(CHÚA NHẬT
30 THƯỜNG NIÊN, A)
Jos. Vinc. Ngọc Biển
Khi nói về tình
yêu, hẳn đã có quá nhiều người biết và định nghĩa về chúng. Tuy nhiên, khi sống
căn tính về tình yêu, thì có lẽ không mấy người đạt được! Đôi khi còn hiểu sai
hay hành động lệch lạc hoặc phiến diện. Vì thế, sự cao quý của nó đôi khi bị mất
ý nghĩa...!
Tin Mừng hôm
nay được Đức Giêsu nói đến là một thứ tình yêu hoàn hảo và phong phú. Hoàn hảo
là vì khi yêu mến Chúa trên hết mọi sự, thì chúng ta sẽ được kín múc nguồn lực
để yêu mến tất cả mọi người không trừ ai. Phong phú vì: “Giới hạn của tình
yêu là không có giới hạn nào” (thánh Augustinô). Thật thế, mến Chúa và yêu
người là hai mặt nhưng chỉ có một tình yêu. Vì thế, nó không thể tách rời nhau,
mà là hòa quyện lại với nhau để làm nên điều thiện hảo.
1.
Mến Chúa gắn
liền với yêu người
Những người
Biệt Phái vốn đã có sẵn sự hiềm khích với Đức Giêsu. Có lẽ, với người Biệt Phái,
họ không mong muốn gì hơn là việc loại bỏ Đức Giêsu càng sớm càng tốt cho đỡ
ngang tai trái mắt, bởi vì Đức Giêsu chẳng khác gì cái đó ngáng chỗ của họ. Vì
Ngài, mà những người này đã phải mất ăn mất ngủ để tìm ra những mưu kế nhằm gài
bẫy Đức Giêsu.
Hôm nay, vẫn
nằm trong ý định đó, nên họ đã nhất trí với nhau là đề cử một người đại diện để
đứng lên hỏi Đức Giêsu về điều răn nào là trọng nhất trong Sách Luật. Đây là câu
hỏi khó, không dễ trả lời.
Tại sao họ lại
hỏi câu nói đó? Thưa vì trong Sách Luật Môsê có tới 613 điều luật, được chia
thành 248 điều phải làm và 365 điều phải tránh. Tuy nhiên, ngay trong các nhóm
của họ cũng bất đồng với nhau: mỗi nhóm thích giữ một điều luật và cho điều luật
ấy là quan trọng hơn cả. Như vậy, nếu Đức Giêsu nói điều này hơn điều kia, thì
hẳn Ngài sẽ làm phật lòng các nhóm còn lại, và như thế, không có lợi gì cho Ngài.
Tuy nhiên, lại
một lần nữa, Đức Giêsu đã làm cho mục đích của họ bại lộ và phải câm miệng như
nhóm Sađốc. Ngài nói: "Ngươi phải yêu mến Ðức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết
lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi. Ðó là điều răn lớn nhất và điều răn
đứng đầu. Còn điều răn thứ hai, cũng giống điều răn ấy, là: ngươi phải yêu người
thân cận như chính mình. Tất cả Luật Môsê và các sách ngôn sứ đều tùy thuộc vào
hai điều răn ấy". (Mt 22,37-40).
Khi nói "Điều
răn thứ hai cũng giống điều răn ấy", Đức Giêsu muốn dạy cho họ một chân lý
rằng: mến Chúa thì phải yêu thương anh chị em mình. Hai điều răn này luôn gắn
liền với nhau. Kẻ nào mến Chúa mà không yêu người thì mâu thuẫn, hay yêu người
mà không mến Chúa cũng chẳng khác gì “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”.
Thánh Gioan cũng nói trong thư của ngài
như sau: "Nếu ai nói: ‘Tôi yêu mến Thiên Chúa’ mà
lại ghét anh em mình, người ấy là kẻ nói dối; vì ai không yêu thương người anh
em mà họ trông thấy, thì không thể yêu mến Thiên Chúa mà họ không trông thấy”
(1Ga 4, 20).
Qua câu trả lời
của Đức Giêsu, chúng ta thấy có sự mới mẻ và phổ quát, không hàm hồ mà thực tế.
Bởi lẽ, câu trả lời này đều được rút ra từ chính trong sách Luật Môsê và nó có
sự liên đới với nhau mật thiết đến độ không thể bỏ một lấy một hay coi trọng
điều này mà giảm khinh điều kia.
Đây chính là điều răn mới và đây cũng
chính là tiêu chuẩn để mặc khải dung mạo của một vị Thiên Chúa giàu tình thương,
nhưng lại được hiện tại hóa nơi người loan truyền: “Thầy
ban cho anh em một điều răn mới là anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu
thương anh em. Ở điểm này, mọi người
sẽ nhận biết anh em là môn đệ của Thầy: là anh em có lòng yêu thương nhau"
(Ga 13,34-35).
Thật vậy, tình yêu thương là quan trọng.
Thiếu đi tình yêu thương, chúng ta đánh mất đi cốt lõi của luật. Vì thế, thánh
Phaolô cũng quả quyết: “Hiện nay đức tin, đức cậy,
đức mến, cả ba đều tồn tại, nhưng cao trọng hơn cả là đức mến”
(1 Cr 13, 13).
2.
Mến Chúa, yêu
người gắn liền với lòng bác ái và hy sinh
Như vậy, chúng
ta đã nhận ra điều quan trọng trong toàn bộ Lề Luật, đó là lòng mến. Lòng mến
này được thể hiện qua đức ái. Nếu không có đức ái, thì tình yêu của chúng ta sẽ
chẳng khác gì một sự lừa bịp. Hay như trò “khua chiêng gõ mõ”.
Khi nói về vấn
đề này, thánh Phaolô đã giải thích như sau: "Dầu tôi nói được các thứ tiếng
loài người và thiên sứ [...] Dầu tôi được ơn nói tiên tri, cùng biết đủ các sự
mầu nhiệm, và mọi sự hay biết; dầu tôi có cả đức tin đến nỗi dời núi được,[...] Dầu
tôi phân phát gia tài để nuôi kẻ nghèo khó, lại bỏ thân mình để chịu đốt, song không
có tình yêu thương, thì điều đó chẳng ích chi cho tôi" (x. 1 Cr 13,1-3).
Như vậy, đối với chúng ta, những người
Công Giáo, dấu chỉ để nhận biết chúng ta có yêu Chúa thật lòng hay không lại phụ
thuộc vào tình yêu của chúng ta dành cho tha nhân. Và để nhận biết được tình yêu
đó lớn hay nhỏ lại phụ thuộc vào đức ái được đặt để trong tình yêu. Thật vậy:
“Ðức mến tha thứ tất cả, tin tưởng tất cả, chịu đựng
tất cả” (x. 1Cr 13,7).
Khi yêu thương anh chị em mình cách chân
thành, đấy là dấu chỉ chúng ta đang thuộc về Chúa, vì: "Thiên
Chúa là tình yêu: ai ở lại trong tình yêu thì ở lại trong Thiên Chúa, và Thiên
Chúa ở lại trong người ấy" (1 Ga 4,16), còn nếu: "Ai
không yêu thương, thì không biết Thiên Chúa, vì Thiên Chúa là tình yêu"
(1 Ga 4,8).
Nói cách khác,
chúng ta biết yêu và có động lực để yêu là vì chúng ta được Thiên Chúa yêu
thương trước: "Thiên Chúa đã đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta, nhờ
Thánh Thần mà Người ban cho chúng ta" (Rm 5,5).
Như vậy, ta
cũng có thể hiểu tình yêu được khơi nguồn từ chính Thiên Chúa, và ai có được
tình yêu với tha nhân thì đã hội ngộ cùng Thiên Chúa và đã ở trong Ngài.
3.
Sống sứ điệp
Lời Chúa
Cả cuộc đời của
Đức Giêsu là hiện thân của một cuộc tình giữa Thiên Chúa và loài người. Cuộc
tình đó, Đức Giêsu là người đi bước trước để đến với loài người. Tình yêu của
Ngài là một tình yêu hướng tha.
Khi khai mở một cuộc tình như thế, Đức
Giêsu mời gọi mỗi người chúng ta hãy đi trên lộ trình của cuộc tình như Ngài là
chấp nhận hy sinh, phục vụ và hiến thân vì người mình yêu. Bởi vì: “Không
ai có tình thương lớn hơn tình thương của người hy sinh mạng sống mình cho bạn
hữu” (Ga 15,13).
Ngày nay, có
rất nhiều người lầm tưởng và nghĩ rằng: muốn nên thánh thì phải làm được những
chuyện lớn lao, vĩ đại, siêu quần bạt chúng; hay phải là một người đạo đức trổi
vượt, ăn chay quanh năm suốt tháng, sáng lễ, chiều kinh, tối chầu; rồi luôn tham
gia hết hội đoàn này đến hội đoàn kia; hoặc ở đâu có hành hương là đầu tư tiền
bạc để đi cho kỳ được... Những việc làm này thật đáng ca ngợi, bởi vì một cách
nào đó thể hiện sự anh hùng, trung thành, tin tưởng... Tuy nhiên, đây không phải
là cốt lõi của Đạo, và đây cũng chưa hẳn là bản chất của sự thánh thiện...
Thật vậy, sự
thánh thiện không hệ tại ở việc tuân giữ giới luật của Chúa bề ngoài. Bề ngoài
thực sự chỉ có giá trị khi nó được thúc đẩy bởi lòng mến mà thôi. Nếu có lòng
yêu mến Chúa và yêu thương anh chị em thực sự thì những việc ta làm ở trên mới
có giá trị, bằng không nó sẽ vô nghĩa nếu không muốn nói là sẽ nguy hại cho linh
hồn vì: chúng ta sẽ dễ rơi vào tình trạng như những người Biệt Phái, Luật Sĩ khi
xưa là sống hình thức, giả hình bên ngoài.
Thiên Chúa sẽ
không căn cứ vào chuyện ta làm được nhiều hay ít; đọc nhiều kinh; cầu nguyện lâu
giờ cũng như đi hết nơi này nơi kia..., nhưng, Chúa sẽ dựa trên tình yêu ta đặt
vào đó nhiều hay ít mà trọng thưởng chúng ta.
Lạy Chúa
Giêsu, xin cho chúng con hiểu được rằng: mọi sự sẽ vô nghĩa nếu không có tình
yêu. Xin Chúa ban cho chúng con luôn luôn lấy tình yêu làm căn cốt, để chúng con
được ở trong tình yêu của Thiên Chúa. Amen.