Hội nghị thường niên kỳ II/2014 (27-30/10/2014), các Đức Giám mục Việt Nam đã
gửi Cộng đồng Dân Chúa Việt Nam Thư mục vụ 2015 với chủ đề “ Tân Phúc âm hóa
đời sống Giáo xứ và Cộng đòan sống đời thánh hiến”
Ủy Ban loan báo Tin Mừng của Hội Đồng Giám mục Việt Nam đã biên soạn Bản học hỏi
Thư Mục vụ 2015 của Hội Đồng Giám mục Việt nam gồm 12 câu hỏi và trả lời sau đây
:
I. DẪN NHẬP
Năm 2014, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đã có thư Mục vụ kêu gọi tân Phúc- âm- hóa.
Vậy Thư Mục vụ của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam năm 2015 có nội dung chính là gì
?
Thư Mục vụ năm 2015 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam nói về chương trình mục vụ
của Giáo Hội Việt Nam trong năm 2015 gồm hai điểm chính :
1/ Tân Phúc âm hóa các Giáo xứ .
2/ Tân Phúc âm hóa các Cộng đoàn sống Đời sống Thánh hiến.
Sức mạnh của Năm Mục vụ 2015 là sức sống truyền giáo trong Hội Thánh suốt 50
năm theo Sắc lệnh “Ad Gentes”(Đến với muôn dân) của Công đồng chung Vatican II (số
1 ). Sứ mạng Loan báo Tin Mừng cho các dân tộc phải được đẩy lên mạnh hơn, rộng
hơn trong giáo xứ và Cộng đoàn tu trì .
II.TÂN PHÚC ÂM HÓA ĐỜI SỐNG CÁC GIÁO XỨ
1- Phúc âm hóa gia đình giáo xứ nghĩa là gì ?
Phúc âm hóa gia đình giáo xứ là làm cho giáo xứ được :
a. Thấm đẫm tinh thần Phúc âm
b. Chiếu tỏa ánh sáng Phúc âm ra chung quanh, đến với muôn dân (số 1 )
2- Kim chỉ nam cho sứ mạng Loan báo Tin Mừng của Giáo xứ là gì ?
Thư Mục vụ mởi gọi đọc lại lời Chúa trong sách Tông đổ Công vụ 2, 42 để khám phá
ra 4 đặc tính của Cộng đoàn Kytô hữu đầu tiên đã cố gắng chu toàn sứ mệnh Loan
báo Tin Mừng , các Tín hữu :
(1) Chuyên cần nghe các Tông đồ giảng dạy ,
(2), luôn luôn hiệp thông với nhau ,
(3) siêng năng tham dự Thánh Lễ (Bẻ Bánh) ,
(4) cầu nguyện không ngừng . (số 1).
3- Thế nào là một Cộng đoàn “siêng
năng tham dự Thánh Lễ và cầu nguyện” ?
Để trở thành một “cộng đoàn siêng năng tham dự Thánh Lễ và cừ hành Phụng vụ “,
giáo xứ cần lưu ý hai điều :
(1) cần làm cách ý thức và sống động hơn ,
(2) cần làm không những chu toàn lề luật mà còn để gặp gỡ Chúa và để Chúa
biền đổi đời sống của cộng đoàn.
Việc thực hiện như thế sẽ đem lại 2 hiệu quả : (1) Phụng vụ sẽ trở thành
nguồn lực thánh hóa bản thân, và (2) tinh thần Phúc âm sẽ được đem vào môi
trường sống trong Giáo Hôi cũng như ngoài xã hội (số 2).
4 . Thế nào là một Cộng đoàn “rao giảng Lời Chúa “?
Số 3 của thư Mục vụ nhắc tới sứ mạng “rao giảng Lời Chúa” cho Cộng đoàn là nhiệm
vụ của Linh mục ( Giảng Lễ và dạy Giáo lý ). Để chu toàn giảng lễ cách tốt nhất,
các Linh mục trong giáo xứ cần lưu ý trong 4 điểm : (1) lắng nghe tiếng Chúa qua
cầu nguyện, (2) Chuẩn bị bài giảng kỹ lưỡng (3),Nội tâm hóa Lời Chúa {4), Lằng
nghe tâm tư, nỗi niềm của người dân trong đời sống thường ngày của họ . Dạy giáo
lý cho các giới . Nhờ các nhà tu , giúp giáo dân thành giáo lý viên , cộng với
sinh hoạt dạo đức của các đoàn hội để giáo xứ là “cộng đoàn sống và rao giảng
Lời Chúa”. Đó là phương thế sống động “ đưa lời giảng của linh mục sẽ là lời
phát xuất từ trái tim có hy vọng chạm đến trái tim người nghe “(xem Niềm vui Tin
mừng số 142-154)
Về việc dạy Giáo lý, 3 điểm mà các Đức Giám Mục muốn linh mục :
+ Dạy Giáo lý cho mọi tín hữu cách riêng cho thiếu nhi và giới trẻ cần
được quan tâm đặc biệt vì 2 lý do : “Người tìn hữu ngày nay (1) cần có căn bản
về giáo lý để vững vàng sâu sắc trong Đức Tin, hơn thế nửa (2) còn để làm chứng
cho Đức Tin và niểm hy vọng Kytô Giáo”.
+ Về sự cộng tác giữa Linh mục và Giáo dân trong việc dạy Giáo lý;
+ Việc dạy Giáo lý cần được thực hiện cách mời mẻ , bằng (1) nhiệt tình mới
(2) năng lực mới , phương pháp mới .
5. Thế nào là
một cộng đoàn hiệp thông ?
Một cộng đoàn “hiệp thông “ được thể hiện qua 21 khía cạnh ;
(1)Hiệp thông trong cộng đoàn :
Sự hiệp thông trong cộng doàn : (1a) dựa trên nền tảng bí tích Thánh Tẩy và
được biểu hiện cách cụ thể qua (2a) sự tôn trọng ) , (3a )sự cộng tác chia sẻ
với nhau trong sứ mạng loan báo Tin Mừng .
Cách đặc biệt các thành viên Hội Đồng Giáo xứ cần được đào tạo để (1) hiểu biết
trách nhiệm và quyền hạn của mình, và (2) cộng tác với các Linh mục để mang lại
kết quả tốt đẹp nhất cho giáo xứ .
(2) Sự hiệp thông lan tòa ra bên ngoài qua sự cộng tác làm việc với ‘những
người thiện chí không Công Giáo”,
trong môi trường sống và làm việc để đem lại phúc lợi chung .
Đó là cách làm việc Tông đồ thực tế như gieo những hạt giống âm thầm
của Tin Mừng qua việc thăm viếng , đào giếng nước chung, làm đường, làm nhà
tình thương …(số 4).
6. Thực trạng mục vụ nổi bật
Thư Mục vụ để cập đến “anh
chị em di dân” ?
Trước hết (a) thư Mục vụ đề cập thực trạng của anh chị em di dân , để từ đó (b)
mời gọi một hành động mục vụ đáp ứng thực trạng nầy .
-
Thực trạng di dân hôm nay :
-Từ hai thập niên qua, rất đông anh chị em , cách riêng các bạn trẻ Công giáo
phải rời xa gia đình và làng quê để đi học và đi làm tại thành phố lớn.
- Thực tế di dân tác động đến đời sống kinh tế , xã hội, cả trên đời sống và
sinh hoạt Đức Tin. Hệ quả đời sống Đức Tin là :
- Nhiều giáo xứ tại nông thôn không còn đủ nhân lực cho những sinh hoạt sống đạo
của cộng đoàn.
- Ngược lại nhiều giáo xứ thành thị lại quá tải trong công tác mục vụ, Nhiếu anh
chị em di dân cảm thấy lạc lõng ngay trong đời sống Đức Tin.
b. Mời gọi mục vụ : tất cả các Kytô hữu, cách riêng các Linh mục :
- Mở rộng bàn tay đón tiếp anh chị em di dân .
- Tạo điều kiện cho họ tham gia vào các sinh hoạt của giáo xứ .
c. Kết quả mục vụ của các người di dân :
-
Cảm nhận được mình là thành viên của gia đình giáo xứ mới,
-
Đời sống Đức Tin của họ được nâng đỡ .
-
Được trở nên những nhân tố tích cực .
7.
Đâu là đặc tính của cộng đoàn dân Chúa ?
Hai tính chất quan trọng mà cộng đoàn Dân Chúa cần thực hiện là “hiệp
nhất
và
yêu thương”.
Khi giáo xứ sống và nêu gương hai điều nầy , thì (a) vẻ đẹp và niềm vui
của Phúc Âm sẽ được lan tỏa rộng rãi và (b) thu hút nhiều người đến với Chúa (số
5).
III - Đề nghị Mục vụ
Tân Phúc âm hóa giáo xứ phài được bắt đầu từ đâu ?
Phúc âm hóa giáo xứ phải được bắt đầu từ chính hàng linh mục.
1 . Theo Đức Thánh Cha Phanxico , các Linh mục phải thực hiện tân Phúc âm
hóa giáo xứ thế nào ?
Các linh mục phải luôn luôn nuôi dưỡng sự hiệp thông truyền giáo trong giáo
xứ của mình, theo lý tưởng của cộng đoàn Kytô hữu tiên khời bằng bón cách thế đối
với giáo dân :
- Có khi ngài sẽ đứng trước dân, chỉ đường cho họ và giữ cho niềm hy vọng của
họ luôn sống động.
- Khi khác, ngài chỉ cần ở giữa dân bằng một sự hiện diện khiêm tốn và nhân
từ .
- Khi khác nữa, ngài phải đi theo họ, giúp những ai bị bỏ lại đàng sau.
- Và trên hết, để cho đoàn chiên tự mình mở ra những lối đi mới (số 6)
-
Tân Phúc âm hóa các cộng đoàn sống đời thánh hiến
Trong thư Mục vụ , Hội Đồng Giám mục nói gì về chủ đề do Đức Thánh Cha
Phanxico đưa ra cho năm 2015 ?
Đức Thánh Cha đã quyết định năm 2015 là
năm đời sống thánh hiến
a . Lời mời gọi của Đức Thánh Cha cho dòng Tu là gì ?
Những người sống đời sống thánh hiến được mời gọi :
- Đào sâu căn tính của mình,
- Sống “trải nghiệm không ngừng được đổi mới về sự nếm cảm tình bạn và sứ
điệp của Đức Kytô (Niềm vui Tin Mừng số 264)
b. Việc trải nghiệm tình bạn và sứ điệp của Đức Kytô đưa đến kết quả nào ?
Việc trải nghiệm tình bạn và sứ điệp của Đức Kytô đưa đến hai kết quả :
-thúc giục chúng ta càng ngày càng yêu mến Chúa Kytô nhiều hơn,
- và thúc giục chia sẻ tình yêu ấy cho nhiều người khác, nghĩa là ;
a. dấn thân cho sứ vụ Phúc âm hóa cách mạnh mẽ hơn.
b. trong sự hợp tác chặt chẽ với Giáo hội địa phương (số 7)
KÊT THÚC
Kết thúc thư Mục vụ, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam khuyên chúng ta điều gì ?
- Hội Đồng Giám Mục khuyên chúng ta hướng nhìn lên Đức Mẹ La Vang, Người Mẹ nhân
hậu và gẩn gũi Giáo hội Việt Nam.
Xin Mẹ giúp các Giáo xứ và Cộng đoàn chúng ta nên chứng nhân cho tình hiệp thông
và phục vụ, cho Đức Tin nồng cháy và quảng đại, cho Công lý và Hòa bình để niềm
vui của Tin Mừng chạm đến cõi lòng của muôn người (số 8).
Viết theo Ủy Ban Loan Báo TIN MỪNG /HDGMVN
Linh mục Fx Nguyễn hùng Oánh
Ghi chú :
1- Tông huấn Evangelii Gaudium (Niềm vui Tin Mừng) cùa Đức Giáo hoàng Phanxico
ban hành ngày 24-11-2013 có 5 chương tất cả là 288 điều .
2 Hội Đồng Giám mục Việt Nam luôn dùng cách nói “tân Phúc âm hóa” .
Mọi tín hữu Công giáo phải hiểu chỉ có một Phúc âm ( Tin Mừng) là Chúa Giêsu
Kytô nhập thể, rao giảng Nước Trời, chịu nạn, chịu chết trên Thánh giá để cứu độ
nhân loai .Phúc âm (Tin Mừng) duy nhất nầy được bốn thánh ký viết, ta phải gọi
đúng là : Phúc âm (Tin Mừng) theo thánh Mathêu, Phúc Âm theo thánh Marcô, Phúc
âm theo thánh Luca, và Phúc âm theo thanh Gioan . Vậy không bao giờ có một Phúc
âm mới .
Nếu hiểu đúng tiếng Latinh, tiếng Pháp, tiếng Anh về Phúc âm (Tin Mừng)
người ta tránh khỏi sai lầm :
-
Danh từ : Phúc âm hay Tin Mừng : Evangelium (Phúc âm, tiếng
Latinh), Évangile (Phúc âm, tiếng Pháp), Gospel, Evangel ( Phúc âm, tiếng
Anh ) .
- Động từ : Giảng giải Phúc âm (Tin Mừng) : euaggelizetai (tiếng Hy lạp
), evangelizare (tiếng Latinh), évangéliser (tiếng Pháp) ,evangelize ( tiếng
Anh).
- Thuật ngữ : novo evangelisatio, nouvelle évangélisation, new
evangelization : dùng cách mới, phương pháp mới rao giảng (Tin Mừng) .
Nếu dịch novo evangelisatio là
tân Phúc âm hóa thì dễ hiểu sai .
Phúc âm hóa : xin xem bài của Cha Minh sau đây :
By Minh Mai, CSJB 16/06/2013
MUỐN HIỂU ĐÚNG NEW EVANGELIZATION
Con đã cố gắng liên hệ với một số linh mục (học trò cũ ) đang rao giảng Tin Mừng
ở Đài loan . Đây là bài của Cha Antôn Mai Trọng Minh mấy năm rao giảng Lời Chúa
ở Đài loan và bây giờ du học và tồt nghiệp tại Mỹ viết cho con, Con xin gửi đến
Quý Đức Cha, Quý Cha và các bạn đọc .
I. Evangelizing, evangelize và evangelist:
Trong Hiến Chế Tín Lý về Giáo Hội số 17 (Lumen Gentium) Giáo Hội coi lời thánh
Phaolô như lời tự nhủ chính mình:
“khốn cho tôi nếu tôi không giảng tin mừng” (1 Cor. 9:16) và không ngừng sai
các sứ giả Tin Mừng đến giúp đỡ những giáo hội trẻ cho đến khi tự họ vững mạnh
và có thể tiếp tục công việc rao giảng Tin Mừng.” (She makes the words of the
Apostle her own: “Woe to me, if I do not preach the Gospel, and continues
unceasingly to send heralds of the Gospel until such time as the infant churches
are fully established and can themselves continue
the work of evangelizing.)
(vat lumen, web)
Bản dịch Hán ngữ: 「如果不傳福音,我就有禍了!」(格前:九,16),便繼續不斷地派遣福音使者,使有一日新生的教會健全地設立起來,而且也負起宣傳福音的責任。(LG
17) chữ evangelizing tương đương với chữ
宣 傳 福 音 (Tuyên truyền Phúc Âm)
Danh động từ
evangelizing phát xuất từ
động từ
evangelize
có nghĩa là rao giảng tin mừng (to preach the Gospel to) (Cf. Mer evan, web)
Danh từ
evangelist,
nghĩa là Người loan báo tin mừng, (bản dịch nhóm PVCGK, xem cat con, web) được
sử dụng trong
Cv 21:8,
Ephêsô 4:11,
và
2 Timothê 4:5.
Từ điển Bách Khoa Công Giáo khi bàn về danh từ
evangelist
viết:
“The
Apostles, indeed, were evangelists, inasmuch as they preached the Gospel (Acts
8:25;
14:20;
1 Corinthians 1:17);
Philip likewise was both a
deacon
(Acts
6:5)
and an evangelist (Acts
8:4-5;
8:40;
21:8);
in like manner was St. Timothy exhorted by
St. Paul
to do the work of an evangelist (2
Timothy 4:5).”
(new cath, web) “Các Tông đồ là evangelists, vì họ loan báo Tin Mừng; Philip
vừa là thầy sáu vừa là Người loan báo Tin Mừng; trong cùng cách thức, thánh
Phaolô khích lệ thánh Timôthê làm công việc của người loan báo Tin Mừng.” (2
Timôthê 4,5)
Bản dịch Hán ngữ dịch từ evangelist là
傳揚福音者(Người rao giảng Phúc Âm.)
(cath 05645, web)
II. Bàn về từ ngữ
the new evangelization
Tông thư Tertio Millennio Adveniente, số 21
của Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô
II ra ngày 14 tháng 11 năm 1994, viết:
“The
theme underlying them all is evangelization, or rather the new evangelization,
the foundations of which were laid down in the apostolic exhortation
Evangelii Nuntiandi
of Pope Paul VI...” (new jp02, web) “chủ đề đặt nền tảng cho tất cả là
rao giảng Tin Mừng,
hay đúng hơn là cách thức mới rao giảng Tin Mừng, bắt nguồn từ những gì được
viết trong Tông huấn Evangelii Nuntiandi của Đức Giáo Hoàng Phaolô VI…”
Văn kiện của thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới lần thứ XIII, THE NEW
EVANGELIZATION FOR THE TRANSMISSION OF THE CHRISTIAN FAITH (Phương pháp mới cho
việc rao giảng đức tin Kitô Giáo) số 45 khi nói về ý nghĩa cụm từ
new evangelization
viết: "The commemoration of this half of the millennium of evangelization will
achieve its full meaning, if as bishops, with your priests and faithful, you
accept it as your commitment; a commitment, not of re-evangelization, but rather
of a
new evangelization;
new in its ardour, methods and expression.” (new jp02, web) “sự tưởng niệm về
rao giảng Tin Mừng trong nửa thiên niên kỷ sẽ đạt được trọn ý nghĩa của nó, nếu
với tư cách là các giám mục, cùng các linh mục và các giáo hữu của các ngài chấp
nhận nó như sự dâng hiến, không phải tái tuyên giảng Phúc Âm, nhưng đúng hơn là
cách thức mới để rao giảng Phúc Âm;
mới trong sự nhiệt thành, phương pháp và diễn đạt.” Hơn nữa Chân Phước Giáo
Hoàng Gioan Phaolô II nhấn mạnh “sự nhận thức mới về sứ vụ cứu độ mà Giáo Hội
nhận từ Đức Kitô.”(xem vat_instru, web)
Vậy
new evangelization
phải hiểu là
cách thức mới để rao giảng Phúc Âm
chứ
không thể hiểu là Tin Mừng mới hay Phúc âm mới.
The new evangelization dịch theo tiếng Hán là 新福傳 TÂN PHÚC TRUYềN (Cách mới rao
giảng Phúc Âm.) (Xem dic ZnewE, web) 福傳 (phúc truyền=Rao giảng Phúc Âm) được sử
dụng như danh từ như khi viết 福傳工作 (Công việc rao giảng Phúc Âm)
III. Ý nghĩa từ ngữ
Phúc âm hóa:
Ý nghĩa chữ
hóa化:
Theo Hán Việt từ điển trích dẫn (hanviet, web) chữ
hóa化
có nghĩa như sau: (Động từ) Đặt sau tính từ hoặc dành từ, biểu thị chuyển biến
thành trạng thái hay tính chất nào đó. ◎Như:
lục hóa
綠化,
ác hóa
惡化,
điện khí hóa
電氣化,
khoa học hóa
科學化,
hiện đại hóa
現代化.
Phúc âm hóa
có nghĩa là làm cho chuyển biến theo tinh thần Phúc Âm.
IV. Tân Phúc Âm hóa:
Bây giờ bàn về cụm từ
tân Phúc Âm hóa新福音化.
Bởi vì chữ
tân
新 (mới)
làm tính từ không thể đứng trước để bổ nghĩa cho
động từ
hóa化.
Theo đúng văn phạm Hán thì
Tân Phúc Âm hóa
có nghĩa
là làm cho chuyển biến theo tinh thần
Phúc Âm mới (Tân Phúc Âm).
Ở đây chữ
tân
bổ nghĩa cho
Phúc Âm
chứ không thể bổ nghĩa cho động từ
hóa.
(Chữ hóa nếu sử dụng như danh từ thì ý nghĩa sẽ khác hẳn và không phù hợp với
chữ new evangelization.) Khi viết như thế thì lại nảy sinh ra Phúc Âm mới. Điều
này hoàn toàn xa lạ với Giáo Hội Công Giáo.
Ngược lại, Đức giáo hoàng Gioan XXIII không muốn thay đổi một chân lý đức tin
nào. Ý định của ngài khi triệu tập công đồng được trích lại trong cuốn
101 Question and answers on Vatican II
như sau:
“Pope John said he didn’t want to change any of the articles of faith. He did
want the council Fathers to figure out new ways of getting the faith message
across to the world.” (Sullivan, p.13) “Đức Giáo Hoàng Gioan nói rằng ngài không
muốn thay đổi bất kỳ chân lý đức tin nào. Ngài mong muốn các nghị phụ của công
đồng tìm ra phương thức mới để truyền đạt sứ điệp đức tin cho thế giới.”
Nói tóm, Giáo Hội đón nhận và bảo tồn đức tin tinh tuyền từ Đức Kitô. Giáo Hội
luôn phải tìm ra cho mình sự nhiệt thành mới và cách thức mới, phù hợp với từng
thời đại để truyền đạt cho nhân loại sứ điệp Tin Mừng mà mình đã đón nhận. Đó là
ý nghĩa của
New evangelization
(Tân
Phúc Truyền.)
Linh mục Antôn Mai Trọng Minh
Works cited:
http://dictionary.editme.com/ZNewE
http://www.catholic.org.tw/bible/
http://www.catholic.org.tw/vntaiwan/vnbible/vncongvu/cong21.htm
http://www.hanviet.org/
http://www.merriam-webster.com/dictionary/evangelize
http://www.newadvent.org/cathen/05645a.htm
http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19641121_lumen-gentium_en.html
http://www.vatican.va/roman_curia/synod/documents/rc_synod_doc_20120619_instrumentum-xiii_en.html
Sullivan, Maureen.
101 Question and answers on Vatican II.
New York: Paulist Press, 2002
www.newadvent.org/library/docs_jp02tm.htm
Tông huấn NIỀM VUI TIN MỪNG ( EVANGELII GAUDIUM)
Đức Giáo hoàng Phanxicô ra ngày 24—11=2013 gồm Phần khởi đầu và năm chương ,
tất cả có 288 điều nói về loan báo Tin Mừng cho thế giới hôm nay . Xin
xem bản Tổng lược TÔNG HUẤN NIỀM VUI TIN MỪNG của Tổng Giáo phận HUẾ .