QUÀ TẶNG TIN MỪNG:

Chúa Nhật XXII Thường Niên, năm B

Gs. Bênêđictô Đỗ Quang Vinh

Kính mời theo dõi video tại đây:

https://bit.ly/2WuAZ7i

1- Khua Chiêng Gióng Trống và Hiện Tượng Tartuffe

Tartuffe là nhân vật, cũng là tựa đề vở hài kịch bất hủ của Molière trong văn học cổ điển Pháp. Coi hắn là hiện tượng, vì hắn thích gióng trống khua chiêng. Hắn khiêm cung, nghiêm trang, ăn nói nhỏ nhẹ, xuề xoà, đơn giản, mở miệng là kêu thánh danh Chúa, tỏ ra sùng đạo, thánh thiện, ăn chay, cầu nguyện, được Orgon rước về, lại được cả bà mẹ Orgon ưng ý đến nỗi xem hắn như một thánh sống, toan cắt phần di sản của con trai sang cho hắn, v.v…và cuối cùng trao giấy tờ nhà cửa cho hắn làm chủ tài sản của mình. May mà cái “TÔI” của hắn không che được mắt thánh, nên Sự Thật bị phanh phui.

Hắn là đại diện cho những kẻ gian dối, lợi dụng tôn giáo để lên mặt đạo đức giả hình. Vào thời ấy, Kitô giáo, nhất là Công Giáo tại Âu Châu còn nhiều ảnh hưởng chính trị, văn hoá và xã hội, nên việc kiểm duyệt tôn giáo vào nghệ thuật còn đáng kể, thậm chí tổng giám mục Paris đã phàn nàn với vua Louis XIV khiến vua kiểm duyệt và cấm trình diễn vở kịch một thời gian. Molière thì khẳng định ông không đả phá đạo Công Giáo mà là đả phá những kẻ giả đạo đức lợi dụng tôn giáo để lừa gạt người khác. Cho nên, đa số các nhà phê bình đã đánh giá Molière thành công khi tạo dựng nhân vật Tartuffe. Ngày nay khi nói tới bọn người đạo đức giả, dùng cái mã bề ngoài để lợi dụng lòng tin của người khác mà lừa dối thiên hạ hầu trục lợi cho mình, tên của nhân vật này thường được nhắc đến, nó trở thành một hiện tượng.

Đạo đức giả là hành vi nói dối một cách có ý thức nhằm đạt được sự ưu ái của xã hội, là sự thiếu trung thành, thiếu đức tin, một hình thức mưu mô, gian xảo, để trục lợi, để được yêu mến, để được đánh giá cao. Đạo đức giả che đậy con người thật của mình. Kẻ đạo đức giả tự dối mình và phản bội chính mình. 

2- Kẻ đạo đức giả là những kẻ giả hình mà Thánh Kinh vẫn vạch mặt bọn Kinh Sư Pharisêu. 

Suốt tuần XXI vừa qua, Phúc Âm trong hầu hết các Thánh Lễ đều đề cập hiện tượng đạo đức giả. Chúa đã nhiều lần nặng lời khắt khe lên án bọn Pharisêu là “đồ khốn” và “chúc phúc” cho những người khôn ngoan trung tín thực thi Lời Ngài:

 * “Khốn cho các ngươi, hỡi những luật sĩ và biệt phái giả hình! Vì các ngươi đóng cửa nước trời không cho người ta vào: vì các ngươi không vào mà kẻ muốn vào, các ngươi cũng chẳng để cho vào. Khốn cho các ngươi, hỡi những luật sĩ và biệt phái giả hình! Vì các ngươi đọc kinh cho dài để nuốt tài sản của các bà goá; bởi thế, các ngươi sẽ chịu phán xét nặng hơn. Khốn cho các ngươi, những luật sĩ và biệt phái giả hình! Vì các ngươi rảo khắp biển khơi và lục địa, để tìm cho được một người tòng giáo, nhưng khi đã cho người đó tòng giáo, các ngươi làm cho nó trở thành con cái hoả ngục gấp hai lần các ngươi”, (Mt 23, 13-22)

* “Khốn cho các ngươi, hỡi những luật sĩ và biệt phái giả hình: vì các ngươi giống như mồ mả tô vôi, bên ngoài có vẻ tốt đẹp, nhưng bên trong đầy xương kẻ chết và mọi thứ nhơ nhớp. Các ngươi cũng thế, bên ngoài, các ngươi có vẻ là người công chính, nhưng bên trong, các ngươi đầy sự giả hình và gian ác. Khốn cho các ngươi, hỡi những luật sĩ và biệt phái giả hình, các ngươi xây đắp phần mộ các tiên tri, trang hoàng mồ mả những người công chính, và các ngươi nói rằng: ‘Nếu chúng tôi sống thời cha ông chúng tôi, ắt chúng tôi không thông đồng với các ngài trong việc đổ máu các tiên tri’. Vì thế, các ngươi tự chứng thực các ngươi là những kẻ đã giết các tiên tri. Vậy các ngươi cứ đong đầy đấu của cha ông các ngươi”, (Mat 23, 27-32)

* Rồi chúc phúc cho đầy tớ trung thành, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ: “Các con nghĩ ai là đầy tớ trung tín và khôn ngoan mà chủ đã đặt lên coi sóc gia nhân để cứ giờ mà phân phát lương thực cho họ? Phúc cho đầy tớ ấy, khi chủ nó đến thấy nó đang làm như vậy. Thầy bảo thật các con, chủ sẽ đặt người ấy lên coi sóc tất cả gia sản ông. Nhưng nếu đầy tớ ấy xấu, nghĩ trong lòng rằng: ‘Chủ tôi về muộn’, rồi nó đánh đập các bạn đầy tớ, lại còn chè chén với lũ say sưa: chủ đầy tớ ấy trở về vào ngày nó không ngờ, vào giờ nó không biết, ông sẽ xé xác nó ra, và cho nó chung số phận với những kẻ giả hình: ở đó sẽ phải khóc lóc nghiến răng”, (Mat 24, 45-50)

* Trong Thánh Lễ Chúa Nhật XXII hôm nay, Chúa lại lên án bọn luật sĩ và biệt phái giả hình rất xảo quyệt này, chúng đem cái thông minh khôn khéo của thế gian mà giở luật ra vặn vẹo bắt bẻ Chúa. “Chúng thấy vài môn đệ của Ngài dùng bữa với những bàn tay không tinh sạch, nghĩa là không rửa trước. Vì theo đúng tập tục của tiền nhân, những người biệt phái và mọi người Do Thái không dùng bữa mà không rửa tay trước, và ở nơi công công về, họ không dùng bữa mà không tắm rửa trước. Họ còn giữ nhiều tập tục khác nữa, như rửa chén, rửa bình, rửa các đồ đồng. Vậy họ hỏi Ngài: “Sao môn đệ ông không giữ tập tục của tiền nhân mà lại dùng bữa với những bàn tay không tinh sạch? Chúa đáp: “Hỡi bọn giả hình. Isaia thật đã nói tiên tri rất chí lý về các ngươi, như lời chép rằng: ‘Dân này kính Ta ngoài môi miệng, nhưng lòng chúng ở xa Ta. Nó sùng kính Ta cách giả dối, bởi vì nó dạy những giáo lý và những luật lệ loài người’. Vì các ngươi bỏ qua các giới răn của Thiên Chúa, để nắm giữ tập tục loài người”. Và Ngài lại gọi dân chúng mà bảo rằng: “Hết thảy hãy nghe và hiểu rõ lời Ta. Không có gì từ bên ngoài vào trong con người mà có thể làm cho họ ra ô uế. Chỉ có những gì từ con người xuất ra, chính những cái đó mới làm cho họ ra ô uế. Vì từ bên trong, từ tâm trí người ta xuất phát những tư tưởng xấu: ngoại tình, dâm ô, giết người, trộm cắp, tham lam, độc ác, xảo trá, lăng loàn, ganh tị, vu khống, kiêu căng, ngông cuồng. Tất cả những sự xấu đó đều ở trong mà ra, và làm cho người ta ra ô uế (Mc 7, 1-9a; 14-15; 2-23)

3- Lời Chúa quở trách giới kinh sư đáng để suy tư trước tình cảnh thê thảm của xã hội hiện nay.

Trước khi Chúa huỷ diệt thành Sôđôm tội lỗi, Ngài đã sai thiên thần đến báo trước cho tổ phụ Abraham. Tổ phụ nài nỉ xin tha nếu tìm được trong thành còn có người công chính, ban đầu từ 50 người, hạ dần dần xuống nếu còn được 10 người thì xin Chúa dừng cơn thịnh nộ. Như vậy là Chúa đầy lòng thương xót khoan nhân và Chúa đã từng cảnh cáo, nhưng “thân lừa ưa nặng”, cuối cùng Chúa phải ra tay. 

Như trong bài suy niệm “Chọn Đường Mà Đi” tuần trước, chúng tôi nêu rõ ma quỷ không những gian ác mà còn xảo quyệt là ve vuốt, mơn trớn tính xác thịt, lòng tham vọng, tự ái, tự tôn để dụ dỗ, bằng sự giả hình để dẫn con người vào con đường “đức tin chết”, tìm mọi cách cho con người thoả hiệp với sự dữ. Không phải chỉ thoả hiệp với các thế lực công khai hay ngấm ngầm, mà cơ bản là thoả hiệp với mỗi cá nhân tạo thành lực lượng phong trào xa lìa Sự Thật, sống vụ hình thức, phô trương, ấy là sống không thật sự có đức tin sống động, chính là lối sống kiểu “Pharisêu” bị Chúa lên án thậm tệ mà trong mỗi con người chẳng phải là không có. Thì đã quá rõ, hết tai ương này đến thảm hoạ khác, Covid chưa dứt, lại Delta nặng hơn tiếp theo, rồi chiến tranh diệt chủng. Tất cả đều khởi nguồn từ lòng hận thù, kiêu căng, sinh ra lừa bịp, giả dối và vô cảm.

Một học giả Kinh Thánh và là nhà thần học thuộc Dòng Tên người Pháp, giáo sư Xavier Léon-Dufour nói về những kẻ đạo đức giả rằng: “họ là những kẻ có hành vi không thể hiện được ý nghĩ của con tim” và “hơn cả sự chân thành, đó là sự thiếu trung thành và thẳng thắn. Nếu kẻ nói dối chống lại sự thật, kẻ đạo đức giả nói dối chống lại cảm xúc của mình” [ceux dont les conduites n'expriment pas les pensées du cœur. Plus qu'un manque de sincérité, c'est un manque de loyauté et de droiture. Si le menteur ment contre les faits, l'hypocrite ment contre ses sentiments] (*).

Người pháp có câu ”Khoa học mà thiếu tâm đức thì bại hoại tâm hồn” (science sans conscience n’est que ruine de l’âme). Cổ tích Việt Nam kể  truyện con cọp hỏi mỉa mai con trâu sao to lớn mà để “thằng người” là anh thợ cầy đánh đập sai khiến. Trâu trả lời vì nó có trí khôn. Cọp muốn biết xem trí khôn như thế nào. Thợ cầy bảo trói cọp lại, để về nhà lấy cho coi. Thế là cọp bị đốt cháy. Cái thông minh là như vậy. Nhưng trong đầu óc con cọp, đó là cái thông minh của một “thằng người” độc ác lừa bịp, như vở hài kịch của Molière mang tên “Tartuffe hay Tên Lừa Bịp” (Tartuffe ou L’imposteur) để vạch mặt nhân vật đao đức giả của ông.

Ngày nay, nền văn minh tình thương đã bị ma quỷ gian ác, đội lốt thông minh của “khoa học thiếu tâm đức”, nhận chìm trong văn hoá Sự Chết, là bản cáo trạng hùng hồn đối với bọn giả hình gióng trống khua chiêng.

4- Lời Nguyện:

Lạy Chúa,

Không phải chỉ là kết án sự giả hình đạo đức, mà Lời Chúa còn dạy chúng con rằng: “Các con hãy tỉnh thức, vì không biết giờ nào Chúa các con sẽ đến. Nhưng các con phải biết điều này, là nếu chủ nhà biết giờ nào kẻ trộm đến, chắc chắn ông ta sẽ canh phòng, không để cho đào ngạch khoét vách nhà mình. Vậy các con cũng phải sẵn sàng, vì lúc các con không ngờ, Con Người sẽ đến”, (Mat 24, 42-44).

Vâng, lạy Chúa, chúng con nhận biết phận mình lấm lem, vì bấy lâu nay đã để tâm hồn đắm chìm trong tội lỗi. Chúng con đã thoả hiệp với Sự Dữ để Chúa phải xót xa. Chúng con sám hối ăn năn, xin Thánh Thần Chúa đổ mưa ơn phúc thánh hoá cho linh hồn chúng con được nhìn thấy ánh sáng phục sinh, thay vì phải chìm trong lửa hồng Sôđôm thiêu cháy.

Chúa ơi, CON VẪN SẴN SÀNG,

Dầu cho năm tháng nhuốm vàng tuổi xanh,

Dầu sương nặng trĩu đầu cành,

Chong đèn con vẫn năm canh đợi chờ,

Nữa khi Chúa đến như mơ,

Nhà con vẫn mới không dơ chút nào,

Chúa ơi, xin hãy ngự vào,

Hồn con mong Chúa dạt dào Tin Yêu.

Quỷ ma ve vãn sáng chiều

Con luôn cảnh giác chẳng xiêu, ngã lòng

Hồn con vẫn giữ sạch trong

Vì con thao thức hằng mong đợi Ngài

Hồn con thánh điện toà ngai

Xin Ngài thống trị cuộc đời con đây.

Có Ngài chỉ bảo đường ngay,

Hồn con đổi mới được Ngài sửa sang.

https://youtu.be/c1a5tvrUIWk

Bênêđictô Đỗ Quang Vinh

Hẹn gặp lại 

Chú Thích:

Xavier Léon-Dufour là giáo sư Kinh Thánh tại trung tâm Sèvres và là giám đốc bộ sưu tập Editions Du Seuil và Editions Du Cerf. Trong những năm 1948-1957, ông là giảng viên về Kinh Thánh phân khoa thần học của Dòng Tên ở Enghien tại Bỉ. Ông từng là cố vấn của Ủy Ban Kinh Thánh Giáo Hoàng ở Rôma và là thành viên của Hội Nghiên Cứu Tân Ước (Studiorum Novi Testamenti Societas. Ông đã xuất bản các tạp chí thần học: “Nghiên cứu Khoa Tôn Giáo Học - Recherche de Science Religieuse” và “Nghiên Cứu Tân Ước- New Testament Studies”. Ông được biết đến nhiều nhất về cuốn Từ Vựng Thần Học Kinh Thánh (Vocabulary of Biblical Theology), xuất bản năm 1962. Ông đã hoàn tất công việc quan trong là tóm tắt các phúc âm và cả phúc âm theo thánh Gioan. Ông tham dự cuộc tranh luận về giáo lý sau Công Đồng Vatican II. Ông đuợc tuyển chọn làm linh mục khi 17 tuổi. Khi còn là linh mục, ông là một người kháng chiến ở mạng lưới Tây Nam trong thế chiến thứ II. Năm 1980, ông cũng là chủ tịch Hiệp Hội Studiorum Novi Testamenti Societas.