Đấy là quảng cáo cho một loại nước uống có tên là C2 mà người xem vẫn thấy trên truyền hình mỗi ngày...

Thấy hai  cái tính của C2 : chất chơi và chín chắn – người viết đâm ra tò mò...

Thì ra nó là sản phẩm nước uống của URC – Universal Robina Corporation – trước đây vốn là một công ty sản xuất bột ngô tại thành phố Pasig , Philippines...

Sản phẩm chính – về mặt kinh doanh nước uống đóng chai – của URC là trà xanh C2 , nước tăng lực Rồng Đỏ , cà phê ...

Tháng 4 / 2006 , URC thâm nhập thị trường Việt Nam , mang theo sản phẩm chủ lực là trà xanh C2...

Thị trường trà xanh đóng chai không có nhiều đối thủ cạnh tranh , và với nguồn nguyên liệu tương đối dồi dào nên – rất sớm -  C2 đã chiếm vị trí thứ hai trong thị trường...

Tuy nhiên – giống như nhiều loại nước uống đóng chai khác – C2 cũng vướng vào nhiều thông tin tai tiếng về dị vật trong chai...như Tân Hiệp Phát, nhưng không đến nỗi bị rơi vào khủng hoảng như Tân Hiệp Phát với chuyện xác ruồi trong chai ...

Tháng 4 / 2016 , mẫu kiểm nghiệm nguyên liệu tạo vị chua của URC tại Việt Nam do Viện Kiểm Nghiệm An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm Quốc Gia đưa ra cho thấy hàm lượng chì vượt mức công bố và ngày 20 / 5 ...thì ba lô hàng C2 và Rồng Đỏ sản xuất tại nhà máy này bị Thanh Tra Bộ Y Tế yêu cầu dừng lưu thông vì liên quan đến hàm lượng chì trong sản phẩm ...

Dài dòng một chút về xuất xứ của sản phẩm C2 cũng là để chia sẻ cái ý nghĩ của người viết khi nghe quảng cáo về CHẤT  CHƠI và CHÍN  CHĂN của C2 hay – nói cách khác – là của những người chọn uống C2...với nhiều từ kép rất đẹp nói về phẩm chất của con người...trước khi dừng lại ở CHẤT CHƠI và CHÍN  CHĂN...

Dĩ nhiên câu hỏi tiếp theo làm cho người viết có cảm hứng : Vậy tiêu chuẩn CHÂT  CHƠI và CHÍN  CHẮN của bạn là gì ?

Bạn đây , đương nhiên là những bạn trẻ rồi : trong quảng cáo là một số bạn trẻ được trả tiền để nhảy và để cười với chai C2 trên tay ...và – trong thực tế - là tất cả các khách hàng của C2 mà không ít người – khi cầm chai C2 trên tay – cũng nghĩ rằng mình “ tươi”  và “ trẻ” ...như mấy bạn trên truyền hình vậy ...

Nghĩa là người viết mừng khi thấy đề cập đến CHẤT  CHƠI  và  CHÍN  CHĂN ...Dĩ nhiên những người làm quảng cáo thì xử dụng cái tên C2 với hai chất liệu là chè xanh và hương chanh...rồi dịch nó ra thành  CHẤT  CHƠI  và  CHÍN  CHĂN...Dù sao họ cũng có một suy nghĩ và là một suy nghĩ đẹp về cái “ phẩm” của con người...

Vậy cho nên người viết mới cất công , bởi vì  , thú thực , người viết – một ông lão ở tuổi U 80 – vẫn còn những hoài niệm dễ thương về CHẤT  CHƠI và CHÍN  CHĂN của thời trẻ  mà ai ai cũng trải qua...

Có lẽ về CHẤT  CHƠI ... thì giới trẻ  - thời nào cũng như thời nào – đều có những nét tương đồng , dù  cách biểu lộ có thể khác đi ở mỗi thời điểm...Vậy thì  chung chung CHẤT CHƠI của giới trẻ là gì nhỉ ?

Có lẽ chúng ta có thể nói đến một số điểm sau đây : - năng động ; - linh hoạt ; - náo nhiệt ; -hăng say ; - nhiệt tình ; - dễ hòa đồng ; - nhiều nhiệt huyết ...

Còn CHÍN  CHẮN thì sao ??? Đây là vấn đề và đây cũng là chuyện phải nghĩ  tới , bởi vì nó là điểm nhấn đánh giá cái CHẤT CHƠI của người trẻ mà chúng ta chia sẻ với nhau  ở trên ...

Một cuốn tự điển nào đó đưa ra một số yếu tố sau đây để nói về sự CHÍN  CHẮN : - thận trọng ; - biết suy nghĩ  cẩn thận ; - không bộp chộp ; - đứng đắn ...

Gom hai chuyện CHẤT  CHƠI  và CHÍN  CHẮN lại với nhau , chúng ta sẽ thấy cái TÍNH TRẺ là năng động , linh hoạt , náo nhiệt , hăng say , nhiệt tình , dễ hòa đồng , nhiều nhiệt huyết...muốn CHÍN  CHẮN... thì phải được biểu lộ trong sự thận trọng , trong tính toán suy nghĩ cẩn thận và nghiêm túc khi quyết định ...

Mới đây , ba số báo Tuổi Trẻ Cuối Tuần  đề cập đến  một vấn đề tế nhị mà những người có trách nhiệm – cha mẹ và những người lo chuyện giáo dục – phải nghĩ đến , vì đấy là những chuyện rất thực :

• Số ngày 6 /8 / 2017 có bài “ Sex...trên đường ngao du” của tác giả Hoàng Oanh,

• Số  ngày 20 / 8 / 2017 là bài “ Sống thử có là hành trang đi đến hôn nhân? “ của tác giả Đặng Lâm Quỳnh Như,

• Số ngày 27 / 8 / 2017 với bài  “ Đàn ông đích thực với “ ngày của chị em” của tác giả Tịnh Anh .

Dĩ nhiên những ý kiến của các tác giả được Tuổi Trẻ Cuối Tuần trình bày...thì đều là những vấn đề được nêu lên...để độc giả rộng đường chia sẻ...và  mỗi người – tùy  hoàn cảnh cũng như trách nhiệm và bổn phận của mình – chúng ta biết để mà giúp đỡ ...khi cần...Và thiết tưởng những người làm mục vụ hôm nay...rồi có lúc cũng sẽ - hay đã – phải đối diện với những vấn đề và những sự thật này...

Bản thân người viết – không còn làm mục vụ giáo xứ nữa – nhưng thấy cái CHẤT CHƠI và CHÍN CHĂN ở nơi người trẻ - là những gì cần phải đề cập đến...nên mới góp đôi ba suy nghĩ ...

Gì thì gì , nhưng xin các bạn trẻ nhớ cho rằng thận trọng , biết suy nghĩ cẩn thận , không bộp chộp , đứng đắn ...là những gì phải có để chúng ta là “ người”  và là “ người trưởng thành” – nghĩa là không phải những robot – và trong lãnh vực tình dục...thì robot...ngày càng được ưa chuộng...cách rất bệnh hoạn ...

Ai đó đã mượn 24 chữ cái để giúp gợi nên những suy nghĩ và đưa ra những hành động :

• A ( Aldult) – Trưởng thành :  Suy nghĩ và hành động chín chắn là đức tính cần có của người trưởng thành ...

• B ( Better) – Cầu tiến : Hãy hướng tới những gì tốt đẹp hơn hiện tại...Cầu tiến sẽ giúp đạt được những gì cao hơn , miễn là đừng làm mất chính mình ...

• C ( Control) – Điều khiển : Biết điều khiển cuộc sống và chịu trách nhiệm về quyết định của mình...

• D ( Dream) – Ước mơ : Dám khát khao và tin tưởng để đạt được những ước mơ...Nếu không tin rằng những dự định tốt đẹp của mình sẽ thành hiện thực ...thì mình đã làm mất đi một nửa sức mạnh của bản thân rồi ...

• E ( Enthusiasm) – Nhiệt tình :và say mê – hai yếu tố làm cho cuộc sống thú vị ...

• F ( Failure) – Thất bại : đấy chỉ là chuyện tạm thời và chẳng cần gì phải quá lúng túng và lo lắng ...Khộng có những thành công vang dội nếu thiếu những thất bại...

• G ( Giver) – Cho : một lời khen , một nụ cười hay một việc tốt nào đó...đều làm cho mình và người khác thấy dễ chịu...

• H ( Happy) – Hạnh phúc : tìm lấy niềm vui nơi những gì đơn giản và gần gũi với mình nhất : công việc , sở thích riêng ,bạn bè , đồng nghiệp ...

• I ( Invest) – Đầu tư : biết cách kiếm tiền và làm cho vốn liếng tăng dần..nhưng dừng quá khát tiền và cũng đừng “ ném tiền qua cửa sổ” ...Đồng thời nhìn thấy bản thân còn thiếu thốn ở lãnh vực nào đấy thì tìm cách đầu tư...để không thấy mình quá “nghèo nàn” ...

• J ( Joyfulness) – Niềm vui : Tìm lấy niềm vui cho mình và cho những người quanh mình bằng sự quan tâm đến nhau và dành cho nhau những điều lý thú ...

Dĩ nhiên tất cả chỉ để tham khảo...và mình vẫn mãi là mình...khi chọn lựa hay quyết định...

Mới đây – ngày 5/9/2017 – trên “ phây” của một bạn trẻ nói đến cái chết của bạn mình do ngủ gục sau lưng người bạn “ phượt” trên con đường từ Đồng Nai ra Cam Ranh với tốc độ 60 km/g...Và – nếu điểm lại – thì phải nói là đã từng xảy ra không ít những tai nạn thương tâm trên các cung đường dân “ phượt” say tốc độ ...

Ngày xưa những người trẻ  cũng vậy thôi : rất thích những chuyến đi dã ngoại mạo hiểm ... và đương nhiên là cũng có những tai nạn trên đường , nhưng phải thẳng thắn mà nói là những trại trường Hướng Đạo cùng với những kỹ năng trải nghiệm , những thói quen cá nhân và kỷ luật của phong trào giúp gìn giữ và giảm thiếu rất nhiều những tai nạn cả tinh thần lẫn thể xác...Bản thân người viết không đủ điều kiện để trở thành một võ sĩ nhu đạo , nhưng những tháng năm tập tành – nhất là sáu bảy tháng đầu ...chỉ lăn trái , lăn phải và đập tay thật mạnh xuống sàn tập – mà cũng thành một thói quen “ biết ngã” sao cho phải đạo !

Rồi trong lãnh vực ngôn ngữ cũng thế : giới trẻ ngày xưa - ở thời điểm của mình – cũng có những ngôn ngữ riêng , những tiếng lóng thông dụng ... chỉ dành để người trẻ hiểu với nhau thôi...Những kiển nói ấy bây giờ đã “ tuyệt chủng” ! Người viết cũng muốn thử tìm hiểu xem ngày nay các bạn trẻ hay dùng những tiếng lóng nào ...Chung chung là mấy từ như :

• Gấu... để chỉ người yêu...và có lẽ cái kiểu yêu của người trẻ hôm nay...gấu quá chăng!!!

• Thả thính...để nói đến một ai đó cố tình hấp dẫn một ai đó...như người ta rang thính thả ... để nhử cá !!!

• Quẩy...để nói đến chuyện người trẻ vui chơi nhộn nhạo, bất chấp những nhăn mặt quanh mình...Không thấy có liên hệ nào giữa “ quẩy” món ăn với quẩy nhộn nhạo...Có lẽ nó do sự náo động của phát âm ...

• Trẻ trâu...để nói đến tính trẻ bốc đồng, thích thể hiện...và thường mang tính ngông cuồng...

• Cá sấu...để chỉ một ai đó ngoại hình không được dễ  coi cho lắm...

• Bánh bèo...ám chỉ những tiểu thư đỏng đảnh , ra vẻ yếu đuối...để tìm chỗ dựa...

• Gato...là từ viết tắt của cụm từ “ ghen ăn tức ở”...

• Đào mộ ...là hành động lục tìm những thông tin , những hình ảnh cũ...nhằm thu hút sự chú ý...

• Bão...để chỉ những tụ tập – nhất là chuyện đua xe – ăn mừng một sự kiện gì đó hay thuần túy chỉ là để biểu diễn ...

Đấy là những từ , những kiểu noi lóng tìm thấy trên mạng...Nhưng bản thân người viết – ngày kia có dịp đứng gần một nhóm bạn trẻ - nghe một bạn nữ chia sẻ : hôm qua , tao đi chơi về muộn, nghe bà ngoại tao làm một trận “ đắm đuối” luôn...Người viết bật cười : hai chữ đắm đuối thơ mộng vậy...mà lại nhận chìm một bạn trẻ...bằng những cằn nhằn của một bà già sao ??? Những chuyện này chẳng ăn nhập gì đến chuyện văn hóa của một dân tộc...mà chẳng qua chỉ là dấu chỉ của một lớp người trẻ nào đó của một giai đoạn sống...Biết cũng được ... mà không biết cũng chẳng sao , nhưng biết thì dễ  để thông cảm với người trẻ của giai đoạn này...thế thôi ...

Rồi những chuyện “ cuồng thần tượng”  như khóc rưng rức mà hôn ghế thần tượng , đeo bám thần tượng , vừa chạy theo xe chở thần tượng vừa hò hét tên người ta ...đến độ làm cản trở giao thông công cộng...là những chuyện người trẻ ngày xưa không làm , bởi vì họ thận trọng , họ biết suy nghĩ cẩn thận , họ không bộp chộp , họ đứng đắn...và họ tự trọng...

Chia sẻ cũng đã dài...và có thể nói là – trong CHẤT CHƠI và CHÍN CHẮN – thì dẫy đầy những chuyện nói hoài không hết...

Chỉ xin phép được kết thúc bằng hai câu kết của bài thơ “ Đánh Đu” của bà nữ sĩ được cho là “bạo miệng” : nữ sĩ Hồ Xuân Hương...Hai câu thơ nói đến cái tâm trạng hụt hẫng , ê chề , cay đắng ... và hằn lại một dấu vết nhưng nhức trong tâm hồn , bởi vì con người không tôn trọng quy luật thánh thiêng từ muôn thủa của Thượng Đế Tạo Hóa trong lãnh vực giới tính  và sứ mệnh một con người ...

Chơi xuân có biết xuân chăng tá ?

Cọc nhổ đi rồi , lỗ bỏ không !

Lm Giuse  Ngô Mạnh Điệp