Phương pháp giải quyết vấn đề theo Tin Mừng là phương pháp ‘được-được’. Mục tiêu là điều quan trọng; mối tương quan cũng quan trọng. “Anh em muốn người ta làm gì cho anh em, thì hãy làm cho người ta như vậy” (Lc 6,31). Đó là nguyên tắc vàng cho các mối tương quan con người. Bạn tôn trọng người khác và các quyền của họ. Bạn kỳ vọng người khác tôn trọng bạn và các quyền của bạn. Ở đây có cả can đảm và quan tâm. Trong một số trường hợp, có thể cần đến một sự nhượng bộ chân thành và thích đáng. Nhượng bộ như vậy vẫn là lối tiếp cận ‘được-được’. Cả hai bên đều cảm thấy rằng mình được chứ không thua. Việc mình tế nhị điều chỉnh nhu cầu sử dụng chiếc xe gắn máy (như đã nói ở phần trên) là một sự nhân nhượng làm cho cả hai bên đều được.

Phương pháp này cần đến cả can đảm và quan tâm. Một số người trong Giáo Hội, cách riêng trong các dòng tu, cư xử như thể họ không có xương sống. Họ để mặc bề trên đè nén họ.

Ram Jethmalani chia sẻ rằng anh nhận được từ người đồng nghiệp thâm niên hơn mình trong ngành luật lời khuyên sau đây: “Hãy cư xử sao cho ngay cả dù anh thua một vụ kiện, anh cũng không mất thân chủ; ngay cả dù anh mất thân chủ, anh cũng không mất nghề nghiệp; và ngay cả dù anh mất tất cả những điều đó, anh cũng không mất lương tâm của anh.” Bạn bảo vệ một số giá trị căn bản, và bạn sẽ không hy sinh các giá trị ấy.

Cha Rodney bị Bề Trên mắng trong nhà cơm. Rodney trở về phòng trong tâm trạng một nạn nhân ê chề. Rồi Rodney cầu nguyện, suy xét, và cuối cùng quyết định rằng mình sẽ không để cho bất cứ ai xâm phạm nhân phẩm của mình. Một tuần sau, Bề Trên lại tìm đến gặp và quát nạt Rodney, vì Rodney đã sử dụng chiếc xe gắn máy của cộng đoàn mà không hề ghi sổ đăng ký trước. Lần này, Rodney lên tiếng: “Thưa Cha, Cha là Bề Trên của con. Cha có quyền nhắc nhở sửa lỗi con và con sẽ nghe lời Cha. Đúng là con đã không ghi sổ đăng ký trước. Con xin lỗi về điều đó. Nhưng con không thích Cha quát nạt con. Con muốn sống và làm việc với Cha với một tâm hồn thanh thản, thoải mái. Nhưng làm sao tâm trạng con thoải mái được khi con sợ Cha!” Bề Trên bỗng nhiên ‘xìu’ xuống, kéo ghế ngồi, rồi bâng quơ chuyển sang nói chuyện khác. Những ngày tiếp sau đó, có một bầu khí ngại ngùng giữa hai người. Nhưng dần dần, hai người trở thành bạn rất thân của nhau. Đa số trong chúng ta, nhất là những ai đã khấn trọn hay đã chịu chức thánh, những khi cần, phải biết nói lên yêu cầu người ta tôn trọng mình. Điều đó sẽ đem lại sự tốt đẹp cho cả mình lẫn người kia.

Cách đương đầu như vậy cũng có những nguy hiểm của nó. Vì không phải bao giờ người kia cũng đón nhận cách vui vẻ. Trong trường hợp đó, chúng ta phải chuyển trở về phương pháp lắng nghe với sự thấu cảm (đã bàn trước trong quyển sách). Tuy nhiên, phương pháp ‘được-được’ vẫn là cách ứng xử chính yếu nếu bạn muốn sống theo tinh thần của Tin Mừng. Trong quyển “Hành Trình Vượt Qua: Suy Tư về Sự Trưởng Thành Tâm Lý-Tâm Linh” (Paschal Journey: Reflections on Psycho-Spiritual Growth), Patrick Brennan viết như sau: “Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ có các mối tương quan vững bền hơn, có những con người lành mạnh hơn, có những ứng xử ít áp chế và ít tàn phá hơn, nếu chúng ta biết học để đương đầu, thách đố, can thiệp cách dịu dàng thay vì nhắm mắt chấp nhận những lối cư xử thiếu lành mạnh, hoặc dúm dó tránh né và tìm cách khỏa lấp các vấn đề.” Cha Augustino Guardini, Tổng Quyền Dòng Phanxicô, đã viết: “Chúng ta cần học đối thoại ngay cả với những kẻ thù ghê gớm nhất của chúng ta.”

THIÊN PHONG

dịch từ “Authority: Its Use and Abuse” của C.P. Varkey

(còn tiếp)