BÀI GIÁO LÝ NGÀY THỨ TƯ ( 6A 35)

Công trưòng Thánh Phêrô, buổi yết kiến ngày thứ tư, 13.10.2010.

ĐỨC THÁNH CHA BENEDICTUS XVI

Anh Chị Em thân mến,

Hôm nay tôi muốn được nói với Anh Chị Em về  Nữ Chân Phước Angela ở Foligno, một vị phụ nữ có đời sống bí nhiệm ( mistica)  thiêng liêng cao cả thời Trung Cổ, sống trong thế kỷ XIII.

Theo thói thường thì nàng rất say mê có được kinh nghiệm tuyệt đỉnh thông hiệp với Thiên Chúa, mà nàng đã đạt đến được, nhưng những bước đầu tiên được nàng coi là còn quá ít, cuộc sám hối của mình và con đường lâu dài đã hướng dẫn nàng từ lúc khởi đầu, từ " lòng khiếp sợ hoả ngục ", để đi đến cùng đích là được thông hiệp với Chúa Ba Ngôi.

Phần đầu cuộc sống của Angela, dĩ nhiên không phải là cuộc sống của người nữ môn đệ đầy nhiệt huyết của Chúa.

Được sinh ra khoản năm 1248 trong một gia đình khá giả, mồ côi cha và được mẹ giáo dục một cách sơ sài.

Lúc còn rất trẻ nàng đã hội nhập vào cuộc sống thế tục của thành phố Foligno, nơi đó nàng gặp được một người, cưới nàng lúc hai mươi tuổi và có con cái chung với nhau.

Lúc đó cuộc sống của nàng là cuộc sống vô tư, đến nỗi cho phép nàng khinh bỉ những ai được coi là " những kẻ thống hối, đền tội " - rất được thịnh hành thời đó - tức là những ai, muốn theo Chúa Ki Tô, bán hết của cải mình và sống bằng lời cầu nguyện, ăn chay, phục vụ Giáo Hội và phục vụ bác ái. 

1 - Một vài biến cố, như biến cố động đất năm 1279, một cơn bảo, cuộc chiến tranh chống lại thành phố Perugia và những hậu quả khắc nghiệt của cuộc chiến tranh đó ảnh hưởng đến đời sống của Angela.

Dần dần nàng ý thức được tội lỗi của mình, để đến được một bước đi quyết định: Angela khẩn cầu Thánh Phanxicô, hiện đến cho nàng trong một cuộc diện kiến, xin ngài những lời dạy bảo cho để có được một buổi Xưng Tội toàn diện được tốt đẹp, mà nàng sắp thực hiện.

Chúng ta đang ở vào năm 1285, Angela đi xưng tội với một Thầy Dòng ở thành phố Thánh Feliciano.

Ba năm sau đó, con đường sám hối gặp được một khúc quanh khác: đó là biến cố nàng được tách khỏi hết các mối liên hệ tình cảm. Bởi vì trong một ít tháng, sau cái chết của mẹ, là cái chết của chồng và các đứa con.

Như vậy Angela bán gia sản của mình và năm 1291 gia nhập vào Hội Dòng Ba Thánh Phanxicô.

Angela chết đi ngày 4 tháng giêng năm 1309. 

Il Libro della beata Angela di Foligno ( Quyền Sách Nữ Chân Phước Angela ở Foligno ), trong đó thu góp tài liệu về vị nữ Chân Phước của chúng ta, nói về cuộc sám hối đó, đề cấp đến những phương thức cần thiết: hảm mình, khiêm nhường và đánh tội. Quyển sách kể lại cho chúng ta những kinh nghiệm kế tiếp nhau của Angela, khởi đầu từ năm 1285. Bằng cách nhắc lại các kinh nghiệm đó, sau khi đã có kinh nghiệm sống, Angela tìm cách kể lại cho Vị tu Sĩ, Cha Giải Tội của mình, là người đã ghi lại một cách trung thực, tìm cách sắp xếp thành những giai đoạn, mà ngài gọi là " những bước đi " hay " những cuộc biến đổi ", tuy nhiên ngài cũng không hoàn toàn thành công được ( cfr Il Libro della beata Angela di Foligno, Cinisello Balsamo 1990, p. 51).  

Trở ngại đó là bởi vì kinh nghiệm thông hiệp của Nữ Chân Phước Angela là một cuộc có ảnh hưởng hoàn toàn đến các cảm nhận thiêng liêng và thể xác của nàng và bởi đó những gì nàng " hiểu được " trong các cuộc diện kiến xuất thần, có thể nói như vậy, chỉ còn là " bóng mờ " trong trí nảo mình lúc hồi tỉnh lại.

   - " Thật vậy, con nghe được những lời sau đây - nàng thuật lại cho Cha Giải Tội sau cuộc bị bắt cóc xuất thần thiêng liêng - mà điều gì con thấy được và hiểu được, đó là Người ( nghĩa là Thiên Chúa ) hiện ra cho con, mà con không thể nào biết và diễn tả ra được. tuy nhiên con sẵn sàng nói rõ ra bằng lời nói những gì con nghe, nhưng là một vục thẩm không thể nào có thể diễn tả hết được".

Angela ở Foligno diễn tả ra kinh nghiệm " sống thiêng liêng " của mình, không dùng trí óc khai triển phát họa thêm, bởi vì đó là biến cố Chúa soi sáng để thông hiệp với tâm hồn nàng một cách bất ngờ.

Chính vị Tu Sĩ Cha Giải Tội cũng không phải dễ dàng gì ghi lại các biến cố đó, " cũng  bởi vì do cả đặc tính cao cả và dành đặc ân của các ơn đó của Chúa " ( ibid., p. 194).

Cộng thêm với việc khó khăn mà Angela có thể diễn tả ra kinh nghiệm siêu nhiên thiêng liêng của mình, còn có cả việc những ai nghe nàng không dễ dàng gì có thể hiểu được nàng. Hoàn cảnh đó cho thấy rõ Chúa Giêsu là vị Thầy đích thực và duy nhứt, sống trong tâm hồn mỗi tín hữu mình như thế nào và Người muốn hoàn toàn chiếm hữu lấy tâm hồn đó.

Và đó cũng là những gì Angela đã viết lại cho một người con thiêng liêng của mình:

   - " Con của mẹ, nếu con thấy được trái tim mẹ, có lẽ con sẽ phải hoàn toàn bị bắt buộc làm tất cả những gì Chúa muốn, bởi vì tim mẹ là trái tim của Chúa và tim Chúa là tim mẹ ".

Điều vừa kể nhắc lại cho chúng ta các lời của Thánh Phaolồ:

   - " Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Chúa Ki Tô sống trong tôi " ( Gal 2, 20). 

2 - Như vậy chúng ta chỉ duyệt xét đến một vài " đoạn " con đường đầy ý nghĩa thiêng liêng của vị Nữ Chân Phước của chúng ta.

Đoạn đường thứ nhứt, thật ra là lời dẫn nhập:

   - " Đó là sự hiểu biết về tội lỗi - như nàng đã xác định - mà từ đó linh hồn rất lo sợ mình bị trừng phạt; trong bước đường thứ nhứt đó linh hồn khóc than đầy đau sót " ( Il Libro della beata Angela di Foligno, p. 39).

Sự lo sợ hoả ngục đó tương ứng với đức tin mà Angela đang có lúc nàng bắt đầu cuộc sám hối; môt thứ đức tin còn nghèo nàn về lòng bác ái, nghĩa là tình yêu thương đối với Chúa. Ăn năn sám hối, sợ hoả ngục, đền tội là những thái độ mở ra cho Angela viễn ảnh của sự đau khổ của " con đường thập giá ", từ chặn thứ tám đến chặn thứ mười lăm, sẽ đem nàng đến " con đường tình yêu ".

Vị Tu Sĩ Cha Giải Tội kể lại:

   - " Như vậy người nữ tín hữu kể lại cho tôi: " Con đã có được cuộc mạc khải nầy: " Sau những gì  đã viết ra, xin cha hãy nói cho người viết biết rằng  bất cứ ai muốn giữ gìn ơn Chúa, không nên quay mắt linh hồn mình đi khỏi nhìn đến Thánh Giá, bất kỳ có được niềm vui mừng hay buồn phiền mà Thánh Giá ban cho mình cũng vậy " ( Ibid., p. 143).

Nhưng cho đến giai đoạn nầy, Angela " chưa cảm nhận được tình yêu ", nàng xác nhận:

   - " Linh hồn cảm nhận nỗi xấu hổ và niềm chua xót và chưa cảm nhận được tình yêu, mà chỉ thấy có đau khổ " ( Ibid., p. 9) và không được thoả mãn. 

Angela cảm thấy mình phải cho Chúa một cái gì đó, để bù đấp lại tội lỗi của mình, nhưng dần dần nàng hiểu ra rằng mình  không có gì để kính tặng lên Chúa, nàng " không là gì hết " trước mặt Người.

Nàng hiểu được rằng không phải ý chí của nàng có thể ban cho nàng được tình yêu của Chúa, bởi vì ý chí của nàng chỉ có thể cho nàng " điều trống không ", điều " không tình yêu ". 

Như nàng sẽ nói:

   - " tình yêu đích thực và trong sạch, thoát xuất từ Thiên Chúa, ở ngay trong tâm hồn và làm cho chúng ta nhận biết các bất toàn của mình và lòng tốt lành của Chúa (...) Tình yêu đó hướng  dẫn linh hồn vào Chúa Ki Tô và chính linh hồn hiểu một cách chắc chắn không thể xảy ra hay không thể có một điều gian dối lường gạt nào. Vào tình yêu nầy, không thể pha lẫn vào bất cứ một cái gì đó của thế trần " ( Ibid.,p. 124).

Mở rộng mình ra chỉ và hoàn toàn cho tình yêu Chúa, đó là điều được thể hiện tối đa nơi Chúa Giêsu:

   - " Lạy Chúa của con - Angela cầu nguyện - xin Chúa hãy làm cho con xứng đáng được biết mầu nhiệm rất cao cả, mà tình yêu rất nồng cháy và không thể phai mờ của Chúa đã thực hiện, cùng với tình yêu Chúa Ba Ngôi, nghĩa là mầu nhiệm tối cao của việc Nhập Thể cực thánh của Chúa cho chúng con ( ...) Hỡi tình yêu không thể hiểu được ! Trên tình yêu nầy, là tình yêu đã làm cho Chúa của con trở thành người để làm cho con trở  Chúa, không có tình yêu nào lớn hơn nữa ( Ibid., p.  295).

Tuy nhiên trái tim của Angela vẫn còn mang các vết thương của tội lỗi; ngay cả sau khi một lần Xưng Tội tốt đẹp, nàng nhận thấy mình được tha thứ,  nhưng trái tim vẫn còn bị rách nát; mặc dầu được giải thoát, nhưng vẫn còn chịu ảnh hưởng của quá khứ; được xoá bỏ tội lỗi, nhưng vẫn còn cần phải đền tội.  

Và tư tưởng về hoả ngục vẫn còn theo đuổi nàng, bởi vì linh hồn có tiến triển bao nhiêu trên con đường trọn hảo Ki Tô giáo, càng xác tín rằng mình không những " bất xứng ", mà còn đáng bị cho vào hoả ngục.  

3 - Và đây, trên con đường bí nhiệm của mình, Angela hiểu được một cách sâu đậm thực thể trung tâm điểm: đó là điều sẽ cứu nàng khỏi tình trạng " bất xứng " của mình và tình trạng " đáng cho vào hoả ngục "

   - không phải là trạng thái " thông hiệp với Chúa " của nàng và trình độ chiếm hữu được " chân lý " của mình,

   - mà là Chúa Giêsu chịu đóng đinh, " cuộc chịu khổ nạn đóng đinh của người vì con ", tình yêu thương của Người. 

Trong đoạn thứ tám của quyển sách, nàng nói:

   - " Con vẫn chưa hiểu được - nàng đang nói với Cha Giải Tội - việc giải thoát con khỏi tội lỗi và khỏi hoả ngục và việc sám hối đền tội là điều tốt dẹp lớn hơn cho con hay là cuộc khổ nạn chịu đóng đinh của Người cho con ?" ( Ibid., p. 41).

Mức quân bình giữa tình yêu và đau khổ là mức quân bình không cố định, được nàng cảm thấy trong cả cuộc hành trình của mình tiến đến sự trọn hảo.

Vì lẽ đó, Angela thích chiêm ngắn Chúa Ki Tô chịu đóng đinh, bởi vì trong nhãn quang đó, nàng có được một nền quân bình trọn hảo: trên thập giá có con người - Thiên Chúa, trong một động tác tối thượng của sự đau khổ là động tác tuyệt đỉnh của tình yêu.

Trong Lời Huấn Dạy thứ ba vị Nữ Chân Phước nhấn mạnh đến sự chiêm ngắm nầy và xác quyết:

   - " Chúng ta càng thấy rõ ràng và trong sáng bao nhiêu, chúng ta càng yêu thương một cách rõ ràng và trong sáng bấy nhiêu ( ...) Bởi đó chúng ta càng thấy được Thiên Chúa và con người Giêsu Ki Tô bao nhiêu, chúng ta càng biến đổi trong Người nhờ tình yêu ( ...) Điều mà con nói về tình yêu ( ...) con cũng nói về sự đau khổ: tâm hồn càng ngắm nhìn sự đau khổ của Thiên Chúa và con người Giêsu Ki Tô, càng cảm thấy đau đớn và được biến đổi mình vào đau khổ " ( Ibid., p. 190-191).

Đồng hoá mình, biến đổi mình vào tình yêu thương và vào các đau khổ của Chúa Ki Tô chịu đóng đinh, là đồng nhất mình với Người.

Việc sám hối của Angela, được khởi đầu bằng buổi Xưng Tội năm 1285, sẽ được trở nên trưởng thành chỉ khi nào sự tha thứ của Chúa hiện ra trong tâm hồn nàng như là một ân huệ nhưng không của tình yêu Chúa Cha, nguồn mạch của tình yêu:

   - " Không ai có thể viện cớ - Angela xác quyết - bởi vì ai cũng có thể yêu mến Thiên Chúa được, và Người không kỳ vọng ở linh hồn, nếu không phải vì Người yêu thương linh hồn, bởi vì Người yêu linh hồn và Người là tình yêu của linh hồn " ( Ibid., p. 76).   

Trong cuộc hành trình thiêng liêng của Angela, việc chuyển đổi từ động tác sám hối sang kinh nghiệm huyền bí thiêng liêng, từ những gì có thể diễn tả được sang những gì không có đủ ngôn từ từ để diễn tả, được thể hiện qua trung gian Chúa Chịu Đóng Đinh.

Chính " Thiên Chúa . con người chịu đau khổ " trở thành " vị Thầy sự trọn hảo " của nàng.

Như vậy, cả kinh nghiệm cuộc sống bí nhiệm thiêng liêng của nàng là hướng về làm sao trở thành trọn hảo giống như Người, nhờ các việc thanh tẩy và chuyển hoá sâu đậm và tận gốc rễ.

Trong công trình tuyệt diệu đó, Angela đã đặt cả con người của mình, linh hồn và thể xác, hoàn toàn không tiết kiệm hoà hoản trong việc đền tội và đánh tội từ đầu đến cuối, mong ước được chết với tất cả các đau đớn mà Thiên Chúa - con người  chịu đóng đinh đã phải chịu, để được hoàn toàn biến đổi trong Người:

   - " Hỡi  các con cái Thiên Chúa - nàng khuyên bảo - anh em hãy biến đồi minh hoàn toàn trong Thiên  Chúa - con người  chịu khổ nạn, là Đấng đã yêu thương anh em đến nỗi không ngần ngại chết vì anh em bằng cái chết khung khiếp nhứt và đau đớn không thể tả được và với phương thức nặng nề nhứt và đắng cay nhứt. Điều đó chỉ vì anh em thôi, hỡi con người " ( Ibid., p. 247). 

Sự đồng hoá vừa kể cũng có ý nghĩa là sống như Chúa Giêsu đã sống: khó nghèo, bị khinh bỉ, đau khổ, bởi vì - như Angela xác quyết 

   - " qua khó nghèo tạm thời, linh hồn sẽ gặp được sự giàu có vô tận; qua việc bị khinh bỉ và hổ thẹn sẽ nhận được vinh dự tột đỉnh và vinh quang tối cao; qua một ít động tác đền tội, được thực hiện bằng cực nhọc và đau đớn, sẽ có được sự dịu dàng vô tận và sự an ủi là Gia Sản Thượng Đỉnh, Thiên Chúa vô tận " ( Ibid., p. 293).   

Tù sám hối đến hiệp thông bí nhiệm với Chúa Ki Tô chịu đóng đinh, đến trạng thái không thể diễn tả được: đó là một con đường thật cao cả, mà bí quyết là lời cầu nguyện bền chí:

   - " Anh càng cầu nguyện bao nhiêu - Vị Nữ Chân Phước Angela xác nhận - anh càng sẽ được soi sáng nhiều hơn bấy nhiêu; anh càng được soi sáng bao nhiêu, càng sẽ nhìn thấy được sâu đậm Đấng Thiện Hảo Tối Cao, Thực Thể Tốt Lành Thượng Đỉnh bấy nhiêu; càng thấy được Người sâu đậm và thấm thiết bao nhiêu, anh càng yêu thương Người nồng cháy bấy nhiêu; anh càng yêu thương Người bao nhiêu, Người càng làm cho anh thích thú bấy nhiêu; anh càng hiểu biết Người rộng lớn bao nhiêu, càng trở nên có khả năng thấu hiểu Người bấy nhiêu. Kế đến anh sẽ đến được nguồn ánh sáng  trọn hảo, bởi vì anh sẽ biết rằng mình không thể hiểu được " ( Ibid., p. 184).

Anh Chị Em thân mến,

đời sống của Thánh Nữ Angela khởi đầu bằng một cuộc sống trần thế, khá xa rời Thiên Chúa. Nhưng rồi cuộc gặp gỡ với khuôn mặt Thánh Phanxicô và.sau cùng, cuộc gặp gỡ với Chúa Ki Tô chịu đóng đinh làm thức tỉnh linh hồn cho sự hiện diện của Chúa, bởi sự kiện là chỉ có Chúa, cuộc sống mới trở thành cuộc sống đích thực, bởi vì, trong đau khổ đối với tội lỗi, trở thành  tình yêu và niềm vui mừng.

Thánh Nữ Angela nói với chúng ta như vậy.

Ngày hôm nay, tất cả chúng ta đều ở trong tình trạng nguy hiểm sống như là không có Chúa: Chúa có vẻ như quá xa vời đối với cuộc sống hiện tại.

Nhưng Chúa có muôn vàn cách, đối với mỗi người chúng ta, để làm cho Người hiện diện trong tâm hồn, để chứng minh cho là có Người, Người biết và yêu thương tôi.

Và Thánh Nữ Angela muốn làm cho chúng ta chú ý đến các dấu chỉ, mà Chúa dùng để đánh động tâm hồn chúng ta, để chú ý đến sự hiện diện của Chúa, để biết tìm cách sống với Chúa và sống hướng về Chúa, trong mối thông hiệp với Chúa Ki Tô chịu đóng đinh.

Chúng ta hãy cầu nguyện xin Chúa làm cho chúng con chú ý đến các dấu chỉ của sự hiện của Người, xin Chúa giúp chúng con biết sống thực sự.

Cám ơn Anh Chị Em.

Phỏng dịch từ nguyên bản Ý Ngữ: Nguyễn Học Tập.

( Thông tấn www.vatican.va , 13.10.2010).