cải» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu: cho những người sống thờ ơ với Thiên Chúa và say mê của cải, danh vọng, chức quyền và lạc thú trần gian để những người ấy sớm ăn năn hối cải mà khỏi bị diệt vong.

X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.

Giêrônimô Nguyễn Văn Nội. 

Sàigòn ngày 02 tháng 12 năm 2020