Chúa nhật 33 thường niên A 

Mt 25, 14-30 

Giáo huấn về thời Cánh chung được Chúa Giêsu tiếp tục khai triển trong Chúa nhật áp cuối của niên lịch phụng vụ. Theo đó, Cánh chung được sánh ví như ngày ông chủ đến để thanh toán sổ sách mà trước đó, ông đã trao cho mỗi người- tuỳ theo khả năng, những nén bạc Tin mừng, khả năng, trí tuệ và cả thế giới này hầu giúp con người trở nên những nhà quản lý mọi ân huệ thiên hình vạn trạng của Thiên Chúa cách tốt nhất. Những nén bạc mà Thiên Chúa ban tặng không phải để con người ỷ lại hay đào lỗ chôn giấu mà là cơ hội giúp họ thăng tiến chính mình hầu đạt đến sự công chính và thánh thiện vẹn toàn trong ngày Con Người quang lâm.

Ông chủ trong dụ ngôn rất thực tế khi giao những nén bạc cho những đầy tớ trong khi mình vắng nhà. Quả vậy, trong số những đầy tớ giúp việc, ông chủ biết rõ khả năng của từng người để có thể giao vốn liếng cho họ làm ăn sinh sống. Khi giao những nén bạc như thế, chắc hẳn ông chủ đã hoàn toàn tin tưởng vào khả năng cũng như sự trung tín của họ. Bởi nếu không thì khác gì “giao trứng cho ác”, vì chúng ta thấy số tiền mà ông chủ giao không phải là nhỏ (một nén bạc thời bấy giờ là 6000 đồng tương đương với 6000 ngày công). Về phía những đầy tớ, khi được chủ tin tưởng giao phó số vốn lớn như thế, họ không còn là đầy tớ nữa mà là những người quản lý- ít nữa là trong mắt ông chủ. Vì thế bổn phận của người quản lý là gì nếu không phải là sự trung tín để rồi cố gắng sinh lợi ích cho chủ từ những nén bạc được chủ trao cho cách nhưng không.

Ngày thanh toán sổ sách cũng là ngày ông chủ nhận ra dung mạo của những đầy tớ tín trung cũng như bộ mặt thất tín, giả hình của những tên đầy tớ lười biếng và hèn nhát. Ngày đó cũng là ngày mà số phận của từng đầy tớ sẽ thay đổi dựa vào hiệu quả của việc quản lý số vốn mà chủ đã giao. Theo đó, những ai nhận ra sự ưu ái và tình yêu mà chủ dành cho mình cách nhưng không và sẽ cố gắng để không làm phật lòng chủ, ra sức để số vốn của chủ được sinh lời. Khi đó họ không chỉ được chủ cho hưởng “trọn gói” cả vốn lẫn lời mà còn được chủ mời vào “hưởng niềm vui với chủ” nữa; trái lại, những tên đầy tớ thất tín, lười biếng, không nhận ra lòng ưu ái và tình yêu của chủ, cố tình đem tiền vốn của chủ chôn xuống đất không chỉ bị chủ lấy lại mà còn bị trừng phạt, bị tống vào nơi “tối tăm, khóc lóc và nghiến răng”.

Dụ ngôn “Những nén bạc” là bài học lớn cho những ai biết vận dụng chúng vào đời sống hôm nay. Theo đó chúng ta được Thiên Chúa mời gọi trở nên những người quản lý với nhiệm vụ không chỉ giúp thăng  tiến chính bản thân mình mà còn cộng góp vào công trình sáng tạo của Thiên Chúa. Để làm được điều đó, Thiên Chúa đã phú ban cho chúng ta “những nén bạc” để làm vốn mưu sinh. Nén bạc đó là gì nếu không phải là sự sống Thiên Chúa ban cho mỗi người để chúng ta được hiện hữu trên thế giới này; nén bạc đó cũng là Tin mừng, là tài năng, là trí tuệ và là sức lực để chúng ta dùng nó để cải tạo chính mình và thế giới; nén bạc đó còn là toàn bộ thế giới này Thiên Chúa trao phó vào tay con người hầu con người dùng những ơn riêng mà Thiên Chúa ban để quản lý và làm cho bộ mặt thế giới này ngày càng trở nên hoàn thiện. Nén bạc đó chính là hồng ân nhưng không đến từ Thiên Chúa- những nén bạc biết nói khi chúng ta ra trình diện trước mặt Thiên Chúa trong ngày sau hết.

Khi trao vào tay chúng ta những nén bạc như thế, Thiên Chúa không giao kèo, cũng không lên kế hoạch cho chúng ta phải làm thế nào. Thiên Chúa tôn trọng tự do của mỗi người. Và vì thế, điều Người muốn là chúng ta được hoàn toàn tự do sử dụng những nén bạc cách nhưng không ấy, miễn sao những nén bạc đó không bị chôn vùi vào lòng đất, nghĩa là những ân huệ Thiên Chúa ban không trở nên vô ích. Như thế, đã làm người, không ai trong chúng ta lại không nhận được những nén bạc Thiên Chúa trao tuỳ theo khả năng của mỗi người. Vấn đề ở chỗ chúng ta biết sử dụng thế nào những nén bạc đó để không trở nên vô ích trước mặt Thiên Chúa và anh em đồng loại. Cái đáng trách của tên đầy tớ vô dụng và biếng nhác trong dụ ngôn không phải anh ta không được chủ ưu ái trao cho những nén bạc; cũng không phải anh ta bất tài, kém trí và yếu sức nhưng bởi vì cái nhìn của anh ta về người chủ quá hẹp hòi và thiển cận. Hẹp hòi và thiển cận đến độ tiêu cực. Anh ta không biết rằng số vốn mà chủ giao tuy chỉ một nén thôi nhưng không phải là số vốn nhỏ- số vốn tương đương với hơn 16 năm lao động. Vì thế, thay vì nhận ra tình yêu và lòng ưu ái của chủ, anh ta lại có ý nghĩ cực đoan, bất mãn và chống đối ra mặt. Đem chôn nén bạc vào lòng đất, vô hình trung, anh ta không chỉ chôn tình yêu và lòng ưu ái của chủ, mà còn chôn cả đời mình trong án phạt nữa

Kết thúc năm phụng vụ, Giáo hội mời gọi chúng ta nhìn lại một năm qua với biết bao hồng ân- cách này hay cách khác, Thiên Chúa ban tặng cho chúng ta cách nhưng không. Tạ ơn Chúa về muôn vàn hồng ân, nhưng đồng thời đây cũng là dịp giúp chúng ta phản tỉnh, nhìn lại cách chúng ta đã sử dụng những hồng ân Chúa ban như thế nào. Hãy nhớ chúng ta chỉ là những viên quản lý ân huệ của Thiên Chúa và điều Thiên Chúa cần nơi người quản lý không gì khác hơn là sự trung tín. Vì thế, nếu chúng ta không sử dụng ơn Chúa cách xứng đáng, chúng ta phải trả lẽ trước mặt Chúa về những gì mình đã phí phạm hay xem thường những tặng phẩm đến từ lòng nhân ái của Thiên Chúa.