“Mẹ” chỉ một từ ngữ thôi đã biết bao tâm tình bao dung được trải rộng với những người con, ai lớn lên mà chẳng có mẹ. Mẹ được ca ngợi như mùa xuân của con, mẹ được tán tụng như bầu trời con đi hoài mà chẳng hết, mẹ được ví như xôi nếp mật như đường mía lau.

Viết về mẹ là trải tấm lòng tạ ơn của những người con đối với mẹ chẳng khi nào hết, bởi mẹ luôn là mẹ tình thương cao vời như ánh trăng soi vào những đêm. 

Mẹ là mùa xuân của con:

Thời gian bốn mùa nối tiếp nhau như định luật đất trời, nhưng mẹ là mùa xuân của những đứa con mà chưa thấy ngày nào là mùa xuân của mẹ.

Mùa hạ: Mẹ đã gánh chịu hết những mùa hạ nóng bức: “Bên ướt mẹ nằm, bên ráo con lăn”. Những ngày hè nắng chang chang, mẹ cặm cụi ngoài ruộng đồng, chăm cấy từng cây lúa, nhổ từng gốc cỏ; mẹ với những chiếc xe đạp chạy quanh các vùng ngõ hẻm, rao bán mớ rau, mớ cá; mẹ gánh từng gánh hàng rong hết chỗ đông người này đến chỗ đông người khác, với thúng với mẹt, mẹ tìm những đồng tiền nhỏ gom góp về nuôi con; mẹ chẳng bao giờ đủ giàu có mà chỉ mong cho con lớn lên tìm những đồng tiền sạch để nuôi dạy con. Những đồng tiền sạch của mẹ được đổi bằng gian nan vất vả, mẹ chỉ mong con sống trong mùa xuân của sự trong lành. Mẹ, bao giờ mới là mùa xuân của mẹ.

Mùa thu: Tóc mẹ mỗi ngày bạc thêm, dáng mẹ mỗi ngày hao gầy đi; mùa thu của mẹ ghi lại bao nỗi ưu tư về cuộc sống của những đứa con. Những đứa con vì muốn sống ngay lành mà bị ức hiếp, những đứa con muốn sống cho nên người lại luôn bị hành hạ, những đứa con tội nghiệp của mẹ, đau khổ lớn lên trong những hoàn cảnh không thuận lợi. Mùa thu của mẹ kéo dài đến bao lâu, con hao gầy lòng mẹ có vui? Mẹ của mùa thu muốn gánh hết cho con những phiền toái, mẹ lên tiếng thay cho những đứa con giữa đời, chịu cho con những đêm dài thức trắng đòi lẽ công bình, mẹ đau khổ thay cho con những ngày nắng mưa để đổi lấy mùa xuân dịu dàng ấm áp. Bao giờ mới đến mùa xuân của mẹ, mẹ ơi! Tóc mẹ mỗi ngày bạc thêm, con cũng mỗi ngày còm cõi.

Mùa Đông: Cái lạnh, cái rét của da thịt chẳng bằng cái rét buốt của tâm hồn. Những mong mỏi điều tốt đẹp của bao nhiêu chắt chiu, bỗng một ngày trắng tay. Ruộng lúa, vườn rau hoang tàn theo ngày đông tước đoạt. Mẹ đã nghèo, còn nghèo hơn khi bao việc quen làm trước nay cũng chẳng còn được làm. Mùa đông khắc nghiệt không khắc nghiệt bởi thời tiết nhưng khắc nghiệt bởi sự lạnh giá của bao kẻ nhẫn tâm thất đức. Mùa đông của mẹ vẫn là mùa đông của những ngày rong ruổi với những thúng xôi, thúng bắp, hàng quà bánh ấp ủ nóng hổi cho người mua. Cái hơi nóng ấp ủ lấy từ tấm lòng mẹ, mẹ đã ấp ủ qua bao thời, bao ngày muốn để dành cho con cháu nhưng cứ bị đào bới lên. Mùa đông vì thế cứ lạnh và lạnh thêm mãi cho đến bao giờ?

Không có mùa xuân của mẹ, những hạ, thu, đông làm mẹ héo gầy, mẹ không đủ sức bênh vực cho những đứa con thật thà của mẹ, không đủ ngăn nổi những đứa con tham lam và khờ dại, bất hiếu và bất kính, đem cả mẹ ra bán buôn, bỏ bê, và rút tỉa thân xác mẹ. “Cha mẹ nuôi con biển hồ lai láng, Con nuôi cha mẹ tính tháng tính ngày".

Hạ đau buồn, Mẹ đau khổ nhìn những đứa con bị những người ngoài bắt nạt, giam hãm. Nước mắt mẹ dường như đã khô, trên khóe mắt đọng lại những nhẫn nhịn, đau khổ, lo buồn. Mẹ vẫn đau khổ, cái đau khổ của nhục nhã, xót xa khi thấy những đứa con ngay chính của mẹ chẳng người bảo vệ, chúng vẫn phải cúi đầu trước kẻ gian ác để xin được xót thương.

Thu tàn phai trên thân xác, tâm hồn mẹ. Mùa thu lấy dần mất màu xanh tươi trẻ của các con và của mẹ, chỉ con xác lá, cảnh khô, môi trường nhiễm bẩn. Mùa thu lấy nhiều đi sản phẩm để có thể sống qua mùa đông khắc nghiệt, con đói nào mẹ được no? “ Của đời cha mẹ để cho; làm không ăn có, của kho cũng rồi”

Đông lạnh, thân gầy, đói nghèo, làm sao chịu nổi giá rét mùa đông. Chăn mẹ rách tả tơi, không đủ sưởi ấm, mùa đông bao giờ qua và mẹ có còn đủ sức? “Mẹ già hết gạo treo niêu; mà anh khăn đỏ, khăn điều vắt vai”.

Thương mẹ và thương những đứa con của mẹ, mùa xuân không của mẹ, mẹ khóc con và con khóc mẹ.

Muốn viết về mẹ nữa nhưng tâm tình cứ ngổn ngang, cái ngổn ngang của nỗi thương nhớ, cái ngổn ngang của những điều ấm ức, những ngổn ngang của trái đắng cuộc đời. Chỉ cầu xin cho mẹ những ngày bình yên, những ngày mùa xuân của mẹ. 

L.m Giuse Hoàng Kim Toan