LỄ
CHÚA GIESU KITO LÀ VUA VŨ TRỤ
Đn
7:13-14; Kh 1:5-8; Ga18:33b-37
Bác
sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Hôm nay Chúa Nhật lễ Chúa
Giêsu Kitô là Vua vũ trụ, kết thúc năm phụng vụ. Tin Mừng Gioan tả lại phiên
tòa xử Chúa Giêsu (Ga 18:33-37). Pilato hỏi Chúa “Ông có phải là vua Do Thái không?” Câu trả lời của
Chúa: “Tôi là vua, nhưng nước tôi không ở thế gian này” đã như mũi giao đâm trúng tim, làm
nhức nhối cả quan tòa lẫn các thượng tế và đám dân Do Thái đang tố cáo Chúa. Ở
đây, chúng ta thấy có sự tương phản rõ ràng giữa hai loại quyền lực. Quyền lực
trần thế và quyền lực trên trời. Đâu là thực đâu là giả?
QUANG CẢNH
PHIÊN TÒA XỬ CHÚA GIÊSU
Đem nộp Chúa Giêsu cho quân
La Mã để chắc chắn Ngài sẽ bị đóng đanh. Chính quyền Do Thái đã hoàn thành
nhiệm vụ để lời tiên tri được ứng nghiệm là Người sẽ bị kéo lên cao (Ga 3:14;
12:32-33). Thánh Gioan đã tả lại cuộc đối đáp giữa Chúa giêsu và Pilato, quan
tổng trấn kiêm quan tòa. Pilato hỏi Chúa Giêsu:
- “Ông có phải là
vua dân Do Thái không?” (c.33). Bị
cáo Giêsu hỏi ngược lại ông tòa.
- “Tự ngài hỏi câu
đó hay có ai khác đã nói với ngài về tôi? (c.34).
Cả câu hỏi lẫn câu trả lời
đều trở thành những lời khiêu khích đối với Philato. Nhưng vẻ hống hách của
Pilato cũng chẳng uy hiếp được Chúa vì Chúa đã có sẵn câu trả lời: “Nước tôi
không thuộc về thế gian này” (c 36). Ngay lập tức Chúa Giêsu nêu lý do:
‘Nước tôi không có cảnh cưỡng chế và áp đặt.’ đồng thời Chúa Giêsu lặp lại quan
điểm của Chúa: “Nước tôi không
thuộc về thế gian này.”
Pilato rất tinh khôn, ông
không muốn nhận câu trả lời của chúa Giêsu từ chối mình là vua trần thế, ông
liền kết luận theo kiểu loại suy: “Vây ông là vua à?” (C.37). Chúa Giêsu không
ngập ngừng liền chấp nhận lời tuyên cáo đó: “Đúng
vậy, ngài nói tôi là vua… Tôi đến thế gian này vì điều đó.”
Để làm gì? Để khai mở và
kiến tạo một thế giới hòa bình huynh đệ, thế giới của công lý và nhân quyền,
thế giới yêu Chúa và thương người, mọi người yêu thương nhau như anh em một
nhà. Đó chính là vương quốc đã đi vào lịch sử loài người. Nó sáng ngời và đã
vượt thoát khỏi chính nó để trở thành vương quốc đời đời vô tận, như khi chúng
ta đọc Kinh Lạy Cha: ‘Lạy cha chúng con ở trên trời…Xin cho nước Cha trị
đến… .’
Đọc đoạn Tin Mừng Chúa Giêsu
đối đáp trước tòa, chúng ta thấy quan tòa Pilato tỏ ra rất bối rối khi phải đối
diện với một bị cáo tự xưng mình là ‘Sự
Thật’. Chúng ta hãy tự hỏi, có bao giờ chúng ta hân hoan vui vẻ sống với Sự
Thật không? Cái gì đã ngăn cản, làm cho chúng ta mất tự do, thiếu tự nhiên để sống
với sự thật?
VƯƠNG QUỐC CỦA
CHÚA GIÊSU
Điểm quan trọng của Tin Mừng
Gioan là vương quyền của chúa Kito. Cốt lõi sứ điệp của chúa Giêsu là
Vương Quốc Thiên Chúa, Thiên Chúa của Đức Giêsu Kitô chính là Thiên Chúa của
vương quốc. Người có Lời và liên quan đến lịch sử nhân loại, trong đó có hình
ảnh của vương quốc, tức nước trời. Trong vương quốc của chúa Giêsu, không có
khoảng cách giữa thế quyền và giáo quyền, nhưng có khác biệt giữa thống trị và
phục vụ.
Vương quốc của Chúa Giêsu không
phải là loại vương quốc mà Pilato biết, nghĩ đến, muốn hoặc không muốn tham dự.
Vương quốc của Pilato là vương quốc La Mã, kiểu chuyên chế, đặc quyền đặc lợi, thống trị và xâm
lăng. Vương quốc của Chúa Giêsu, trái lại, được xây dựng trên tình yêu, công lý
và hòa bình.
Chúa Giêsu đã tuyên bố vương
quốc của Thiên Chúa là vương quốc thánh, ân sủng, công lý, tình thương và hòa
bình. Mục đích sau cùng của Thiên Chúa nơi vương quốc này đã được thực hiện qua
mọi sự ngay từ khởi đầu. Đó là giải phóng và cứu chuộc, mục đích
tối hậu của Chúa Giêsu. Vương quốc này là một thực tế ở tương lai, nhưng lại
đang hiện diện một cách nhiệm màu nơi Người, trong hành động và Lời của Người,
trong thân phận làm người của Người.
Nếu vương quyền của Chúa
Giêsu được mừng long trọng, được tung hô trong ngày Lễ Kito Vua hôm nay có làm
bực mình, ngứa mắt một số người, thì đó phải chăng vì những ông vua, những nhà
lãnh đạo trần thế vẫn chưa giác ngộ? Vương quyền của Chúa Giêsu khác hẳn vương
quyền của họ. Vương quyền và phương cách lãnh đạo của Con Một Thiên Chúa không
chấp nhận thứ bậc, đặc quyền đặc lợi và bất cứ một toan tính âm mưu nào để làm
chủ thế giới, làm thầy thiên hạ. Chúa không có tham vọng, không ham danh hám
lợi và ham mê quyền lực. Chính Người, một quân vương vô tội đã không kết án, xử
tội bất cứ ai, nhưng lại tự hiến thân mình chịu chết cho muôn dân. Chính trị
của Người đã làm đảo lộn mọi ý niệm về vương quyền ở trần gian. Vương quyền của
Người là vương quyền phục vụ, hy sinh cả mạng sống mình cho tha nhân.
Theo Tin Mừng Gioan, Chúa
Giêsu đã chịu chết vì là Vua. Ngày Chúa bị đóng đanh treo trên thập giá chính
là ngày lễ nhậm chức lên ngôi hoàng đế của Người, một biểu lộ tối hậu về phục
vụ của vương quyền của Người. Nhờ Chúa Kito, cuộc đăng quang đau khổ đã hủy
giệt sự chết, mang lại sự sống vĩnh cửu. Không ai có được phong cách hoàng đế
như Chúa Giêsu, mà lại tỏ ra mình chẳng có quyền hạn gì trước mặt những kẻ có
quyền thế trần gian. Trái lại, nhiều người trong chúng ta, bề ngoài thì làm vẻ
chống đối, cưỡng lại quyền lực, nhưng bên trong vẫn dùng áp lực hoặc chạy chọt
và mọi thủ thuật rất tinh vi để hợp tác. Chúa Giêsu không bao giờ dùng
mánh khóe lươn lẹo, mưu sỉ, không dùng bạo lực chống lại bạo lực.
HAI VƯƠNG MIỆN
Nếu ai có dịp đi thăm đất
thánh Jerusalem, sẽ thấy Tu viện Ecce Homo/Này là Người, một trung tâm của các
nữ tu Sion nằm trên đường Thương Khó / Via Dolorosa trong cổ thành Jerusalem.
Toàn thể tu viện được xây trên một khu đất mà người ta tin rằng hồi xưa là tòa
án của tổng trấn Pontius Pilate.
Miền đất thánh Jerusalem,
nơi kỷ niệm những biến cố xoay quanh cuộc sống, cuộc khổ nạn và cái chết của
chúa Giêsu, hàng năm đều có hai cuộc lễ lớn để nhắc lại những vui buồn trong
cuộc đời của Chúa Giêsu. Ngày lễ quan thầy của Tu Viện Ecce Homo là ngày lễ
Chúa Kitô là Vua, biểu lộ niềm vui, kết thúc năm phụng vụ và biểu lộ nỗi buồn
chúa Giêsu chịu đội mạo gai vào ngày thứ sáu đầu tiên Mùa Chay. Hai ngày
lễ, hai vương miện, hai hình ảnh, một ý nghĩa về chúa Giêsu là Thiên Chúa, được
đưa ra trước cộng đồng Kito hữu để chúng ta cùng nhau suy niệm và noi gương.
Lễ Chúa Kito Vua cho chúng
ta hình ảnh chúa Kito mang triều thiên, thoạt tiên là triều thiên mạo gai, rồi
triều thiên chiến thắng, vương miện vinh quang không bao giờ tàn. Vào ngày
chúng ta chịu phép Thánh Tẩy, khi dầu thánh được xức trên trán chúng ta là lúc
chúng ta đội triều thiên, dấu hiệu của vương quyền làm cho chúng ta trở thành
một Kito khác, một Kitô được xức dầu. Chúng ta đã có sức mạnh để Sống thật tin
tưởng và Yêu thật mãnh liệt như chính chúa Giêsu đã sống và đã yêu. Triều thiên
vinh quang -là của chính chúa Kitô- đã được hứa ban cho mỗi người chúng ta. Vậy
thì triều thiên nào nằm ở trung tâm Đức Tin và Tuyên Hứa của chúng ta?
AI ĐÂY, NẾU
KHÔNG PHẢI LÀ ĐẤNG CỨU THẾ ĐÃ BỊ KẾT ÁN?
Chúa Giêsu đã trả lời quan
tổng trấn La Mã một cách quả quyết ‘Ta là Vua’, nhưng không phải là vua thế gian (Ga 18:36). Người đến không phải
để chiếm đất dành dân, nhưng để giải phóng muôn dân khỏi nô lệ tội lỗi và hòa
giải họ với Thiên Chúa. Người nói: “Vì lẽ đó mà tôi sinh ra và đến thế gian
này, để chứng minh cho Sự Thật. Ai thuộc về Sự Thật thì nghe lời tôi” (Ga
18:37).
Sự Thật là gì mà chúa phải đến thế gian này để làm chứng? Toàn thể
cuộc sống của Chúa đã chứng tỏ Thiên Chúa là Tình Yêu: Vậy thì đây là Sự Thật
đã được Chúa chứng tỏ một cách trọn vẹn bằng hy sinh mạng sống mình trên núi Calvary. Chúa Giêsu đã thiết lập vương quốc của Thiên
Chúa một lần cho tất cả bằng thập tự giá. Con đường đi tới đích đó thì dài,
không có đường tắt nào hết. Mọi người đều hoàn toàn tự do để chấp nhận Sự Thật
của Tình Yêu Thiên Chúa.
Thiên Chúa là Tình Yêu và là
Sự Thật. Không có Tình Yêu nào, không có Sự Thật nào là áp đặt cả. Nó nhẹ nhàng
đến gõ cửa tâm hồn chúng ta, chờ đợi chúng ta mở cửa lòng đón chào nó. Tuy
nhiên đa số chúng ta sợ hãi không muốn tiếp đón người khách đó vào nhà chúng
ta, vào cuộc sống chúng ta và vương quốc trần gian này, bởi vì có nhiều mâu
thuẫn trầm trọng liên quan đến tặng vật đó. Nhiều người ra mặt chống lại Sự
Thật bằng quyền lực; có người lại dùng áp lực, mưu mô và thủ thuật dưới mọi
hình thức rất tinh vi khéo léo để tạo nguy hiểm cho Sự Thật.
Khi chiêm ngưỡng hình ảnh
Chúa bị đóng đanh, chúng ta cũng hiểu được phần nào tại sao Chúa vẫn giữ danh
hiệu Vua cho đến thời nay. Chúa đã không cúi đầu. Chúa là Sự Thật bẩm
sinh, không bao giờ áp đặt bất cứ ai. Người đến. Người gõ cửa. Người đứng.
Người chờ…Người không dùng bạo lực đáp trả bạo lực.
LỜI KẾT
Chúng tôi mượn lời thánh
Giáo hoàng Gioan Phaolo II để làm lời kết cho bài viết.
Khi kết thúc đàng Thánh Giá
tại Coliseum ở Rome
vào đêm thứ Sáu năm Thánh 2000, Giáo hoàng Gioan Phaolo II đã nói như sau:
*Ai đây, nếu không phải là
đấng Cứu Thế, có thể thấu hiểu một cách trọn vẹn nỗi đau đớn của những kẻ bị
kết án một cách bất công?
*Ai đây, nếu không phải là
một ông Vua bị khinh miệt và làm nhục, lại có thể đạt được kỳ vọng của biết bao
nhiêu người cả nam lẫn nữ hiện đang sống cuộc sống vô vọng và vô nhân phẩm?
*Ai đây, nếu không phải là
con Thiên Chúa, có thể biết đến những nỗi sầu buồn và cô đơn của biết bao nhiêu
người mà cuộc sống của họ bị chà đạp, dày xéo, tan nát không tương lai?
Chúa Giêsu đã mang những vết
thương của Người về thiên đàng, ở đó đã dành sẵn một nơi cho những vết thương
đau của chúng ta, bởi vì vua của chúng ta đã mang những vết thương của Người về
trời trong vinh quang.
Đức Vua của chúng ta bị đóng
đanh và đưa lên cao giữa muôn dân, hai tay giang ra như chào đón, đầy vẻ yêu
thương nhân hậu. Chớ gì chúng ta có đủ can đảm để cầu xin Người nhớ đến chúng
ta trên vương quốc của Người, ban ân sủng cho chúng ta để chúng ta noi gương Người
khi còn ở trần thế này, ban ơn khôn ngoan để chúng ta biết đón chào Chúa khi
Chúa đến gõ cửa tâm hồn chúng ta.
Chúa Giêsu Kitô là Vua chúng
ta và Vua nhân loại. Vua của Tình Yêu, Công Lý và Hòa Bình. Ngài đã cứu chúng
ta khỏi vũng lầy tội lỗi.
Fleming Island, Florida
Nov. 18, 2021