Kính thưa quý cha, quý tu sĩ và quý anh chị.

Dưới ánh sáng canh tân Giáo Hội qua các văn kiện của Công Đồng Vaticanô II.

Để chuẩn bị bước vào Ngàn Năm Thứ Ba, Giáo Hội đã ban hành nhiều giáo huấn Hậu Công Đồng qua triều đại của các Đức Thánh Cha để hướng dẫn mọi thành phần Dân Chúa, nhằm làm cho đời sống và sứ vụ của Giáo Hội ngày một thêm sống động và phong phú. Cũng là để đáp ứng mục vụ của Giáo Hội trong công cuộc Tân Phúc Âm Hóa trước một thế giới đang biến động từng ngày.

Vào thời điểm sát cận Ngàn Năm Thứ Ba.

Ngày 21/01/1991, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã ban hành Thông điệp “Sứ Vụ Đấng Cứu Thế”, Ngài viết: “Tôi muốn kêu mời Giáo Hội hãy canh tân lại việc dấn thân Loan Báo Tin Mừng của mình. Văn kiện này nhắm đến việc canh tân nội tâm về đức tin và đời sống Kitô giáo. Vì hoạt động Loan Báo Tin Mừng giúp vào việc canh tân Giáo Hội, vào việc làm tái sinh động đức tin cũng như căn tính Kitô giáo, và vào việc làm bừng lên lòng nhiệt thành và niềm phấn khởi mới. Đức tin được tăng cường khi đem đức tin ban phát cho kẻ khác! Chính trong khi dấn thân thực hiện việc Loan Báo Tin Mừng cách đại đồng của Giáo Hội lại chính là lúc làm cho việc rao truyền phúc âm hóa mới mẻ của dân Kitô giáo được khởi sắc và đỡ nâng.  (Rodemtoris Missio #2)

Riêng với Giáo Hội Á Châu.

Ngày 06/11/1999, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã ban hành tông huấn Giáo Hội tại Á Châu (Ecclesia in Asia). Trong tông huấn này, Ngài đã nhắc lại Ý Định của Thiên Chúa Cha và lịch sử Ơn Cứu Độ khởi sự từ vùng đất của Dân tuyển chọn, được tiếp nối qua sứ vụ của Người Con, Nhập Thể trong con người Giêsu Nazareth, một Đức Giêsu-Kitô – Đấng Cứu Thế đã hiện diện trong lịch sử nhân loại, là Đấng chịu đóng đinh, đã chết và đã sống lại, và còn lưu dấu những ấn tích nơi Đất Thánh tại một quốc gia ở vùng Tây Á, để hướng dẫn cộng đồng Dân Chúa tại lục địa rộng lớn này, nơi chiếm gần 2/3 dân số thế giới. Cũng tại châu lục này, nơi mà dân chúng với bản tính hiền hòa, đa sắc tộc, đa văn hóa, đa tôn giáo… nhưng, số người Công Giáo chỉ vào khoảng 3%. Tông huấn cũng chỉ ra những cách thế để từng thành phần trong Hội Thánh nhận ra sứ mệnh của riêng mình, qua đó, góp phần làm cho Thánh Gía Chúa Kitô được rộng lan trên khắp châu lục này trong Ngàn Năm Thứ Ba…

THÁCH ĐỐ TẠI VIỆT NAM

Từ thực trạng xã hội ngày nay với xu thế toàn cầu hóa, cùng với sự phát triển kinh tế, cách riêng tại các quốc gia Châu Á và tại Việt Nam trong những năm gần đây, đã mang lại nhiều lợi ích cho xã hội. Tuy nhiên, theo sau nó lại nảy sinh những hệ lụy gây ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống của người dân, khoảng cách chênh lệch giàu nghèo ngày càng nới rộng… Và để đáp ứng cho nhu cầu phát triển kinh tế, việc hình thành các khu công nghiệp, khu dân cư, các khu đô thị mới cũng dẫn đến phá vỡ sự cân bằng sinh thái… phá vỡ các cấu trúc, các giá trị truyền thống như gia đình, giáo xứ, làng quê… Mặt khác, cũng vì nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, một số đông dân chúng bị cuốn hút vào vòng xoáy của cuộc sống, xung đột nội tâm, họ đánh mất niềm tin, niềm hạnh phúc và không còn tìm ra ý nghĩa của niềm vui sống. Những thống kê gần đây đã cho thấy số bệnh nhân bị rối loạn tâm thần ngày càng gia tăng, thậm chí xuất hiện những nhóm người bị khủng hoảng tâm lý, mất phương hướng, cuồng tín và tuyệt vọng!!!

GIÁO HUẤN CỦA GIÁO HỘI VIỆT NAM

Hiệp thông với đường hướng Tân Phúc Âm Hóa của Đấng kế vị thánh Phêrô. Trong bài tham luận của Đức TGM Phaolô – Chủ tịch HĐGM-VN trình bày tại kỳ họp Liên Hội Đồng Giám Mục Á Châu (FABC) lần thứ X tổ chức tại Việt Nam từ ngày 11/12/2012 đến ngày 16/12/2012. Đức TGM Phaolô đã chỉ ra nhiều khía cạnh đặc trưng về con người, văn hóa, những giá trị cổ truyền của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, ngài cũng đề cập đến những ảnh hưởng của chủ nghĩa toàn cầu hóa, đến não trạng, tư duy và lối sống của một số thành phần dân chúng của thời kỳ hậu thế tục, hậu hiện đại... để từ đó, nhận ra những thuận lợi và thách đố cho công cuộc loan báo Tin Mừng trên quê hương Việt Nam…

Trong chuyên đề “Năm Đức Tin và Lời Mời Gọi Truyền Giáo” của Đức Cha Giuse Đinh Đức Đạo – GM Phụ tá giáo phận Xuân Lộc, ngài cũng đã phân tích nhiều khía cạnh về việc loan báo Tin Mừng tại Việt Nam, trong đó đời sống trong cộng đồng Kitô hữu qua sinh hoạt của các giáo xứ, hội đoàn… thì rất sống động, nhưng tựu chung chỉ co cụm trong môi trường Công Giáo toàn tòng, ngược lại, ý thức dấn thân để đem Tin Mừng Chúa Kitô đến các môi trường “bên ngoài” chỉ là con số rất ít… Ngài cũng đề cập đến môi trường và các nhóm đối tượng cần phải nhắm đến trong tương lai như “Dân chúng tại các thành thị”, “Dân chúng sống trong các tòa cao ốc”, “Hiện tượng di dân” “Giới trí thức và văn nghệ sĩ”…

TÌM HIỂU KẾ HOẠCH NGUYÊN THỦY CỦA VỊ SÁNG LẬP

QUA TÂM THỨC CỦA PHONG TRÀO CURSILLO

Trước một xã hội đánh mất niềm tin vào Thiên Chúa, Ngày 06/2/1940 ĐTC Piô XII đã viết một tông thư kêu gọi các vị lãnh đạo trong Giáo Hội tìm mọi cách để đưa con người về với Chúa Kitô.

Đáp lời mời gọi của ĐTC Piô XII, Ông Bonnin – Vị sáng lập Phong trào Cursillo đã khởi đầu từ việc nghiên cứu môi trường, qua đó nhận thức về thực tại xã hội và Giáo Hội mà Ông đang sống: Đó là một thế giới quay lưng lại với Thiên Chúa và với Giáo Hội của Ngài. Nhận thức này dẫn đến một ý niệm: Đời sống Kitô hữu xem ra không còn, mặc dù vẫn có các biểu hiện bên ngoài của Kitô giáo, sự yếu kém và ảnh hưởng của Kitô giáo cũng thể hiện ngay cả trong Giáo Hội.

Giải pháp cho thực tại này là

Trần thế phải được phục hồi từ nền tảng Kitô giáo, nó phải được chuyển đổi từ sự phi nhân bản sang nhân bản, và từ nhân bản đi tới sự thánh thiêng.

Từ nghiên cứu môi trường để hiểu biết thực tại trần thế, các vị sáng lập đã duyệt xét 4 phương cách để khôi phục trần thế về với Chúa Kitô.

4 phương cách này là

1. Tạo ra nhiều cơ cấu Kitô giáo (nhằm bổ sung các cơ cấu này vào trong môi trường)

2. Thay đổi các cơ cấu hiện có

3. Chuyển đổi từng cá nhân

4. Tìm kiếm những cá nhân có ảnh hưởng và đang hiện diện trong môi trường; mời họ tham dự Khóa Cursillo; đưa họ trở lại môi trường và họ sẽ là tác nhân để Phúc Âm Hóa môi trường mà họ hiện diện, qua việc “sống chứng nhân” giữa môi trường.

Sau cùng, Vị sáng lập Phong trào đã chọn phương cách 4, phương cách này được gọi là: Kế hoạch định hướng môi trường. Việc lựa chọn phương cách 4 đã hình thành nên 3 giai đoạn của Phong trào Cursillo, bao gồm: Tiền Cursillo – Khóa Cursillo và Hậu Cursillo. Cũng là các bước căn bản để hình thành sách lược của Phong trào.

Dĩ nhiên, phương pháp Cursillo chỉ thật sự hữu hiệu khi những thành phần lãnh đạo Phong trào nắm vững tâm thức, mục đích, yếu tính, phương pháp và sách lược của Phong trào thông qua 3 giai đoạn. Tuy nhiên, trong nội dung bài này, chúng tôi xin thô thiển chia sẻ những ưu tư về công tác Tiền Cursillo, nhất là trong giai đoạn hiện nay. Vì, mục tiêu của Tiền Cursillo là một đáp ứng mục vụ cho Giáo Hội nhờ và thông qua các hoạt động của Hậu Cursillo. Để cùng với Giáo Hội, chúng ta chia sẻ những ưu tư qua giáo huấn của các Vị Chủ Chăn – Mục Tử trong công cuộc Tân Phúc Âm Hóa trên quê hương Việt Nam.

Trở lại với công tác Tiền Cursillo

• Nghiên cứu, lựa chọn môi trường cần Phúc Âm Hóa

• Tìm giải pháp để xâm nhập môi trường (qua các mối tương giao và qua các Cursillista đang hiện diện trong môi trường)

• Tìm kiếm những người có ảnh hưởng trong môi trường đó.

• Mời họ “sống” Khóa Cursillo (Sau khi tham dự Khóa Cursillo, chính những “hạt nhân” này sẽ lại tìm kiếm những người sống trong cùng môi trường với họ và mời tham dự Khóa Cursillo, để dần hình thành “Nhóm” trong môi trường của chính họ). 

• Chuẩn bị cho tham dự viên để họ mở lòng đón nhận sứ điệp Khóa Cursillo, và hướng đến một cam kết trong Hậu Cursillo

Định nghĩa về “Môi trường” theo Rollo Nghiên cứu môi trường

“Môi trường là tổng hợp các ý tưởng, con người và hoàn cảnh trong cùng một thời điểm khi họ tập hợp lại với nhau”.

Nhận diện môi trường tại Việt Nam

Thực tế hiện nay và qua Giáo huấn của các Vị Chủ Chăn, Phong trào Cursillo Việt Nam cần lưu ý các môi trường, các cá nhân được nhắm đến. Các môi trường cụ thể và hiện hữu quanh chúng ta.

• Bệnh viện

• Y Bác sỹ, nhân viên bệnh viện…

• Trường học

• Thầy cô giáo, nhân viên trong trường…

• Công ty, xí nghiệp, cơ quan…

• Doanh nhân, nhân viên văn phòng…

• Khu đô thị, khu dân cư, nhất là các khu đô thị, dân cư mới hình thành…

• Các Kitô hữu đang hiện diện trong môi trường này…

• Ngoài ra, còn các môi trường và cá nhân khác như văn nghệ sĩ, nhà báo…

Dĩ nhiên, Phong trào có các tiêu chuẩn dành cho những người tham dự khóa.

Nhìn vào thực tế, Phong trào Cursillo Việt Nam cần nhận ra ân huệ Chúa trao ban, để từng bước dấn thân vào các môi trường trần thế.

Dĩ nhiên, người Kitô hữu giáo dân – Cursillista luôn luôn có các môi trường.

1. Gia đình

2. Khu xóm, giáo xứ, cộng đoàn

3. Sở làm…

Và dĩ nhiên trong vai trò là người Kitô hữu, họ vẫn là Muối-Men trong gia đình, khu xóm, cộng đoàn và giáo xứ…

Đây cũng là định hướng mục vụ Phúc Âm Hóa của Giáo Hội Việt Nam hiện nay.

Nhìn lại mục đích của Phong trào Cursillo

• Mục đích gần: Qua sinh hoạt Hậu Cursillo, mỗi Cursillista sẽ từng bước thánh hóa bản thân và họ sẽ là chứng nhân sống động giữa các môi trường mà họ hiện diện.

• Mục đích tối hậu: Liên kết các Cursillista thành các Nhóm giữa các môi trường, để hình thành cột trụ Kitô giáo trong các môi trường… Qua sinh hoạt Hậu Cursillo của các Nhóm này, sẽ quang tỏa ra môi trường “Kìa, hãy xem họ yêu thương nhau biết nhường nào”.

Ông Bonnin nói: “Khi các Cursillista trưởng thành, việc hướng đến những người ngoài Kitô giáo tất nhiên sẽ xảy ra”  (tìm bạn, kết bạn, đem bạn về với Chúa).

“Như thế, phải nhìn thẳng vào thế giới này, thế giới của chúng ta, cùng với những giá trị và những vấn đề của nó, những ưu tư và hy vọng, những thành đạt và thất bại của nó: một thế giới mà những điều kiện kinh tế, xã hội, chính trị và văn hóa đặt ra những vấn đề và khó khăn còn trầm trọng hơn những vấn đề được Công Đồng trình bày trong hiến chế mục vụ Vui mừng và Hy vọng.  Dù sao, đó vẫn là vườn nho, đó vẫn là mảnh đất nơi các giáo dân được mời gọi sống sứ vụ của mình. Đức Giêsu mong muốn rằng các giáo dân, cũng như tất cả các môn đệ của Ngài, phải trở thành muối đất và ánh sáng trần gian (x. Mt 5,13-14)”. (tông huấn“Ơn gọi và sứ mạng của Kitô hữu giáo dân” - Christifideles Laici - số 3).

Phút suy tư – lắng đọng

Ngồi suy tư về những trải nghiệm của Kitô giáo qua lịch sử 2.000 cứu độ. Thầy đã đến thế gian. Khởi đầu từ nhóm 12, Thầy đã dạy dỗ - hướng dẫn các môn đệ… sau khi Phục Sinh về trời, trong khi các môn đệ còn sợ hãi và đóng kín, Người đã hiện ra để ban bình an và chúc phúc… rồi ban Thần Khí, và các môn đệ đã “đi ra” để nối tiếp sứ mạng của Người, các ngài đã kể chuyện về một Đức Kitô Phục Sinh, và hình thành nên những cộng đồng Kitô cơ bản thời Giáo Hội sơ khai… Và, từ những cộng đồng Kitô đầu tiên ấy, Giáo Hội đã lớn mạnh như ngày nay…. Tôi cảm nghiệm, trong tiến trình hình thành tâm thức, Vị sáng lập Phong trào đã dựa trên những trải nghiệm của Giáo Hội… (Đây cũng là sứ điệp Ngày 3 của K3N, và cũng là sứ điệp của Khóa CLW 1).

Kính thưa quý cha, quý tu sĩ và quý anh chị,

Năm 2000 - trong dịp Đại Hội Ultreya toàn nước Ý, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã nhắn nhủ Phong trào Cursillo: Chúa Kitô không có tay, Chúa Kitô không có chân, Chúa Kitô không có môi miệng, Ngài trông chờ nơi mỗi người chúng ta….

Ước mong sao, Nhiệm Cục Cứu Độ theo Ý Định của Thiên Chúa Cha, sẽ hoàn tất trong Chúa Giêsu Kitô và trong mỗi người chúng ta… Để Thánh Gía Chúa Kitô, trong đó có Thánh Gía Nhọn của Phong trào Cursillo được trải rộng khắp trên mặt địa cầu, cách riêng trên quê hương Việt Nam thân yêu.

Ngày 28-9-2014

Đaminh Trần Quang Long.

Văn Phòng Điều Hành Cursillo Việt Nam