CHÚA NHẬT XXXIII A THƯỜNG NIÊN
Cn 31: 10-13,
16-18,20,26,28-31; 1Tx 5:1-6; Mt 25:14-30
__________________________________
Bác
sĩ Nguyễn Tiến Cảnh. MD
Bài
Phúc Âm hôm nay là dụ ngôn cuối cùng trong ba dụ ngôn mà Chúa Giesu kể đã được
Mathieu thuật lại. Mỗi dụ ngôn có một ý nghĩa đặc biệt đòi hỏi mọi Kito hữu
phải chuẩn bị cho ngày vinh quang cùng Chúa Kito trên nước trời. Bài Tin Mừng
nói về ông chủ và những gia nhân có những tài năng khác nhau (Mt 25:14-30) cho
thấy việc chúng ta làm hàng ngày phải theo thiện
chí và khả năng mà Chúa ban cho chúng ta, không kể những việc thiết thân
nhất mà chúng ta không thể bỏ qua được. Sứ điệp Chúa muốn gửi là -để đạt vương quốc nước Trời- chúng ta phải
có tinh thần trách nhiệm đối với Thiên Chúa và loài người chúng ta đối với nhau.
Ý
NGHĨA CỦA DỤ NGÔN
Dụ
ngôn Chúa kể dựa theo cách sinh hoạt cuộc sống thường ngày của mỗi chúng ta, qua đó Chúa muốn dạy chúng ta phải sống sao
cho hợp với đường hướng và mục đích của nước trời.
Tuy
nhiên dụ ngôn gợi cho ta một vài thắc mắc. Chuyện đượm màu tư bản chủ nghĩa, chỉ
mong có được giàu sang; đã giầu rồi lại muốn giầu hơn. Thứ đến là cách tính
toán sổ sách khi ông chủ trở về cho thấy thái độ của ông chủ đối với gia nhân
rõ ràng là có khen thưởng và luận phạt.
Thực
ra chúng ta nên hiểu câu chuyện theo nghĩa tổng quan. Chúa muốn làm nổi bật khả
năng khác nhau của mỗi người, tức tặng phẩm Chúa ban để đạt nước Trời. Hai
người đầu tiên, vì hiểu rằng họ có tặng phẩm là do lòng quảng đại của Chúa nên
đã cố gắng làm theo ý Chúa đúng theo cách sống hàng ngày của họ. Còn tên thứ ba
đã bị Thiên Chúa hành sử đúng như hắn nghĩ: “Thưa ngài, tôi biết ngài hà
khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi….” (Mt 25:24). Hắn đã bị Chúa
lấy mất cả vốn còn bị trừng phạt.
CHÚA
CÓ QUÁ NGẶT NGHÈO VỚI TÊN THỨ BA KHÔNG ?
Người
thứ ba này đúng là quá “cẩn thận” và “chắc ăn”. Hắn có vẻ thành thật và lương
thiện. Ông chủ hẳn cũng biết vậy, biết hắn đứng đắn nhưng không thông minh như
hai tên kia nên cũng cho vốn nhưng ít thôi.. Hai tên đầy tớ thứ nhất và thứ hai
là những tên thông minh, tinh nhanh, có óc thương mại, biết nhìn thị trường
chứng khoán mà đầu tư để sinh lời. Tên thứ ba vì kém thông minh, luôn luôn sống
trong sợ hãi vì biết ông chủ có tính tham lam và đòi hỏi, không ưa nhân viên
làm liều để thất bại….cho nên để chắc ăn đã đem chôn dấu số tiền ông chủ đưa…Theo
truyền thống Do Thái, chôn tiền là phương cách an toàn nhất để khỏi bị ăn cắp
hay thất lạc. Ở Việt Nam, rất nhiều người cũng hành động giống như vậy, họ
không dám mạo hiểm, liều đi vào nơi mà họ không biết hậu quả sẽ thế nào. Vì quá
lo lắng và sợ hải, tên này đã trở thành kẻ tội phạm đối với ông chủ. Cuối cùng
hắn đã mất tất cả. Hắn đã hành động phần nào vì lòng ngay, vì quá cẩn thận,
không một ác ý nào cả. Có lẽ ông chủ nên thông cảm với hắn một chút thì hay
hơn! Cho hắn cơ hội để sửa đổi.
TÍNH
LUÂN LÝ CỦA CÂU CHUYỆN
Những
ai coi cách đối sử của Thiên Chúa với loài người một cách tiêu cực, nghèo nàn
hay bủn xỉn thì cũng sẽ đối sử với đồng loại của mình như vậy. Những người như
thế sẽ vô phương được nhìn thấy vương quốc Thiên Chúa. Đây chính là sự nghèo
nàn và mù lòa của tên đầy tớ thứ ba! Hắn đã chẳng dám làm gì cả chỉ vì sợ hãi.
Tính tình này đã làm hắn bị tê liệt không thể tiếp cận được với những người cần
phải giúp đỡ đang ở chung quanh hắn. Trọng điểm của Tin Mừng Chúa Giesu Kito là phải vượt qua mọi sợ hãi
để trở thành cần mẫn, đáng tin cậy và sáng tạo để thực hiện ước muốn của Thiên
Chúa, không như tên đầy tớ thứ ba “vô
tích sự và vụng về lại lười biếng”! Để là môn đệ Chúa Kito, chúng ta phải
dám hy sinh mạng sống mình để được “sống”. Nếu chúng ta liều mạng vì một Chúa
Kito toàn vẹn thì chúng ta không thể nhìn thấy kết quả; có lẽ chúng ta phải
liều hơn nữa để cam kết với một Giáo Hội bất toàn thì chúng ta có thể nhìn
thấy. Nếu chúng ta coi niềm tin của chúng ta là cần phải được bảo vệ thì có lẽ
nó không được hoàn hảo, và chắc chắn nó sẽ không phát triển và trưởng thành nếu
mục đích chính của nó chỉ là “ hành động khi chắc ăn”.
Bài
Tin Mừng Chúa Nhật tuần sau là cuộc phán xét sau cùng, sẽ cho chúng ta thấy
quang cảnh đối ngược với tên đầy tớ thứ ba. Nó sẽ giúp chúng ta thấy được sự
thật sâu thẳm nhất nơi tâm can chúng ta khi chúng ta vượt qua nỗi sợ hãi để cho
kẻ đói ăn, cho kẻ khát uống, tiếp đón kẻ khách lạ, đem áo quần cho kẻ trần
truồng, viếng thăm kẻ ốm đau và tù tội.
YẾU
TÓ BẤT NGỜ CỦA DỤ NGÔN HÔM NAY
Ngay
từ đầu, chúng ta thấy ông chủ đã cho mỗi đầy tớ một số tiền coi như tặng phẩm
nhưng không. Ông đã chứng tỏ là một người hoàn toàn quảng đại. Tên đầy tớ thứ
ba chẳng hiểu gì về ông chủ, nhất là lòng quảng đại của ông. Hình như hắn chỉ
dựa vào hành động của ông về một số công bằng khít khao theo nghĩa đen nên hắn
đã hành động bủn xỉn dại dột để rồi cuối cùng đã mất hết tất cả.
Áp
dụng quan niệm này vào Thiên Chúa, chúng ta rút ra được một bài học rất hay.
Khi chúng ta cố gắng hiểu Thiên Chúa và cám ơn lòng quảng đại của Người vì đã
ban cho chúng ta con một người là đức Giesu Kito, chúng ta sẽ cảm nghiệm được
sự tự do và lòng tri ân đặc biệt, để chúng ta chấp nhân hy sinh. Để thực hiện
ước muốn của Thiên Chúa, chúng ta phải quyết định dám chấp nhận mạo hiểm vì
lòng quảng đại bao la, lẽ công bằng, tình thương sót vô bờ bến và sự tin tưởng
của Người đối với nhân loại. Dụ ngôn nhấn mạnh đến lòng can đảm dám hành động;
nó giúp chúng ta sửa soan đón nhận những tác dộng vĩ đại của lòng thương sót,
lẽ công bằng của Thiên Chúa trong giờ phán xét sau cùng!
KHO TÀNG PHẢI ĐƯỢC CHI DÙNG, PHÁT TRIỂN VÀ
CHIA SẺ
Để
kết luận, xin mượn bài giảng của Biển Đức XVI ngày 16-11-2002 tại thánh đường
Angelus để suy niệm.
“Tài
năng” giống như đồng bạc cổ La Mã rất có giá trị. Và đặc biệt vì tính phổ thông
của câu chuyện, nó đồng nghĩa với quà tặng cá nhân mà Thiên Chúa đã ban cho mỗi
người chúng ta. Nó cần phải được được phát triển. Chuyện kể: ông chủ sửa soạn
đi xa nhà lâu ngày, đã gọi các người làm lại và trao cho mỗi người một phần tài
sản của mình (Mt 25:14). Ông chủ ở đây là đức Kito, người làm là các môn đệ, và
tài năng là những tặng phẩm mà đức Giesu đặt tin tưởng trao cho họ. Những tặng
vật này, ngoài những đặc tính tự nhiên của nó, còn tượng trưng cho sự phong phú
mà chúa Giesu đã truyền lại cho chúng ta làm di sản, vì vậy chúng ta phải làm
sao để nó phát triển và sinh lời: Lời Chúa trong Tin Mừng, nơi Phép Thanh Tẩy
đã canh tân chúng ta trong Chúa Thánh Linh. Khi đọc kinh Lạy Cha, chúng ta ca
tụng Thiên Chúa, chúng ta là con cái Người, hiệp nhất với con một Thiên Chúa;
sự tha thứ mà người đã ban cho tất cả chúng ta; Mình Thánh Chúa đã hy sinh; Máu
Chúa đã đổ ra. Gọn một lời, Vương Quốc Thiên Chúa chính là Thiên Chúa, hiện tại
và sống động giữa chúng ta hàng ngày!
Đây
là một kho tàng mà Chúa Giesu đã đặt tin tưởng trao cho các bạn của người vào
giờ phút cuối cùng của cuộc sống ngắn ngủi nơi dương thế. Bài dụ ngôn hôm nay
nhấn mạnh đến tính thiên hướng nội tại cần thiết để chấp nhận và phát triển
tặng phẩm này. Sợ hãi là một thái độ sai lầm: tên đầy tớ sợ ông chủ, sợ cả lúc
ông trở về, đã chôn đồng tiền xuống đất nên nó chẳng sinh lời gì cả. Điều này
xẩy ra cho những ai, sau khi chịu phép Thánh Tẩy, Rước Lễ và phép Thêm
Sức đã chẳng làm gì cả, lại đem những tặng vật đó dấu dưới gầm giường của thiên
kiến, của hình ảnh sai lầm về Thiên Chúa, đã làm tê liệt niềm tin và những hành
động thiện của họ. Tuy nhiên, câu chuyện cũng nói lên những hành động sinh hoa
trái lớn lao do các môn đệ đã vui mừng khi đón nhận những tặng vật mà không đem
chôn vì sợ hãi hay ghen ghét, nhưng làm cho nó sinh lời bằng cách cộng tác và
chia sẻ. Đúng vậy, Chúa đã ban cho chúng ta gấp cả ngàn lần như vậy!
Kho
tàng này phải được chi dùng, đầu tư và
chia sẻ cho tất cả mọi người, như thánh Phaolo tông đồ, nhà hành chánh vĩ
đại của chúa Giesu về tài năng đã dạy. Bài Tin Mừng Mathieu hôm nay cũng cho
chúng ta -về phương diện lịch sử và xã hội- một bài học rất giá trị là khuyến
khích lòng can đảm và tinh thấn dấn thân
của mọi kito hữu.
Fleming Island, Forida
Nov. 12, 2020
NTC
)